1-билет Гольджи аппаратының құрылысы жǝне қызметі, оның синтездегі, сеĸрет шығарудағы жǝне ĸлетĸаға басқа заттарды өтĸізудегі рөліне анықтама беріңіз


Микроскоппен жұмыс істеу ережелері



бет42/79
Дата29.04.2024
өлшемі161.36 Kb.
#500112
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   79
шпор цитооо

2. Микроскоппен жұмыс істеу ережелері: Микроскопты ыңғайлап, сол жаққа қойыңыз. Айнаның ойыс жағын жарық түсетін жаққа бағыттаңдар. Револьверді айналдырып, 8 есе үлкейтіп көрсететін объективке /кіші/ қойыңыздар. Кіші объектив пен препарат орналасатын орындықтың аралығы 1-1,5 см болуы керек. Айнаны ептеп қозғап біркелкі түсетін жарықты табыңыздар. Препараттың кішкентай шынысын жоғары бағыттап орналастырып, микроскоппен қараңыздар. Макровинтпен тубусты жоғары немесе төмен түсіріп, препараттың біркелкі боялғанын көресіздер, жақсы және ашық көрінетін тұсына қойыңыздар. Фокусын өзгертпей кіші объективтен, үлкен объективке көшіріңіздер. Микровинтті ақырын бұрап, препараттың өте анық көрінетін тұсын табыңыздар. Препаратты ақырын қолмен жылжытуға болады. Препаратты зерттеп болған соң үлкен объективтен кіші объективке көшіріңіздер. Микроскоппен жұмыс істеп болғаннан соң оны салфеткамен жауып қойыңыздар.
2.Ағзаны құруға клеткалардан басқа қандай клеткасыз құрылымдар қатысады?
Біздің денеміз 1) жасушалардан және 2) жасушалық емес құрылымдардан (жасуша аралық зат, жасуша үсті және жасушадан кейінгі құрылымдардан) тұрады. Жасуша емес құрылымдар жасушалар синтездейтін химиялық қосылыстар арқылы түзіледі.
--Жасушалық емес құрылымдар:
А-Постклеткалық құрылымдар - бұл қалыпты құрылымды жасушалардан шыққан, бірақ ядросы жоқ (көбінесе - және барлық дерлік органеллалар) плазмалеммамен қоршалған құрылымдар. Белгілі бір функцияларды орындауға бейімделген.
Мысалдар: эпидермистің мүйізді қабыршақтары (корнеоциттері), эритроциттер, тромбоциттер.
Б- суперклеткалық құрылымдар:
Симпласттар - жасушалардың n-ші санының қосылуынан түзілген құрылымдар. Олар бір цитоплазмалық кеңістікте бірнеше немесе көптеген ядролардан тұрады және плазмалеммамен қоршалған.
Мысалдар: қаңқа бұлшықеттерінің бұлшықет талшықтары, сүйек тініндегі остеокласттар.
Синцитий - цитоплазмалық көпірлер арқылы байланысқан жасушалар жиынтығы. Синцитий толық аяқталмаған бөліну нәтижесінде түзіледі – ядролар және цитоплазманың барлығы дерлік бөлінеді, бірақ еншілес жасушалар арасында цитоплазмалық көпір қалады. Синцитий (syncytium, грекше syn — бірге және
kytos — тамыр, жасуша) — жасуша шекаралары
жасушаларды бір-бірінен толық ажыратпай,нәтижесінде көп ядролы жасуша түзілетін жасушалар тобы. Синцитий, мысалы,жануарлардың эмбриональды дәнекер
ұлпаларына тән. Өсімдіктерде синцитий симпластпен бірдей Синцитий -жасушаның бөлінуі кезіндегі толық емес цитотомия нәтижесінде пайда болатын құрылым, нәтижесінде еншілес жасушалар жұқа цитоплазмалық көпірлер арқылы бір-бірімен байланысып қалады. Адам ағзасында аталық бездің тұқымдық өзекшелеріндегі сперматогендік элементтердің бөлігімен ұсынылған жалғыз
синцитий бар.Жасуша аралық зат – сәйкесінше жасушалар арасында орналасқан зат. Ол талшықтармен және негізгі аморфты затпен ұсынылуы мүмкін (кейде бұл компоненттер күрделі құрылымдарды - базальді мембраналарды, серпімді мембраналарды, сүйек тақталарын құра алады). Жасушааралық зат — белгілі бір жасушалар топтары тіршілік әрекеттерінің өнімінен пайда болып, жасушалар аралықтарында орын тепкен тірі құрылым. Адам мен жануарлар организмдерінде жасушааралық затқа коллаген, эластин, ретикулин талшықтары, негізгі (аморфты) зат, қан плазмасы, шеміршек, сүйек жасушааралық заттары жатады. Дәнекер ұлпасының барлық өкілдерінде дерлік жасушааралық зат болады. Жасушааралық зат — дәнекер ұлпаларында беріктік, серпімділік және механикалық қызметтер атқарумен қатар, зат алмасу процесіне де белсенді қатысады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   79




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет