Қ. Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік университтеті Жаратылыстану факультеті Биология кафедрасы «Ғылыми зерттеу негіздері»
жүктеу/скачать 2.93 Mb.
|
| Практикалық сабақ №1
Тақырыбы:Зерттеу тақырыптарын таңдау және мәселені анықтау. Сағат саны: 2 Тақырыптың негізгі сұрақтары: Жұмыс тақырыбын анықтау. Тақырыпқа қойылатын талаптар Зерттеу жұмысының мақсатын анықтау. Әдістемелік нұсқау: Тақырып бойынша хабарлама дайындау, негізгі сұрақтардың мәнін ашу, топқа біріге отырып, Білім бағытына сәйкес ҒЗЖ тақырыбын таңдау. Сабақтың барысында тапсырманы орындау бойынша ауызша түсіндіру жүргізіледі, теориялық материал қайталанады. Қажетті жағдайда, қосымша тапсырмалар беріледі (офлайн, онлайн,универ, ZOOM). Жазба жұмысы белгілі бір зерттеу тақырыбын қозғайды, ал зерттеу жұмысыны тақырыбын анықтау оның мақсаты мен міндетін айқындап алумен тікелей байланысты.Негізінен зерттеу жұмысы тақырыбының мақсаты мынадай қарапайым негіздерден тұрады. – зертеу жұмысының жалпы бағытын анықтау; - арнайы бір тақырыпқа бағыт алу; - өз оқырманың қызықтыру. Зерттеу тақырыпты таңдау мен проблеманы анықтаудан басталады. Зерттеудің неғұрлым ретті түрде, терең негізделіп және қатаң құрылымдалған түрде жүргізу оның нәтижелі болуына мүмкіндіктер ашады. Тақырып – проблема. Жас зерттеушіге даяр тақырыпты ұсыну мүлде дұрыс емес. Зерттеуші бірнеше тақырыптардың ішінен өзін және ұжымын қызықтыратын, өзіне жақын тақырыптың бірін таңдауына болады. Бірақ, ең дұрысы, өзін толғандырып жүрген тақырыпты өзінің ұсынғаны. Осылай еткеннің өзінде тақырыпты нақтылау, түзету, акцент жасау, тұжырымдарды қарапайымдау және нақтылау қажет. Тақырыпты таңдау және нақтылау – ұзақ уақытқа созылатын қиын жұмыс. Тақырып көздері тәжірибе немесе теория жазықтығында болуы мүмкін. Алғашқы кездерде қарама – қайшылықтар, іс жүзінде ұнамсыз болуы сияқты кедергілер болуы мүмкін. Тақырып – проблема: тақырыпты таңдауға қойылатын талаптар: Өзектілігі, көкейкестілігі (өткірлігі, шешілудің пісіп жетілуі). Теория және тәжірибе үшін маңыздылығы (аса маңызды ғылыми және практикалық міндеттерді шешуге қолдануға болатындығы). Перспективалы (болашағы) болуы (қарастырылып отырған кезең үшін өзекті және маңызды болуы); Проблемалылығы (шешілуінің белгісіз болуы, теориядан іздеу қажеттігі, тәжірибеде қиындықтарды шешу). Адам мен қоғамның даму концепцияларымен үндес болуы (ізгілікті – тұлғалық немесе әлеуметтік тұлғалық бағдар). Ізденушінің тәрбиесі мен мүдделі болуы (бастан кешіру, қатысы болуы). Аталған талаптардың бәрі де маңызды, бірақ өзектілік, проблемалық және осы заманғы тұжырымға сәйкес келуі сияқты бөліктер айрықша түсіндіруді қажет етеді. Өзекті (көкейкесті) тақырыпқа «мәңгі жасмыл», «ұзаққа кететін» деп аталатын тақырыптар жатады. Тақырыпта проблема анық немесе жабық түрде болуы тиіс. Оның көздері іс жүзіндегі қиындықтардан көрінеді. Егер теориялық білімде сәйкес түсіндірмелер мен шешімдер болмаған жағдайда проблема туындайды. Міне, осы кезде ғылыми проблема пайда болып қалыптасуы жүреді де, «білмегенді білу», «белгісіздің белгілі болуы». Тақырыпты шектеу және нақтылау, оған жақын тақырыптардан жігін ашу, оның зерттеу аясын және жағдайларын дәл көрсету де аса маңызды. Тәжірибенің көпқырлылығын, жұмыстың барлық бағытындағы педагог, психолог немесе басшы маңызды оқиғалар мен фактілерді әрдайым есте ұстау қажет. Зерттеу үнемі шектеліп отыруы тиіс, себебі солай өткенде ғана зертеліп отырған үрдіске терең бойлау мүмкіндігіне ие болуға, ақырына дейін жетуге болады. Сондықтан зерттеудің проблемалық алаңы көлемі және шешілетін нақты міндеттері бойынша шектеліп отыруы тиіс. Тақырыптың аталуы проблеманы, ізденіс пәнін, әсіресе бағытын, ізденістің жетекші аспектісін білдіреді. жүктеу/скачать 2.93 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|