1 Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі
жүктеу/скачать 6.3 Mb. Pdf көрінісі
|
|
ФИЛОСОФИЯЛЫҚ ДӘСТҮРЛЕР МЕН ЖҮЙЕЛЕР КЛАССИФИКАЦИЯСЫ ЕЖЕЛГІ ДҮНИЕ ФИЛОСОФИЯСЫ ОРТАҒАСЫРЛЫҚ ФИЛОСОФИЯ ҚАЙТА ДӘУІРЛЕУ ФИЛОСОФИЯСЫ ЖАҢА ДӘУІР ФИЛОСОФИЯСЫ ҚАЗІРГІ ЗАМАНҒЫ ФИЛОСОФИЯ ТАРИХИ БЕЛГІЛЕРІ БОЙЫНША 18 8 - кесте ФИЛОСОФИЯНЫҢ ДӘСТҮРЛІ БӨЛІМДЕРІ (ФИЛОСОФИЯНЫҢ БАСТЫ ҚҰРАМДАС ІЛІМДЕРІ) __________________________________________________________________ 1 ОНТОЛОГИЯ БОЛМЫС ТУРАЛЫ ІЛІМ 2 ФИЛОСОФИЯЛЫҚ АНТРОПОЛОГИЯ АДАМ ЖӨНІНДЕГІ ІЛІМ 3 ГНОСЕОЛОГИЯ ТАНЫМ ТУРАЛЫ ІЛІМ 4 АКСИОЛОГИЯ ҚҰНДЫЛЫҚТАР ТУРАЛЫ ІЛІМ 5 ЛОГИКА ОЙЛАУ ЗАҢДАРЫ ТУРАЛЫ ІЛІМ 6 ӘЛЕУМЕТТІК ФИЛОСОФИЯ ҚОҒАМ ДАМУЫНЫҢ ЗАҢДЫЛЫҚТАРЫ ТУРАЛЫ ІЛІМ 7 ЭТИКА МОРАЛЬ ЖӘНЕ АДАМГЕРШІЛІК ТУРАЛЫ ІЛІМ 8 ЭСТЕТИКА СҰЛУЛЫҚ ЖӘНЕ ӘСЕМДІК ЖӨНІНДЕГІ ІЛІМ 9 ГЕРМЕНЕВТИКА ОЙ ТУРАЛЫ ІЛІМ 10 ТЕОЛОГИЯ ҚҰДАЙ ЖАЙЫНДАҒЫ ІЛІМ 19 9 - кесте ҚАЗІРГІ ЗАМАНҒЫ ФИЛОСОФИЯЛЫҚ ҒЫЛЫМДАРДЫҢ БАСТЫ ҚҰРАМДАС ӘРІ ТОЛЫҚТЫРУШЫ БӨЛІМДЕРІ (ПӘНДЕРІ) ______________________________________________________________ 1 МЕТАФИЗИКА 2 ТАБИҒАТ ФИЛОСОФИЯСЫ 3 АДАМ ФИЛОСОФИЯСЫ 4 ТАНЫМ ФИЛОСОФИЯСЫ 5 ТАРИХ ФИЛОСОФИЯСЫ 6 ӘЛЕУМЕТТІК ФИЛОСОФИЯ 7 ДІН ФИЛОСОФИЯСЫ 8 МӘДЕНИЕТ ФИЛОСОФИЯСЫ 9 САЯСАТ ФИЛОСОФИЯСЫ 10 БІЛІМ ФИЛОСОФИЯСЫ 11 ЛОГИКА және т.б. 20 10 - кесте ФИЛОСОФИЯ АДАМҒА НЕ БЕРЕДІ? (ФИЛОСОФИЯНЫ ОҚЫТЫП-ҮЙРЕТУДІҢ ҚАЖЕТТІЛІГІ) ____________________________________________________________________ 1 ДҮНИЕ ЖӘНЕ АДАМ ЖӨНІНДЕГІ САУАЛДАРҒА ЖАУАП БЕРУГЕ ТЫРЫСАДЫ 2 ДҮНИЕДЕ ӨЗІНІҢ ОРНЫН ТАБУҒА ЖӘНЕ ӨМІРДІҢ МӘНІ ЖӨНІНДЕ ОЙ ҚОЗҒАУҒА КӨМЕКТЕСЕДІ 3 «АҚЫЛДЫ ӨМІР» ҚАҒИДАСЫНА БАСТАЙДЫ, СОҒАН ОҚЫТАДЫ 4 ІШКІ РУХАНИ ДҮНИЕСІН ҚАЛЫПТАСТЫРУҒА ЖӘНЕ ӨМІРДЕГІ ТҮРЛІ ҚИЫНДЫҚТАРҒА ТӨТЕП БЕРУГЕ КӨМЕКТЕСЕДІ 5 ФИЛОСОФИЯЛЫҚ ОЙЛАУҒА ҮЙРЕТУ, ЯҒНИ КЕЗ КЕЛГЕН ПРОБЛЕМАНЫ КӨРЕ БІЛУГЕ ЖӘНЕ ОНЫ ОЙДАҒЫДАЙ ШЕШУГЕ БАСТАЙДЫ 6 АДАМНЫҢ ІШКІ РУХАНИ ҚУАТЫН АША ТҮСЕДІ 7 БОЛАШАҚТЫ БОЛЖАЙ БІЛУГЕ ҮЙРЕТЕДІ 21 11 - кесте ФИЛОСОФИЯНЫҢ ҚЫЗМЕТТЕРІ (ФУНКЦИЯЛАРЫ) __________________________________________________________ ФИЛОСОФИЯНЫҢ ФУНКЦИЯЛАРЫ ФУНКЦИЯЛА ДҮНИЕТАНЫМДЫҚ МЕТОДОЛОГИЯЛЫҚ ГУМАНИСТІК ЖАЛПЫМӘДЕНИЕТТІК ГУМАНИСТІК ДҮНИЕТАНЫМДЫҚ МЕТОДОЛОГИЯЛЫҚ ЖАЛПЫМӘДЕНИЕТТІК 22 12 - кесте ФИЛОСОФИЯНЫҢ БАҒЫТТАРЫ МЕН ӘДІСТЕРІ ФИЛОСОФИЯНЫҢ БАҒЫТТАРЫ МЕН ӘДІСТЕРІ Шынайы дүние нақты өмір сүреді, материя алғашқы субстанция, ал сана оның модусы, материяның көріну формасы Керісінше, идеяны алғашқы бастама, ал материя идеяның туындысы деп түсіну Көбіне тәжірибиеге сүйенеді, сезімдік таным нәтижесін таным процесінің негізі деп қарайды Абсолюттік дәйекті білімді тек ақыл-парасатпен ғана тануға болады МАТЕРИАЛИЗМ ИДЕАЛИЗМ ЭМПИРИЗМ РАЦИОНАЛИЗМ МАТЕРИАЛИЗМ ИДЕАЛИЗМ ЭМПИРИЗМ РАЦИОНАЛИЗМ 23 13 - кесте ФИЛОСОФИЯНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ ____________________________________________________________________ ФИЛОСОФИЯНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ ФИЛОСОФИЯЛЫҚ АНТРОПОЛОГИЯ ТАРИХ ФИЛОСОФИЯСЫ МӘДЕНИЕТ ФИЛОСОФИЯСЫ ҚҰҚЫҚ ФИЛОСОФИЯСЫ ОНТОЛОГИЯ ГНОСЕОЛОГИЯ ЭТИКА ӘЛЕУМЕТТІК ФИЛОСОФИЯ ЭСТЕТИКА ЛОГИКА ФИЛОСОФИЯ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМНЫҢ ӘДІСТЕМЕСІ АКСИОЛОГИЯ ФИЛОСОФИЯ ТАРИХЫ 24 14 - кесте ФИЛОСОФИЯНЫҢ БАСТЫ ӘДІС-МЕТОДТАРЫ (АМАЛ-ТӘСІЛДЕРІ) ____________________________________________________________________ ФИЛОСОФИЯНЫҢ БАСТЫ ӘДІС-ТӘСІЛДЕРІ ДИАЛЕКТИКАЛЫҚ МЕТАФИЗИКАЛЫҚ ДОГМАТИКАЛЫҚ ЭКЛЕКТИКАЛЫҚ СОФИСТИКАЛЫҚ ГЕРМЕНЕВТИКАЛЫҚ 25 Қосымша сұрақтар: Философия - дегеніміз не? Көзқарас - дегеніміз не?, оның өзіне тән ерекшеліктері қандай? Мифологиялық сананың ерекшеліктерін атап бер. Философиялық білімдер жүйесі. Философиялық ойлаудың ерекшелігі. Философияның мәдениеттегі алар орны. Философиялық проблеманың табиғаты қандай? Нақыл сөздердің мән-мағынасын түсіндіріп беріңіз! Ой қуу дегеніміз – өлімге дайындалу (Сократ). Философиядан не пайда таптың деп сұрағанда: «Кез-келген адаммен батыл сөйлесуді үйрендім» депті (Аристипп). Философтардың басқалардан артықшылығы неде деп сұрағанда Аристипп: «Егер бүкіл заң жойылып кетсе, тек біз ғана бұрынғыша өмір сүре береміз» деп жауап беріпті (Аристипп). Философия тек ақылмен танылатынды ғана түсіндіре алады (Ф.Аквинский). Ақыл-парасат – адамның ойлауына, пайымдауына, ғылым мен өнердің қыр-сырын ұғуына, жақсы қылық пен жаман қылықтың ара жігін ашуына көмектесетін күш (әл-Фараби). Біз тарихтан кемеңгерлікті, поэзиядан – шешендікті, математикадан – зеректікті, жаратылыстану ғылымдарынан – тереңдікті, адамгершілік философиясынан байыптылықты, логика мен көсемсөзден – айтысу дағдысын үйренеміз (Ф.Бэкон). Адам ақылсыздығынан азбайды, ақылдының сөзін ұғып аларлық жүректе жігер, қайрат, байлаулылық жоқтығынан азады (Абай). Философия – жұрттың бәріне қатысты дүние (М.Хайдеггер). Философияның аздығы поэзияның сәнін бұза қоймайды (Г.Башляр). Философияның міндеті – адамдарды сабасына түсіру емес, қысылтып- қымсындыру (Л.Шестов). Философтарға қатысты әлі ешкім де «жалдамалы ар» дегенді қолданып көрмеген екен. Неге? (Л.Шестов). Ақыл дегеніміз – міндетті түрде салауатты ой деген сөз емес (А.Адлер). Әр халықтың моральдік философия мектебі бар (Э.Дюркгейм). Философтың басты қасиеттерінің бірі – өзіне қатысы жоқ мәселелерге мойын бұрмайтыны (Л.Витгенштейн). Ойша келісу – философиямен айналысушылардың ең зор мақсаты осы Л.Витгенштейн). Философиялық тұрғыдан негізделген дүниетанымға ұмтылушы адам – өз ақылына сүйенуге ерлігі жететін адам болуға тиісті (М.Шелер). |