Түркістан ұлттық элитасының қалыптасуы мен қызметінің тарихы
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
жүктеу/скачать 0.79 Mb.
|
| ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1. Назарбаев Н. Тарих толқынында. –Алматы: Атамұра, -1998. –237 б. 2. Бурханов К.Н., Султанов Б.Г., Аяган Б.Г. Современная политическая история Казахстана (1985-2006 гг.). –Алматы, Издательский центр Института истории и этнологии им. Ч.Ч. Валиханова. 2006. –264 с. 3. Әбжанов Х. Бекмаханов және ұлт-азаттық қозғалыстарды зерттеу әдістемесі. // Қазақ тарихы. -2006. - №3. -3-8 –бб. 4. Елеуов Т. Установление Советской власти в Казахстане. Алма-Ата: Изд. АН Каз ССР, -1957. -115 с; Додонов И.К. Победа Октябрьской революции в Туркестане. – М.: Госиздат, 1957. -104 с. и др. 5. Турсунов Х. Национальная политика Коммунистической партии в Туркестане /1917-1920/. -Ташкент: Узбекистон, 1971.-367 с; Хасанов К.Х. Ленин и Туркбюро РКП(б). –Ташкент: Фан, 1968. –240 с. и другие. 6. Германов В.А. Новый документ по истории советского Туркестана начала 20-х годов. // Общественные науки в Узбекистане. 1991. -№4. -С. 41-47; Исмаилов Х. Туркестан в эпоху двух революции // История СССР, 1990. -№5. -С. 211-219; и другие. 7. Садыков Х.Д. Колониальная политика царизма в Туркестане и борьба за национальную независимость в начале ХХ века. Автореф. дис. док. ист наук. – Ташкент: 1994, -25 с; Агзамходжаев С.С. Туркистон Мухторияти: борьба за свободу и независимость (1917-1918 гг.). Автореф. дисс. док. ист. наук. Ташкент: 1996. – -60 с. и другие. 8. Нұрпейісов К. Алаш һәм Алашорда. -Алматы: Ататек, 1995. -256 б. 9. Қойгелдиев М. Алаш қозғалысы. -Алматы: Санат, 1995. –368 б.; Соныкі. Ұлттық саяси элита. Қызметі мен тағдыры (ХVІІІ-ХХ ғғ.) Зерттеулер. – Алматы. Жалын, 2004. -400 б. 10. Аманжолова Д.А. Казахский автономизм и Россия. История движение Алаш. –М.: Россия молодая, 1994. -216 с. и другие. 11. Ресей Мемлекеттік Думасы және Қазақстан (1905-1917 жж.) –Алматы: Арыс, 1999. –461-б. 12. Карагуcов Ж. Казахская советская интеллигенция, рожденная Октябрем. Алма-Ата: Казгосиздат, 1960. -142 с.; Тастанов Ш.Ю. Советский опыт формирование и развитие интеллигенции ранее отсталых народов. Алма-Ата: Казахстан, 1975. -200 с. и другие. 13. Канапин А.К. Культурное строительство в Казахстане. Алма-Ата, 1964. -367 с.; Сулейменов Р.Б., Бисенов Х.И. Социалистический путь культурного прогресса отсталых народов. (История строительства советской культуры Казахстана: 1917-1965 гг.). Алма-Ата: Наука, 1967. -424 с. 14. Устинов В.М. Великий Октябрь и интеллигенция Туркестана. //Интеллигенция и революция. ХХ век. М.: Наука, 1985. –С. 199-206. 15. Гурьевич А., Абжанов Х. Интеллигенция Казахстана. История, теория, современность. Научно-аналитический обзор. -Алма-Ата: Ғылым, 1991. -48 с.; Амрекулов Н.А., Масанов Н.Э. Казахстан между прошлым и будущим. Алматы: Берен, 1994. -205 с. и другие. 16. Асылбеков М. Х. Формирование и развитие кадров железнодорожников Казахстана (1917-1970 гг.) – Алма-Ата: 1973. –327 с.; Түрксібте тағдыры түйіскен арыстар //Қазақ тарихы. –2001. -№2. -44-49 бб.) және т.б. 17. Галиев В.З. Медицинская деятельность ссыльных революционеров в Казахстане (вторая половина ХІХ века). Алма-Ата: 1982.-160 с; Соныкі. Караванные тропы. Алматы: Атамұра, 1994. –128 с. и другие. 18. Қозыбаев М.К. История и современность. Алматы: 1991; Соныкі. Ақтаңдақтар ақиқаты. Алматы: Қазақ университеті, 1992. -272 б.және т.б. 19. Абылхожин Ж.Б. Традиционная структура Казахстана: Социально экономические аспекты функционирования и трансформации (1920-1930 гг.) – Алма-Ата: Ғылым, 1991. – 238 с.; Омарбеков Т. 20-30-шы жылдардағы Қазақстан қасіреті. – Алматы: Санат, 1997. – 230 б. және т.б. 20. Ауанасова А. Национальная интеллигенция Туркестана в первой четверти ХХ века. – Алматы: Қазақ университеті, 2001. – 260 с.; Махат Д. Қазақ зиялыларының қасіреті. – Алматы: “Сөздік-Словарь”, -2001. –304 б. және тағы басқалар. 21. Қоңыратбаев О.М. Тұрар Рысқұловтың қоғамдық-саяси және мемлекеттік қызметі (Түркістан кезеңі). Алматы: Қазақстан, 1994. -447 б.; Нұрпейісов К.Н., Григорьев В.К. Турар Рыскулов и его время. (9-48 с.) // Рыскулов Т. Собр. соч. в 3-х т. Том 1. – Алматы: Казахстан, 1997. –336 с. 22. Раджапова Р.Я. Имя, возвращенное истории и народу (Султанбек Ходжанов) // Общественные науки в Узбекистане. – 1988. -№12. -С. 17-30; Әлмашұлы Ж. Сұлтанбек Қожанұлы (Түрмеде сөнген шырақ.). -Алматы: Қазақстан, 1994. -126 б. және тағы басқалар. 23. Волкогонов Д.А. Сталинизм: сущность, генезис, эволюция: доклад по совокупности работ на соискание ученой степени доктора исторических наук.-07.00.02. М.: 1990. – 47 с. 24. Әбжанов Х. Шәкәрім қажының бес сауалы және ұлттық элита // Шәкәрім әлемі. –2006 -№1 -108-116 бб. 25. Моска Г. Правящий класс -// Антология мировой политической мысли. В 5-ти тт. Зарубежная политическая мысль. Т.2. /Ред. сост. Г.К. Ашин. М.: Мысль, 1997. -830 с. 26. Парето В. Компендиум по общей социологии. –// Антология мировой политической мысли. В 5-ти тт. Зарубежная политическая мысль. /Ред. сост. Г.К. Ашин. Т. 2. М.: Мысль, 1997. -830 с. (с.58-79) 27. Гаман-Голутвина О.В. Политические элиты России. Вехи исторической эволюции.-М.: Интелект, 1998. -416 с. 28. Труды 3-го съезда Коммунистической партии Туркестанской республики РСФСР. Ташкент: 1919. -С.4. 29. Өзбекстан Республикасы Президентінің архивы (ӨРПА) 60-қ., 1-тіз., 406-іс, 137-138 пп. 30. Өзбекстан Республикасының Орталық мемлекеттік архивы (ӨРОМА). 17-қ., 1-тіз., 39-іс, 27 п. 31. Ленин В.И. Полное собрание сочинения. изд. 5-е. М.: Политиздат, 1981.-т. 33. -433 с. 32. Авторханов А. Происхождение партократии. // Октябрь. 1991. -№2. -С.133-163. 33. Троцкий Л.Д. Преданная революция. –М.: НИИ культуры, 1991. –254 с. 34. Романовский Н. Лики сталинизма. – М.: РАГС, 1955. –158 с. 35. Восленский С.М. Номенклатура. – М.: Захаров, 2005. – 640 с. 36. Российский государственный архив современной политической истории (РГАСПИ) Ф. 17, оп. 86, д. 129, л. 112. 37. Меморандум Льва Троцкого // Родина – 1990. - №10. – С.12 38. РГАСПИ. Ф.17, оп.75, д.77, л.246. 39. Қазақстан Республикасы Президентінің архивы (ҚРПА). 719-қ., 2 тіз., 163 іс, 64 п. 40. ӨРОМА. Р-17 қ., 1-тіз., 102-іс, 40 п. 41. Міржақып Дулатұлы. Шығармалары. Бес томдық жинағы. -5 т. -Алматы: Мектеп, 2004. –614 б. Диссертация тақырыбы бойынша жарияланған еңбектер тізімі І Монографиялық еңбектер 1 Түркістан ұлт-азаттық қозғалысы және Түркістан Мұхтарияты. –Алматы: Нұрлы әлем, 2006. –126 б. ІІ Ғылыми мақалалар мен баяндамалар 2 Мұстафа Шоқай қайраткерлігінің түркістандық кезеңі // Халықаралық Түркология конгресінің жинағы. -Түркістан. 9-12 қазан, 2002. -381-383 -бб. 3 Жастүріктер қозғалысы және Түркістан өлкесіндегі ұлт-азаттық күрес // Қ.А. Ясауи атындағы ХҚТУ. Хабаршысы, -2004. -№5. -111-114 -бб. 4 Түркістан өлкесін отарлаудың өркениеттік аспектілері // Қ.А. Ясауи атындағы ХҚТУ. Хабаршысы, -2004. -№5. -97-100 -бб. 5 Түркістан өлкесіндегі билік құрылымының ерекшеліктері // ІІ Халықаралық Түркология конгресінің жинағы. –Түркістан, -2004.- 21-26 -бб. 6 Т. Рысқұлов және ұлттық элита мәселелері // Т. Рысқұловтың 110 жылдығына арналған конференцияның материалдары. –Түркістан, –2005. -175-182 -бб. 7 Н. Төреқұлов еңбектеріндегі деректану мәселелері // Методологические и конкретно-исторические проблемы изучения Отечественной истории. Материалы международной научно-практической конференции «Касымбаевские чтения». -Алматы, 2005. -191-193 -бб. 8 Ұлт істері жөніндегі Халық комиссариаты және Түркістан мәселелері // әл-Фараби атындағы ҚазҰУ. Хабаршысы. Тарих сериясы, 2005. -№27. -80-83 -бб. 9 Иосиф Гержод: аңызы мен ақиқаты // әл-Фараби атындағы ҚазҰУ. Хабаршысы. Тарих сериясы, 2005. -№4. -55-58 -бб. 10 М. Бехбудидың саяси көзқарастарындағы шығыстық және батыстық ықпалдың көріністері // әл-Фараби атындағы ҚазҰУ. Хабаршысы. Шығыстану сериясы, 2005. -№4. -42-46 -бб. 11 Түркістан ұлт-азаттық қозғалысындағы ислам факторының ерекшеліктері // әл-Фараби атындағы ҚазҰУ. Хабаршысы. Халықаралық қатынастар сериясы, 2006. -№2. -43-46 -бб. 12 Түрккомиссия және Хұсайын Ибрагимов // әл-Фараби атындағы ҚазҰУ. Хабаршысы. Шығыстану сериясы, 2006. -№1. -57-60 -бб. 13 Тұтас Түркістан идеясының жаңғырығы: бірлік пен қарама-қарсылық // Қ.А. Ясауи атындағы ХҚТУ. -25-26.04.2006. ІІ Түркістан форумының материалдары. -І том. -406-408 бб. 14 Орталық Азия және кеңестік геосаяси жүйе // Қ.А. Ясауи атындағы ХҚТУ. 25-26.04.2006. ІІ Түркістан форумының материалдары. -І том. -140-143 -бб. 15 Элитизм және тарихи таным мәселелері // ”Отандық және әлемдік тарихтың маңызды мәселелерін қазіргі көзқарас тұрғысынан талдау” атты Халықаралық Бекмаханов оқуларының материалдары. 25-26 мамыр, 2006. –Алматы, 2006. -134-137 -бб. 16 Тарихи концепциялардағы салыстырмалы талдау тәсілінің мүмкіндіктері // Қ.А. Ясауи атындағы ХҚТУ. Хабаршысы. 2006. -№2. -169-171 -бб. 17 Түрккомиссия және элитааралық күрес // Отан тарихы, 2006. - №2. -100-105 -бб. 18 Энвер Пашаның кеңестік билікпен арақатынасы // Поиск – Ізденіс, 2006. - №3. -149-153 -бб. 19 Партиялық-мемлекеттік номенклатураның қалыптасу мәселелері // Поиск – Ізденіс, 2006. -№3. -146-149 -бб. 20 Шығыс халықтарының бірінші съезіндегі Түркістан мәселелері // Поиск – Ізденіс, 2006. -№3 (2). -139-143 -бб. 21 Ресейде элитологиялық ойлардың дамуы // Қазақстанның ғылым әлемі, 2006. -№3. -53-58 -бб. 22 Түркістанда қазақ этноэлитасының қалыптасу ерекшеліктері // Қазақстанның ғылым әлемі, 2007. -№1. -63-70 -бб. 23 Түркістанда мемлекеттік биліктің қалыптасуындағы таптық және ұлттық мүдделердің арақатынасы // әл-Фараби атындағы ҚазҰУ. Хабаршысы. Тарих сериясы, 2006. -№3. -40-43 -бб. 24 046930 санды істің құпиясы // Жаңа ғасыр, 2006. -№8. -61-66 -бб. 25 Саяси элита теориясы шетелдік әдебиетте // Жаңа ғасыр, 2006. -№9. -43-47 –бб. 26 Түркістанда партиялық-мемлекеттік номенклатураның ұлттық мәселелерді шешудегі қызметі // әл-Фараби атындағы ҚазҰУ. Хабаршысы. Шығыстану сериясы, 2006. -№3. -58-64 -бб. 27 ХХ ғ. басындағы ұлттық элита қалыптасымының сипатты ерекшеліктері // әл-Фараби атындағы ҚазҰУ. Хабаршысы. Халықаралық қатынастар сериясы, 2006. -№4-6. -75-81 -бб. 28 ХХ ғасырдағы исламның түрлік және мазмұндық жаңғыруының саяси-әлеуметтік салдарлары // Қ.А. Ясауи атындағы ХҚТУ. “Жоғары оқу орындарындағы білім берудің жаңа технологиялары: теориясы мен практикасы” атты І Халықаралық дистанциялық конференция материалдарының жинағы. –Түркістан: Тұран, 2006. -502-504 -бб. 29 Мемлекеттік Дума депутаттары сайлауының этноэлита қалыптастыруға ықпалы // Қ.А. Ясауи атындағы ХҚТУ Тараз институты. «Қазақстан Республикасы тәуелсіздігіне 15 жыл» тақырыбындағы ғылыми-теориялық конференция материалдараның жинағы. Тараз, 2007. -69-74 –бб. 30 Міржақып Дулатовтың Түркістандағы саяси қызметі // әл-Фараби атындағы ҚазҰУ. Хабаршысы. Шығыстану сериясы, 2006. -№4. -52-54 -бб. 31 Топшылдық – ұлттық элитаның күрес тәсілі // «Отандық тарих – қазақстандық қоғамды жинақтаушы негізі». Республикалық жоғары оқу орындары арасындағы ғылыми-теориялық конференция. 21 ақпан 2007. -Алматы: Т. Рысқұлов атындағы ҚазЭУ, 2007. -171-181 –бб. 32 “Аралбаевшылық” және Аралбаев феномені немесе ХХ ғасыр басындағы ұлттық элитаның қасіреті. // әл-Фараби атындағы ҚазҰУ. Хабаршысы. Тарих сериясы, 2007. -№1. -60-64 -бб. ІІІ Оқу құралы 33 Мектепте тарихты оқыту әдістемесі. Жоғары оқу орындарының тарих мамандығы студенттеріне арналған дәрісбаяндар жинағы. -Алматы: Дарын, 2004. -156 б. РЕЗЮМЕ автореферата диссертации на соискание ученой степени доктора исторических наук по специальности 07.00.02 – Отечественная история (История Республики Казахстан) (1900-1924 гг.) ТУРСУН ХАЗРЕТАЛИ МАХАНУЛЫ ИСТОРИЯ ФОРМИРОВАНИЯ И ДЕЯТЕЛЬНОСТИ НАЦИОНАЛЬНОЙ ЭЛИТЫ ТУРКЕСТАНА ] Актуальность исследования: исторический опыт формирования и деятельности национальной элиты в национально-освободительном движении Туркестана, стоявшего у истоков независимости народа, определяет актуальность исследования, как важного фактора в оценке направлений развития современных государственных властных структур и общественных отношений. Цель исследования. Исследование нового теоретическо-методологического аспекта формирования и деятельности национальной элиты в период национально-освободительного движения Туркестана в перовой четверти ХХ века. Для решения проблемы поставлены такие научные задачи: анализ и систематическое исследование понятия элиты с исторической точки зрения; обоснование категории “элита” как объекта историко-методического познания; определение и классификация элитообразующих факторов Туркестанского общества; анализ процесса формирования традиционной и национальной элиты6 а так же партийно-государственной номенклатуры; оценка деятельности национальной элиты в осуществлении советских реформ; определение личного состава национальной элиты и его политическое направление; анализ деятельности национальной элиты в руководстве национально-освободительным движением Туркестана, углубление концепции деятельности Южного крыла движения Алаш в Туркестане; раскрытие секрета механизмов социального и классового разграничения представителей местных национальностей в привлечении к руководству государственным управлением. В методологии и методике исследования были использованы общенаучные, философские и социологические, исторические методы такие как: анализ и обобщение, методы индукции и дедукции, историко-сопоставительная и структурно-систематическая методика, теоретическое познание, моделирование и типизация. Более того, принимая во внимание многогранность политико-идеологического феномена и противоречивость объекта исследования используется исторический метод, делается попытка оценить роль и деятельность национальной элиты, указываются особенности их взаимосвязи и внутренней зависимости. Работа осуществлена не принципом “переписать историю”, а руководствуется традиционным правилом исторического познания, принципом уточнения, опровержения и одобрения. Научная новизна и основные положения, выносимые на защиту: - впервые осуществлен историографический анализ зарубежных и отечественных исследовательских работ по теории элит, рассмотрен вопрос о школах и направлениях; - определены методические предпосылки элитической концепции как научно-исследовательского метода при изучении отечественной истории; - научно систематизирован с конкретно историческими ситуациями политические, социальные, духовные и этнические взаимосвязи элитообразующих факторов; - сгруппированы политические, социальные механизмы в исторических государственных системах рекрутирования элиты Туркестана; - с точки зрения национальных интересов оценивается содержание становления и деятельности «политического класса» - партийно-государственной номенклатуры в условиях Туркестана; - определены характерные черты личного состава представителей высшего и средного звена национальной элиты и они сгруппированы по политическим взглядам и служению национальным инересам; - дана оценка позиции и влияния национальной элиты на политику модернизации государственных властных институтов; - проанализирована руководящая деятельность национальной элиты в различные периоды Туркестанского национально-освободительного движения и политических течений среди элиты; - раскрыть классовый характер, политическую анатомию и общественно- политические последствия метода выдвижения, как механизма рекрутирования элиты партийно-государственной номенклатуры; - опираясь на деятельность Туркестанской национальной элиты обоснована концепция о существовании Южного крыла движения Алаш до 1924 года. Основные положения и результаты обсуждались на международных, республиканских научно-практических конференциях. В МКТУ им. Х.А. Ясави проведен спецкурс по теме «Туркестанская национальная элита и национально-освободительное движение». По теме опубликована одна монография и более 30 научных статьей. Основные положения, заключения и результаты диссертации можно использовать для подготовки научных трудов, учебных пособий по теоретическим и методическим вопросам отечественной истории. Обоснованные в диссертации методические основы дают возможность всесторонне исследовать общественно-политическую деятельность национальной элиты. SUMMARY
The HISTORY of SHAPING and ACTIVITY of the NATIONAL ELITE of TURKESTAN Actuality of the research: the historical experience of shaping and activity of the national elite in national-liberation movement of Turkestan, being the source of independence of people, determines actuality of the research, as an important factor in evaluation of directions of development of modern state authoritative structures and public relations. The purpose of the research. The research of the new theoretical-methodological aspect of shaping and activity of the national elite in the period of national-liberation movement of Turkestan in the first quarter of the XXth century. The following scientific tasks were put for the solution of this problem: analysis and systematic investigation of the concept of elite from the historical point of view; substantiation of the category «elite» as an object of historical-methodical knowledge; definition and classification of the factors forming elite of Turkestan society; analysis of the process of forming traditional and national elite and party-state nomenclature; evaluation of the activity of national elite in realization of the Soviet reforms; determination of the personal structure of the national elite and its political course; analysis of the activity of national elite in the guiding the national-liberation movement of Turkestan, intensification of the concept of the activity of the Southern wing of the movement Alash in Turkestan; disclosure of the secrets of the mechanisms of social and class differentiation of the representatives of local nationalities in getting to take part in governing the state. In the methodology and the technique of the research philosophical, sociological, historical scientific methods were used, such as analysis and generalization, methods of induction and deduction, hitoric-comparative and structural - systematic methods, theoretical knowledge, modeling and generalization. Moreover, taking into consideration many-sided character of political-ideological phenomenon and the inconsistency of the object of the research, the attempt is made to evaluate the role and the activity of the national elite, to show the features of their particularity, their interrelations and internal dependence. The work is carried out not according to the principle « to rewrite the history», but is guided by the traditional rule of the historical cognition, principles of clarification, disproof and approval. Scientific novelty and main positions which are carried out for the presentation of the thesis: - For the first time the historiographic analysis of foreign and domestic research works on the theory of elites is carried out, the problem of schools and directions is considered; - The methodical premises of the concept of elite as the research method for the study of domestic history are determined; - Political, social, spiritual and ethnic interrelations of the factors forming elite are scientifically systematized with specific historical situations - Political, social mechanisms in the historical state systems of recruiting of the elite of Turkestan are grouped together; - Activity " of the political class " - party-state nomenclature in Turestan is evaluated from the point of view of national interests; - The characteristic features of the personal structure of the representatives of higher and middle part of the national elite are determined and they are grouped according to their political views and their service to national interests; - The evaluation of the attitude and influence of the national elite on the policy of modernizing of state authoritative institutes is given; - The guiding activity of the national elite in various periods of Turkestan national-liberation movement and political courses among elite are analysed; - Class character, political anatomy and social- political consequences of method of nomination as the mechanism of recruiting of elite of the party-state nomenclature are shown; - Guided by the activity of Turkestan national elite the concept of existence of the Southern wing of Alash movement till 1924 is justified. The main positions and outcomes were discussed on international, republican scientific - practical conferences. In International Kazakh-Turkish university after H.A.Yassavi the special course on the theme " Turkestan national elite and national-liberation movement” was carried out . One monography and more than 30 scientific articles were published on this theme. It is possible to use the main positions, conclusions and results of the thesis for the preparation of the proceedings, educational manuals on theoretical and methodical problems of the domestic history. The methodical fundamentals, justified in the thesis, give a chance to investigate thoroughly the political activity of the national elite. жүктеу/скачать 0.79 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|