7.16.Тәжірбиелік сабақ. «Ауылшаруашылық алқаптарының
қалыптасқан құрамын және орналасуын талдау».
Әдістемелік ұсыныстар: 1. Ауылшаруашылық және басқа алқап
түрлерінің нақтылы қалыптасқан құрылымы анықталады. 2. Негізгі
ауылшаруашылық алқаптарының орналасу сипаттамасы беріледі.
Кесте 11 - Алқаптарының құрамы және арақатынасы
№\№
кезегімен
Алқаптар түрлері
Ауданы
га
%, массивтің жалпы ауданына
1.
2.
3.
4.
5.
егістік
көпжылдық екпе ағаштар
тыңайған жерлер
шабындық
о.і. жақсартылған
жайылым
о.і. жақсартылған
6.
7.
Барлық а/ш алқаптар
Басқа алқаптар
8.
Массивтің ауданы
100%
Ауылшаруашылық дақылдарының өнімділігі мен топырақтың балл
бонитеті арасындағы корреляциялық байланысты ескере отырып, балл
бонитеті арқылы есептелген дақылдардың өнімділігін табамыз. Ол үшін
жалпы шаруашылық бойынша орташа және белгілі бір дақыл бойынша
бонитет баллының құны есептеледі:
ЦБб = Ук/ Бх
онда: Ук- дақылдың өнімділігі;
Бх- шаруашылық бойынша балл бонитеті.
Шаруашылық бойынша бонитет баллының құнын (ЦБб) топырақ түрінің
бонитет баллына (Бу) кібейту арқылы есептелген дақылдардың өнімділігін
табамыз:
Ур = ЦБб х Бу
Бу - топырақ түрінің бонитет баллы.
Ур - дақылдардың өнімділігі.
192
Кесте 12- Алаптар мен ауыл шаруашылық алаптарының нақты
құрылымы (мысал)
р/с
Алаптар түрі
Ауданы
Гектар, га
Үлес салмағы, %
1
Егістік жер
С.і. суармалы
суарылмайтын
2644,28
1329,76
1314,52
12,9
2
Көп жылдық көшеттер
88,12
0,43
3
Тыңайма
-
-
4
Шабындық
С.і. жақсартылғаны
5256,75
25,64
5
Жайылым
С.і. жақсартылғаны
12113,28
59,09
6
Барлық а,ш, алаптары
20102,43
98,06
7
Жол асты жерлері
49,84
0,24
8
Су асты жерлері
12,0
0,06
9
Батпақтар
-
-
10
Бұталар
56,75
0,3
11
Құрылыс асты жерлері
47,5
0,23
12
Елді мекен жерлері
229,98
1,1
13
Массивтегі барлық жер
20498,5
100%
Достарыңызбен бөлісу: |
