Турганбай Жанатбек 113А ӘСМ

Пəн: Əлеуметтану, саясаттану, мəдениеттану
Тақырып: 3.Жеке тұлғаның əлеуметтенуі жəне оның негізгі институттары
Тапсырма:Төмендегі сұрақтарға жауап беріңіз
1. Отбасының қалыптасқан формаларына тоқталыңыз:
- Полигамия (полиандрия, полигиния)-бір уақытта бірнеше күйеуі немесе əйелі болуы.
- Эндогамия-тайпаның ішінде, оған кіретін ру мүшелерінің арасында некелесу
ғұрпы.Эндогамия Азияның көптеген елдерінде осы кезге дейін некеден гөрі күштірек
сақталып келеді. Немере, шөбере-шөпшек аға-інілер мен апа-қарындастар, сіңлілер
немесе бөлелер некелесті.
- Экзогамия-туыстас отбасылар арасында немесе жақын жерлестер арасында
некелесуге тыйым салу.Көпшілік ғалымдар Экзогамияны эндогамияға қарағанда
анағұрлым жетілген құбылыс деп есептейді. Экзогамия ерекшеліктері руластар мен
бауырластар арасында əлі күнге дейін сақталып келеді. Мысалы, грузиндер мен
армяндар туыстық араға 9 ата салып үйленсе, қырғыздар 4 атаға дейін қыз алыспайды.
Дəстүрлі қазақ қоғамында 7 атаға дейін қыз алыспау салты сақталған.
- Моногамия-бір уақытта бір ғана күйеуі немесе əйелі болуы.
2. Отбасының негізгі қызметтерін талдаңыз?
- репродуктивті-Отбасының репродуктивті функциясы сау ұрпақты өндіру қабілетінде
көрінеді. Бұдан басқа, Бүкілəлемдік денсаулық сақтау ұйымы анықтағандай, ерлер мен
əйелдердің репродуктивтік денсаулығы - жыныстық қатынас арқылы берілетін
ауруларды сатып алу, жүкті болуды жоспарлау, ана мен баланың қауіпсіздігін
қамтамасыз ету секілді жыныстық өмірдің тұрақты мүмкіндігі.
- тəрбиелік-Отбасының тəрбиелік қызметі ана жəне əке болуда, балалармен
қатым-қатынаста, оларды тəрбиелеуде, балалардың өз бетімен өсуі кезіндегі жеке
қажеттіліктің қанағаттануынан тұрады. Отбасы қоғаммен байланысы бойынша өсіп
келе жатқан ұрпақтардың əлеуметтенуін, қоғамның жаңа мүшелерін дайындауды
қамтамасыз етеді.
- шаруашылық-тұрмыстық-Отбасының шаруашылық-тұрмыстық қызметі - отбасы
мүшелерінің материалды қажеттіліктерінің олардың денсаулығының сақталуына əсер
етуінің қанағаттанарлығынан тұрады.
- экономикалық-
- əлеуметтік-мəртебелік- Отбасының əлеуметтік қызметі отбасы мүшелерінің əлеуметтік
мөлшерінің орындалуын, оның ерекшелігі, егер кімнің түрлі жағдайда күші бар болып,
əлеуметтік мөлшермен толық сəйкес өзінің мінез-құлқын өз бетімен тəрбиелей алатын
қабілетін жеткілікті деңгейінде меңгере алмаған жағдайда қамтамасыз етеді.
- демалыс-
3. Отбасының құрылымын бірнеше белгілері бойынша анықтаңыз:
- Отбасының билік формасына қарай-Авторитарлы;
Эгалитарлы болып бөлінеді.
- Отбасының құрамына қарай-Нуклеарлы;
Кеңейтілген;Толық емес отбасы болып 3ке бөлінеді.
- Отбасының бала санына қарай-Көп балалы
( үш не одан көп );
Орташа( екі балалы );
Бір баласы бар;
Баласыз отбасы болып бөлінеді.
- Отбасының тұрғылықты мекеніне қарай.