Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы
Министерство образования и науки Республики Казахстан
Национальная академия образования им. И. Алтынсарина
PISA-2015 ЗЕРТТЕУІНІҢ ӘЛЕУЕТТІ ҚАТЫСУШЫЛАРЫ
– 15 ЖАСТАҒЫ ОҚУШЫЛАРДЫҢ ФУНКЦИОНАЛДЫҚ САУАТТЫЛЫҒЫН ДАМЫТУ КУРСЫНЫҢ ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ
Әдістемелік құрал
УЧЕБНАЯ ПРОГРАММА КУРСА ПО РАЗВИТИЮ ФУНКЦИОНАЛЬНОЙ ГРАМОТНОСТИ 15-ЛЕТНИХ ШКОЛЬНИКОВ,
ПОТЕНЦИАЛЬНЫХ УЧАСТНИКОВ PISA-2015
Методическое пособие
Астана
2014
Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы Ғылыми кеңесімен баспаға ұсынылды (2014 жылғы 24 қазандағы № 9 хаттама).
Рекомендовано к изданию Ученым советом Национальной академии образования им. И. Алтынсарина (протокол № 9 от 24 октября 2014 года).
PISA-2015 зерттеуінің әлеуетті қатысушылары – 15 жастағы оқушылардың функционалдық сауаттылығын дамыту курсының оқу бағдарламасы. Әдістемелік құрал. – Астана: Ы. Алтынсарин атындағы ҰБА, 2014. – 36 б.
Учебная программа курса по развитию функциональной грамотности 15-летних школьников, потенциальных участников PISA-2015. Методическое пособие. – Астана: Национальная академия образования им. И. Алтынсарина, 2014. – 32 с.
Әдістемелік құрал PISA-2015 зерттеуіне оқушыларды дайындау бойынша материалды құрылымдау мен іріктеудің негізгі принциптері, сондай-ақ 2015 жылы зерттеудің әлеуетті қатысушыларының функционалдық сауаттылығын дамытуда элективтік курсты жүргізу есебінен берілген қосымша оқытудың күтілетін нәтижелері бойынша қажетті бағыттарды ұсынады.
Құрал білім беруді басқару органдарының қызметкерлеріне, әдіскерлерге, жалпы білім беретін мектептер және колледждердің басшылары мен педагогтеріне арналған.
Пособие предоставляет необходимые ориентиры по основным принципам отбора и структурирования материала по подготовке обучающихся к исследованию PISA-2015, а также по ожидаемому результату преподавания базовых учебных предметов с учетом ведения элективного курса по развитию функциональной грамотности потенциальных участников исследования в 2015 г.
Пособие предназначено для сотрудников органов управления образования, методистов, руководителей, педагогов общеобразовательных школ и колледжей.
© Ы. Алтынсарин атындағы
Ұлттық білім академиясы, 2014
© Национальная академия
о бразования им. И. Алтынсарина, 2014
Кіріспе
Оқушылардың функционалдық сауаттылығын дамыту жөніндегі 2012–2016 жылдарға арналған ұлттық іс-қимыл жоспарына сәйкес оқушылардың оқу жетістіктерін сырттай бағалау мен мониторингтеу ҰБТ және ОЖСБ рәсімдерімен қатар TIMSS, PISA және PIRLS халықаралық зерттеулеріне қатысу арқылы да жүргізіледі [1]. Халықаралық зерттеулерге қатысу көптеген әлеуметтік-экономикалық және мәдени факторлар аясында еліміздің білім беру нәтижелерін тәуелсіз бағалауға мүмкіндік береді [2, 3 б.].
Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы (ЭЫДҰ) арқылы жүзеге асырылатын PISA (Programme for International Student Assessment) зерттеуі ерекше орын алады. Өйткені, оған әлемдік экономиканың жартысынан астамы үлес қосады [3]. Екіншіден, PISA тапсырмаларының тәжірибеге бағыттылық дәрежесі мен тапсырмаларды құрастырушылардың біліктілігі жоғары. Бұның барлығы PISA-ны 15 жасар білім алушылардың математикалық, жаратылыстану және оқу сауаттылықтарын бағалау бойынша ең беделді халықаралық салыстырмалы зерттеулердің бірі етіп отыр.
PISA халықаралық тест тапсырмалары 15 жасар білім алушылардың мектепте меңгерген академиялық білімін өлшемейді. Зерттеуде олардың академиялық білімдерін әртүрлі өмірлік жағдайларда қолдану (өмірлік дағдылар), сонымен бірге мәселелерді қою мен шешу, модельдеу, ойлауда қолданатын білімі мен дағдыларының деңгейлері бағаланады.
Үш бағыт бойынша білім алушылардың сауаттылығын бағалау технологиясы PISA жобасына қатысушылардың алған білімдерін қорыта отырып, мектептен тыс жағдайларда қаншалықты қолдана алатынын анықтауға мүмкіндік береді. Мұндай көзқарас академиялық білімнің жоғары кәсіби деңгейде қолданыста жүзеге асырылуы арқылы қазіргі экономиканың қоғамға әсер етіп отыр деген деректі көрсетеді [2, 7–8 б.].
Қазақстан Республикасы PISA зерттеуіне екі мәрте қатысып, математикалық және жаратылыстану сауаттылықтары бойынша оңтайлы жетістіктер көрсетті. Ал 15 жасар білім алушылардың оқу сауаттылығы бойынша нәтижелерінде өзгерістер болмады [4]. Бұл нәтижелер 2004 жылы қазан айында республикамызда білім мазмұнын білімділіктен құзыреттілікке көшу жөніндегі саяси көзқарастың дұрыстығын растап отыр [5].
PISA зерттеуі 2000 жылдан бастап басымды үш бағыттың біріне баса көңіл бөле отырып, үш жылда бір қайталанып жүргізіледі. 2015 жылы зерттеу жаратылыстану сауаттылығына басымдылық беріліп өтетін болады. Алдыңғы жылдары бұл бағыттағы басымдылық 2006 жылы жүргізіліп, 57 ел қатысқан болатын. 2015 жылы 70 елдің қатысуы жоспарланып отыр.
PISA-2015 зерттеуі 2012 жылы өткен зерттеудегідей қосымша жаңашыл мақсаты бар, атап айтқанда, 15 жасар білім алушылардың функционалдық сауаттылығын интерактивті ортада бағалау мақсаты болып табылады.
Тестілеу жүйесі барынша электрондық болу үстінде және бұл 2018 жылы жалғыз тәсіл болып жүзеге аспақ. Сондықтан интерактиві тапсырмаларды пайдаланып компьютерлік тестілеуге назар аударған жөн.
Қазіргі уақытта республика бойынша PISA-2015 зерттеуіне қатысу мақсатында іс-шаралар өткізілуде. Ол зерттеудің мақсаты мен оның өткізілу тәртібін, тапсырмалардың ерекшеліктерін мұғалімдер мен оқушыларға бағдар етуге, біліктігі мен дағдыларын дамытуды қамтамасыз етуге бағытталған. Осы оқу бағдарламасын жүргізіліп жатқан жұмыстың бір бөлшегі деп санауға болады.
Достарыңызбен бөлісу: |