Тұғыл ауылы Т. Рысқұлов атындағы орта мектептің Бастауыш сынып мұғалімі Кенесбаева Роза Тусупжановна

Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңындағы негізгі міндеттердің бірі бастауыш білім беру бағдарламасы бойынша баланың жеке тұлғасын қалыптастыру, оның мүмкіншіліктерін дамытуға ықпал ету және оқушының шығармашылық қабілеттерін қалыптастыру басты мақсат болып табылады. Себебі оқушының шығармашылық қабілетін арттыру оның ойлау қызметіне тікелей ықпал етеді. Бұрын оқушылардың ізденушілігін тудыратын әдістердің ең негізгісі ретінде проблемалық оқуды ұйымдастыру болып есептеліп келсе, енді білім алу барысындағы оқушылар әрекеті тіпті күрделене түсті. Оқушылардың білім беруге байланысты мақсатын тереңдетіп оқытуға жұмыс түрлерін жүргізсе, оқушылардың оқу әрекеті ізденушілік, зерттеу, шығармашылық кейіпке көтеріледі. Ана тілі сабағында тереңдетіп оқытуда оқу материалдарын оқушыға дайын күйде көрсетпей, онымен бірлесіп, жалпы іс-әрекетті ұйымдастыру арқылы алға қойылған міндеттерді түсіндіре отырып, олардың шешу тәсілдері мен жолдарын бірге іздестіремін. Осындай мақсаттарды жүзеге асыруға «Оқу мен жазу» арқылы «Сын тұрғысынан ойлау» технологиясының көмегі тиді. Сабақта әр түрлі стратегияларды пайдалана отырып, оқушылардың ұсыныс-пікірлерін еркін айтқызып, ойларын дәлелдеуге мүмкіндік туғызып отырамын. Осы әдіс-тәсілдер арқылы баланың тереңде жатқан ойын дамытып, сөйлеуге үйретеді.

Ана тілі сабағында тереңдетіп оқыту жүйелерін пайдаландым.

Оқушының тиімді даму жолдарын ашу үшін оларға өз білімдерін тереңдететін тапсырмалар беру керек. Сонда бала өз жетістігін көріп, қиын шыңды басып өтуші ретінде сезінеді.

«Бес жолды өлең құрастыру» әдісімен осыны байқауға болады. «Батырдың мінезі» әңгімесін өткенде сөз таптары бойынша сұрақ қойғызу арқылы өлең құрастыру.

1. 
   (кім?) Бауыржан
   
2. 
   (қандай?) батыл, ержүрек, тәуекелшіл
   
3. 
   (не істейді?) қорғайды, қорықпайды, аянбайды
   
4. 
   Бауыржан елін, жерін жаудан қорғады
   
5. 
   Батыр
   

Оқыту үрдісінде ана тіліндегі материалға игеруге және тереңдетуге сабақта тірек сызбаны пайдаланып олардың ойын жүйелі жеткізуге жетелеймін. Мысалы: Дәйек – мінездеме.

2 сынып Сабит Мұқановтың «Батылдық» әңгімесі.

Талдауды әңгімеден мысал келтіре отырып дәлелдейдә. Мысалы: Нұрмағанбет батыл, балуан бала атанған, тәуекелшіл, намысшыл.

Оқушылардың ана тілі сабақтарында білім тереңіне қарқынды ой еңбегін қажет ететін тапсырманы орындау арқасында өзі жетуі қажет.

Мәтіндегі кейіпкерлерді талдау-психологиялық портрет арқылы жүзеге асырылғанда оқушының өзін-өзі тануы, өмірге көзқарасы қалыптасып, тұлға ретінде дамуына ықпал етеді.

Ана тілінен шығармадағы кейіпкерлердің мінезін ашуға арналған.

Ана тілінен шығармадағы кейіпкерлердің мінезін ашуға арналған

Ана тілі сабақтарында жазбаша тіл дамыту жұмыс түрлері; атап айтқанда сөзжұмбақтар М.Әуезовтың «Бала Абай мен Барлас ақын» әңгімесі бойынша сөзжұмбақ құрастырды.

1. 
   

   			А	с	т	а	н	а
   			Б	ө	л	т	і	р	і	к
   			А	л	т	ы	н	с	а	р	и	н
   А	б	а	Й

   Бас қала
   
2. 
   Қасқырдың баласы
   
3. 
   Алғаш мектеп ашқан кім?
   
4. 
   Ұлы ақынды ата