Ядролық физика пәні бойынша еп-20-3к1,2,3,4,5,6 емтихан сұрақтары 125cұрақ(40/45/45) 1-деңгей
жүктеу/скачать 135.94 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Изотоп
|
«Ядролық физика» пәні бойынша ЕП-20-3к1,2,3,4,5,6 емтихан сұрақтары 125cұрақ(40/45/45) 1-деңгей Резерфордтың альфа-бөлшектердің шашыратылуына арналған тәжірибелері. Атомнын ішінде электр зарядтарынын орналасу тартібін аныктау ушін 1911 жылы Резерфорд озінін шакірттері Г. Гейгер жане Марсденмен бірге тажірибе жасады. Резерфорд жасаган тажірибені карастырып корейік. Коргасыннан жасалган контейнердін тубіне Альфа болшектер шыгаратын радиоактивті Радий элементін орналаскан. Альфа болшектері озекше (калган альфа болшектерін коргасын жутып алады) тарала отырып фольганы соккылайды. Фольгадан откен альфа болшектерді экран тіркеп отырады. Резерфорд альфа болшектерінін ауыткымай бірден фольгадан отіп кететінін байкады. Алайда, альфа болшектерінін аз болігінін 900 – тан артык бурышка ауыткуы, ягни олар фольгага согылып кері багытта ушатыны таңдандырды. Ядро өзара әсерлесетін протондар мен нейтрондар жүйесі ретінде. 1923 жылы Д. Иваненко мен В. Гейзенберг ядроның протон нейтронды моделін ұсынды. Осыған сәйкес протонның массасы mе= 1,6726*10-27 кг =1836 mе, мұндағы mе— электрон массасы. Ал нейтронның массасы mе= 1,6749*10-27кг=1839 mе. Протондар мен нейтрондарды нуклондар ( латыннын nucleus ядро деген сөзінен шыққан) деп аталады. Атом ядросындағы барлық нуклондар саны массалық сандар (А) деп аталады. Атом ядросының радиусы шамамен 10-15 м болады. Жіп үзілген дәл өлшеулер ядроның радиусы ядролық бөлшектердін санына тауелді екенін корсетеді. Ол таулелділік мына орнекпен аныкталады: R=(1,5*10-15м) А- массалық сандар А=Z+N. 3. Ядроның құрамы. Ядроның электрлік және бариондық зарядтары Ядроның құрамы туралы мәселе 1932-жылы Чедвик нейтронды ашқанға дейін шешусіз қалды. Чэдвик, 1930-жылы Боте мен Беккер ашқан, б-бөлшектердін жеңіл ядролармен соқтығысулары кезінде бөлініп шығатын, зат арқылы өту қабылеті жоғары бөлшектердің массасын анықтады. Ол егер осы бөлшектің сутегі және азот ядроларымен серпімді соқтығысуы кезінде импульс пен энергия сақталса, оның массасы қандай деген сураққа жауап іздеді. Есептеулер ол бөлшектің массасы протонның массасына тең дерлік екенін көрсетті. Ол бөлшек нейтрон (n) деп аталды. Зат арқылы өтімділігі жоғары болуы үшін, оның электр заряды нөлге тең болуы керек 4. Изотоптар мен изобарлар. Ядроның массасы. Изотоп дегеніміз Z атомдық номері бірдей (заряды немесе протон саны), бірақ А массалық саны әртүрлі ядро (нейтрондар саны әртүрлі N=A – Z). Мысалы, сутегі изотопы (Z=1): протий – , дейтерий – , тритий – . Изобар дегеніміз массалық саны А бірдей, ал Z әртүрлі ядро. Мысалы, . 5. Массалық сан. Атом ядросындағы нуклондардың жалпы саны А массалық сан деп аталады. Ядроның заряды Zе-ге тең, мұндағы е – протонның заряды, Z – ядроның зарядтар саны, ол ядродағы протонның санына тең (элементтердің периодтық жүйесіндегі химиялық элементтің реттік номеріне – атомдық номеріне тең). Атомдық номері Z және массалық саны А, Х химиялық элементтің ядросы түрінде белгіленеді. 6. Ядроның байланыс энергиясы. жүктеу/скачать 135.94 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|