1 Техника – технологиялық бөлім
1.1 Мұнайдың жылу физикалық қасиеті
Ортаның жылу физикалық қасиеті сол уақыттағы орта жағдайына байланысты. Температура және қысын зерттеліп жатқан ортаға әсер ететін негізгі факторлары болып келеді.
Тұтқырлы мұнайлармен мұнай өнімдерінің тығыздығы жеткілікті кең диапазонда өзгереді және оның температураға байланысты өзгеруі былай анықталады.
(1)
(2)
Мұнда ρ20 - 20º С температура кезіндегі тығыздығы;
- мұнайдың көлемді кеңею коэфиценті;
Т – ағымдағы температура.
1-ші формулада мұнайдағы көміртекті құрамының есебімен температуралық түзету әдісі анықталады. Бұл нақты шығаруға арналған, өйткені тығыздық ең маңызды рөлді атқарады. Тығыздық температураға байланыстылығы Д.М.Менделеев формуласымен аталады.
Мұнай қоспасын зерттеу үшін аддитивті ережесі қолданылады, онда тығыздық формуласымен анықталады.
(3)
Мұнда - 1-ші компонентті тығыздық;
Сi - көлемдік үлес компоненті.
(3*)
Ыстық өткізгкішпен тасымалдау кезінде, тасымалданып жатқан өнім Тfreez + ∆ Т дан Тck интервалына дейін өзгереді.
Меншікті жылу сыйымдылығының температурадан тәуелділігі Крего формуласы бойынша анықталады.
(4)
Мұнда ρ - 15º С температура кезіндегі мұнайдың тығыздығы.
Парафиннің кристалдануы өзіне қосымша бөлікте энергияның мөлшерін тартады, құбырөткізгіштің бойындағы тасымалданатын өнімнің температурасын жоғарлататын энергияның мөлшерінтартады. Температурадан парафинның кристалдануынан меншікті жылу сыйымдылықтың тәуелділігі
со (T) =c (T) –πZ/(T) (5)
(6)
Мұнда со (T), с(Т) – мұнайдың сәйкес өзінің жылусыйымдылығы;
Z/(Т) –парафинның кристалдану жылдамдығы;
«end» және «bed» индексі парафинның кристалдау процессінің басты және соңғы теипературасын сәйкестендіреді.
Жылу көбейтетін коэфиценті мен температура мынаған байланысты.
(7)
Жұмыстық интервалдағы температураның жылу сыйымдылығы мен жылу көлемінің өзгерісі.
Зерттеулер қысымының жылу физикалық қасиеті практикалық түрде әсер етпейтінін дәлелдеді
Қату теипературасы. Мұнай парафиндерінің құрамына бір-бірінен молекулалық салмағымен ерекшклінетін және 105º С теиператураға дейін еритін әртүрлі түрлер кіреді. Мұнайдағы парафиннің мазмұны әр кен орнында әртүрлі болады. Мысалы, өзен кен орнындағы мұнайда 30 % парафинді құрайды; парафині аз мұнай нөлге жақындайды.
Сұйық көмірсутекте парафиндердің еруі мұнайдың температурасымен анықталады. Суыту кезінде парафиндердің кристалдануы көрінеді және температураның төмендеуі кезінде оның жылдамжығы жоғарлайды.
Парафиннің кристалдарының ішінде сұйық фазасы орналастырылған көлемдік структуралық клеткалар құрайды.
Қату температурасы физикалық тұрақты болып саналмайды, ол мұнайдың құрамымен оның тасымалдау кезіндегі дайындау шартына байланысты.
Достарыңызбен бөлісу: |