В) 1508 ж
С) 1670 ж
Д) 1840 ж
Е) 1550 ж
5. Кестеде алдымен жол бойымен қандай сөз жазылады?
А) Сөйлем
В) Шифр
Д) Сан
Е) Дұрыс жауабы жоқ
6. 1508 жылы германиялық А.И. Трисемус криптография бойынша қандай шығарма жазды?
А) “Бандероль” атты шығарма
В) “Криптография” атты шығарма
С) “Полиграфия” атты шығарма
Д) “Фраза” атты шығарма
Е) Дұрыс жауабы жоқ
12-апта 4-балл
Тақырып: Қауіпсіздікті қамтамасыз ету механизмдері
а) Қауіпсіздікті қамтамасыз ету механизмдері
б) OSI моделінің түрлі деңгейлердегі қауіпсіздік қызметтерінен пайдалану
Ақпараттық жүйелерде байланыс жүйе астылары ең уязвими сондықтан оны қорғау мәліметтеріне ерекше назар аударуы талап етіледі . Мұндай қорғаныс төмендегідей жүзеге асырылады .
1. Бірлік хабарларды (пакеттерді ) ұзатуда ақпарат қауіпсіздігі мақсатында.
2. Есептеу желілері арқылы ұзатылатын ақпарат үстінде ақпарат қауіпсіздігі және құпиялығын қаматамасыз ету үшін операциялар хабардың консиденттігін қамтамасыз ету- хабар мазмұнын санкцияланбаған түрде көруден сақтану функцияларынан бірі болып оның жасырындығының кепілдігін береді. Бүтіндігін қамтамасыз ету хабар мазмұнын ұзатуда санкцияланбаған немесе кездесоқ түрлендіруден сақтау функциясы болып ұзатылатын ақпарат мазмұнының дұрыстғының кепілдігін береді.
Бақылау сұрақтары
1. Шифрлаушы дегеніміз не?
2. Конкурент дегеніміз не?
3. Бұзушы (қарсылас) дегеніміз не?
4. Қабылдаушы дегеніміз не?
5. Таратушы дегеніміз не?
Тест
1. “Полиграфия” атты шығарманы кім жазды?
А) Трисемус
В) Плейфер
С) Цезарь
Д) Ньютон
Е) Полибий
2.Кестеге кілт сөзі жазылғаннан кейінгі болатын әрекет.
А) Кілттік сөзді алып тастап орнына басқа сөз жазу
В) Алфавит ретімен кілт сөзіне енбеген әріптермен толтырылып жазылады
С) Кілт сөзінен кейін басқа сөз жазылмайды
Д) Кілттік сөзден кейін, тағы бір кілттік сөз жазылады
Е) Дұрыс жауабы жоқ
3.Қасақана болатын қауіптерді туғызатын қызметші . . . . деп аталады.
А)Шифрлаушы
В) Конкурент
С) Бұзушы (қарсылас)
Д) Қабылдаушы
Е) Таратушы
4.Мәліметті шифрлап жіберуші . . . . деп аталады.
А) Конкурент
В) Бұзушы (қарсылас)
С) Шифрлаушы
Д) Қабылдаушы
Е) Жіберуші
5.Бір нүктеден шифрлап жіберілген мәліметті жолдан бұзып алушы?
А) Шифрлаушы
В) Конкурент
С) Қабылдаушы
Д) Бұзушы (қарсылас)
Е) Бейтарап
6.1 нүктеден 2-ші нүктеге шифрлап жіберілген мәліметті қабылдап алушы?
А) Конкурент
В) Қабылдаушы
С) Бұзушы (қарсылас)
Д) Шифрлаушы
Е) Қызметші
13-апта 5-балл
Тақырып: Қорғанысты басқарудың административтік тобы
а) Қорғанысты басқарудың административтік тобы
б) Қорғаныс жүйесін ұйымдастыру және бақылау
Ақпараттық қорғауды басқаратын осы сала бойынша мамандарды өз ішіне алған топты ұйымдастыру-ақпараттық жүйені қорғауды басқаратын ең маңызды мәселелердің бірі болып есептеледі. Кейде бұл топты ақпарат қауіпсіздігі тобы деп те атайды.
Ақпарат қауіпсіздігі тобының қызметшілері міндетіне төмендегілер кіреді;
-
пайдаланушыларды мәліметтерге енуді басқару, соның ішінде парольдерді орнату және периодты түрде ауыстырып тұру, ұзатылатын, сақталатын және өңделетін мәліметтердің крипто қорғанысы және коммуникациялы қорғаныс құралдарын басқаруды өз ішіне алады.
-
қорғаныс жобаларын істеп шығу және олардың орындалуын қадағалау, сондай-ақ резервтік көшірмелерді сақтау.
-
пайдаланушыларға өзіне тиісті болған қорғаныс саласындағы өзгерістерді жеткізу.
-
ақпаратты жүйеде менеджмент және адменстрациямен бірге қызмет алып беру.
-
қорғаныстың бұзылу себебін іздеп табу.
Реферат
Қорғаныстың бұзылу себебі
Тест
1.Шифрлаушы бұл?
А) 1 нүктеден 2-ші нүктеге шифрлап жіберілген мәліметті қабылдап алушы
В) 1 нүктеден шифрлап жіберілген мәліметті жолдан бұзып алушы
С) Мәліметті шифрлап жіберуші
Д) Қасақана болатын қауіптерді туғызатын қызметші
Е) Мәліметтерді жинаушы
2.DES стандарты АҚШ тың Ұлттық Стандарттау Бюросы тарапынан нешінші жылы жарияланған ?
А) 1974 ж.
В) 1980 ж.
С) 1975 ж.
Д) 1977 ж.
Е) 1966 ж.
3.Жалғыз кілт ретінде ұзындығы қанша бит болған кілт қолданады ?
А) 53 бит.
В) 56 бит.
С) 58 бит.
Д) 51 бит.
Е) 45 бит
4.Америкалық мәліметтерді стандарты қалай аталады ?
А) DES.
В) EDS.
С) SED.
Д) DSE.
Е) IDEA
5.Ұзындығы 56 биттен тұратын қандай кіліт қолданылады ?
А) 4 кілт.
В) 1 кілт.
С) 9 кілт.
Д) 6 кілт.
Е) 5 кілт
14-апта 5-балл
Тақырып: Интернет желісі арқылы шабуылдан сақтану әдістері мен құралдары
а) Желіаралық экрандардың негізгі компаненттері
б) Фильтрлеуші Маршрутизаторлар
Глобалдық компьютерлік желілердің қарқынды дамуы ақпаратты іздеп табудың жаңа технологияларының пайда болуы.Интернет желісіне жеке тұлғалармен түрлі ұжымдар тарапынан үлкен назар аударуына алып келіп тұр көптеген мекемелер, ұжымдар өздерінің жергілікті корпаративтік желілерін аумақтық (главалдық желіге )интеграциалау туралы шешім қабылдап жатыр.Аумақтық желілерді комерциялық мақсаттарда қолдану,ал сондай-ақ кофиндеттік сипаттағы мәліметтерді өз ішіне алған ақпараттарды ұзатуда ақпаратты қорғаудың тиімді жүйелерін құру қажеттілігі туады.
Аумақтық (главалдық)желілердің дамуы пайдаланушылар санының артуына алып келді.Қажетті деңгейде компьютердің қорғалынғандық шарттарымен бағаланған жылдық шығындар ондағы бағаланады.Интернеттің жергілікті және корпаративтік желілердің қосылу кезінде,осы желінің ақпаратты қауіпсіздігін қамтамасыз ету ақпаратты қамдану қажет болады.
Бақылау сұрақтары
1. Криптология дегеніміз не?
2. Криптографияның негізгі мәселесі
3. Скитала дегеніміз не?
4. Маршрутизаторлар дегеніміз не?
Тест
1.Криптология қай тілден алынған және қандай мағынаны білдіреді?
А) Латын тілінен, ашық кілт мағынасын білдіреді.
В) Грек тілінен, жасырын хабар мағынасын білдіреді.
С) Ағылшын тілінен, жасырын кілт мағынасын білдіреді.
D) Грек тілінен, ашық хабар деген мағынаны білдіреді.
Е) Латын тілінен, жасырын хабар деген мағынаны білдіреді.
2.Криптология негізінен неше бөлімнен тұрады?
А) 2
В) 3
С) 1
D) 4
Е) 5
3.Криптографияның негізгі мәселесі:
А) Жіберілетін хабардың құпиялау.
В) Жіберілген құпия хабарды ашу (анықтау.)
С) Құпия кілттерді тарату.
D) Жіберілетін хабардың құпиялығын және шынайылығын қамтамасыз ету.
Е) Барлығы дұрыс.
4. Криптологияның ғылыми даму жүйесі қай жылдан басталды?
А) 1948 ж.
В) 1950 ж.
С) 1949 ж.
D) 1951 ж.
Е) 1947 ж.
5. Скитала дегеніміз не?
А) Шифрланатын мәтін символдары алдын – ала келісілген.
В) Шифрланатын мәтін символдары кездейсоқ тізбектен құралады.
С) Шифрланатын мәтін символдары анықталған ереже бойынша орын алмастырады.
D) Шифрланатын мәтін символдары мәтін блогы шегарасында белгілі бір ереже бойынша орын алмастырады.
E) Дұрыс жауабы жоқ.
Қолданылған әдебиеттер:
Негізгі:
-
Ю.В.Романец , П.А.Тимофеев , В.Ф. Шаньгин.
Защита информации в компьютерных системах и сетях.
-
У.Диффи , М.Э.Хеллман Защищенность и имитостойкость. Введение в криптографию.
-
Алексеенко В.Н., Сокольский Б.В. Система защиты коммерческих объектов.Технические средства защиты. Практическое пособие для предпринимателей и руководителей служб безопасности. М., 1992. - 94 с.
-
Артехин Б.В. Стеганография // Защита информации. Конфидент. - 1996. -№4.
Қосымша:
-
Барсуков B.C. Обеспечение информационной безопасности. - М: ТЭК,1996.
-
Безруков Н.Н. Компьютерная вирусология: Справ, руководство. - М.: УРЕ,1991.-416 с.
Тест сұрақтары:
1.“ Криптос ” сµзініњ маѓынасы.
А) Жањалыќ
В) Сыр
С) Ќ±пия хабар
Д) Єњгіме
Е) Оќиѓа
2.Аќпаратќа енудіњ т‰рлері.
А) 4
В) 5
С) 3
Д) 2
Е) 6
3.“Скитала” шифры ќай шифрлау т‰ріне жатады?
А) Орын ауыстыру шифры
В) Ќайта ќою
С) Араластырып ќою
Д) Кілттік сµз арќылы шифрлау
Е) Кері оќу шифры
4.Криптож‰йелер ќандай т‰рлерге бµлінеді?
А) Бір кілтті симметриялы жєне екі кілтті асимметриялы криптож‰йелер
В) Санкцияланѓан жєне санкцияланбаѓан
С) Объект жєне субъект
Д) Аралас жєне бірмєнді
Е) Идентификация жєне аутентификация
5.“Ќ±пия ж‰йедегі байланыс теориясы” кімніњ маќаласы?
А) Л.В. Альберти
В) И. Трисемус
С) К.Шенон
Д) Плейфер
Е) М. Хеллман
6. Қарапайым орын алмастыру шифрлаушыларға жататындар.....
А) кестелер, магик квадраттар, полибиан квадраттары
В) кестелер, квадраттар
С) дұрыс жауабы жоқ.
Д)символдар, әріптер
Е) алфавиттер
7. Трисемус шифрлау жүйесі .......шифрына жатады
А) күрделі
В) орын алмаспау
С) қарапайым
Д) орын алмастыру
Е) арнайы
8. “Скитала” деп аталатын ең алғашқы криптографиялық құрылғы ретінде қай ғасырда қолданыла бастады.
А) б.з.д. Xғ
В) б.з.д. VIIғ
С) б.з.д.VIIIғ
Д) б.з.д.IXғ
Е) б.з.д. Vғ
9. Орнына қою шифрларын алғаш рет енгізген ғалым
А) Шеннон
В) Вижинер
С) Трансфельд
Д) Цезарь
Е) Леон Батист Альберти
10. Леон Батист Альбертидің криптология бойынша алғашқы ғылыми еңбегі
А) ”Шифрлау туралы трактаты”
В) “Шифрлау ” шығармасы
С) “Криптография” шығармасы
Д) “Криптология” шығармасы
Е) ”Құпия сөздер” шығармасы
11. Ақпаратты қорғаудың құрылғылары неге негізделген.
А) Шифрлау үшін негізгі сипаттама
В) Стандартқа сәйкес шифрлар.
С) Мәліметті түрлендіруші шифрлар
Д) Бұл мәліметтерді криптограпиялық түрлендіру
Е) Криптограпиялық шифрлар және шифрлардың кері шифрлау
процесін қолданады
12. Алфавитті қолдану дегеніміз не?
А) Қандайда бір алфавитті тек ашық мәтінде жазуға болады
В) Ашық мәтінде де,шифрланған мәтінге де қолданылатын қандайда бір алфавит
С) Гаммалау шифрлары
Д) Орнына қою шифрлары
Е) Шифрлау үшін негізгі сипаттама
13. Криптотөзімділігі деп ...
А) Криптографиялық ақпаратты қорғау
В) Әдетте бұл характеристика шифрларының ашылуы үшін керек
С) криптоанализ әдістері арқылы ашуға төзімділігіне айтады
Д) Жеткілікті криптографиялық қорғау
Е) Мәліметтерді керекті түрде жасыра білу
14. Аналитикалық түрлендіру шифрлауы – бұл ...
А) Ашық мәтінде де,шифрланған мәтінде де жазылған символдар
В) Шифрланатын мәтінді қандайда бір аналитикалық әдіс арқылы түрлендіру
С) Орнына қою шифрлары
Д) Жеткілікті криптотөзімділік
Е) Гаммалау шифрлары
15. Гаммалау шифрлары деп ...
А) Жеткілікті криптотөзімділік
В) Ашық мәтінде де,шифрланған мәтін
С) Бірлестіре отырып жаңа алфавитті құруға болады
Д) Алмастыру шифрлары
Е) Шифрлардағы шифрланатын мәтін символдары
16. Орын алмастыру шифрларымен калай жұмыс істейді?
А) Шифрланатын мәтін символдары осы мәтін блоктары шекарасында
белгілі бір ереже бойынша орын ауыстырады.
В) Бір алфавитті шифрлау жүйесімен
С) Екі жалпы принципте
Д) Ашық кілтпен
Е) Жасырын кілтпен
17. Орын ауыстыру шифрлауы қай ғасырда алғаш қолданылған ?
А) VI-ғасырда
В) V-ғасырда
С) III-ғасырда
Д) II-ғасырда
Е) VII-ғасырда
18. Орын алмастыру шифрлауына қай шифрлаулар кіреді?
А) Цезарлық шифрлау жүйелері, Трисемус шифрлау кестелері, Плейфер
биграммалық шифрлауы, Хилл крипта жүйелері, Омофондар жүйесі
В) Күрделі шифрлау.
С) Бір алфавитті шифрлау жүйелері.
Д) Аналитикалық түрлендіру шифрлауы.
Е) Гаммалау шифрлауы
19. Қарапайым орын ауыстыру шифрлауына төмендегілердің қайсысы кіреді?
А) Символдардың орын ауыстыруы, шифрлаушы кестелер, магик
квадраттар, полибиан квадраты
В) Таралу және араластыру принциптері
С) Ашық кілтпен жұмыс істейтін шифрлар
Д) Жасырын кілтпен жұмыс істейтін шифрлар
Е) Ағымды шифрлар.
20. Орын ауыстыру шифрлауын алғаш қай мемлекет жасап шығарған?
А) Испания
В) Италия
С) Греция
Д) Сирия
Е) Америка.
21. Еуропадағы алғашқы криптографиялық еңбек.
А) “Полиграфия”
В) “Криптографика”
С) “ Скитала”
Д) “Шифрлар туралы трактат”
Е) “Шифрлау кестелері”
22. 1566ж. жазылған “Шифрлар туралы трактат” еңбегінің авторы
Достарыңызбен бөлісу: |