1. Біздің заманымызға дейінгі жазу- сызулар мен аңыз- жырлар


Бір тамаша той қылып өткеремін» Үзінді қай ақынның өлеңінен?



бет142/177
Дата06.04.2022
өлшемі0.56 Mb.
#456605
1   ...   138   139   140   141   142   143   144   145   ...   177
1. Бізді? заманымыз?а дейінгі жазу- сызулар мен а?ыз- жырлар

Бір тамаша той қылып өткеремін» Үзінді қай ақынның өлеңінен? (Т.Айбергенов)
Өлең құрылысына жаңалық әкелген, 18,19 буынды өлеңдер жазған
«Аруана-бауыр дүние», «Ана» өлеңдерінің авторы: ( Т.Айбергенов)
Аруананың туған жерге махаббатын сөз еткен ақын: ( Т.Айбергенов)
Т.Айбергеновтің «Аруана-бауыр дүние» өлеңінің мақсатын ашуда қолданылған аңыз: (Аруана туралы белгілі аңыз)
«Тауға да керек астана
Тасқа да керек астана»- жолдарының авторы: ( Т.Айбергенов «Аруана- бауыр дүние»)
«Сен мұны менен бетер ұқ:
Түкпірімдегі дір ете қалғаш құйттай жүрекпен
Келем мен бүгін қасиетті байтақ Қазақстанымды көтеріп! »- деген өлең жолдарындағы ақынның айтар ойы: ( Туған жерге деген махаббатын көрсететін ақындық қуаттың өлшемі )
Т.Айбергеновтің қазақ өлеңінің құрылысына енгізген жаңалығы: ( 18-19 буынды өлеңдер)
Т.Айбергеновтің «Оралам үйге кейде мен» өлеңіндегі ақын көңілі күйі: ( Күнделікті тіршілік күйбеңін өмірлік мақсат-мұраттармен астастыру)
Т.Айбергеновке жыр арнаған ақиық ақын есімі : ( М.Мақатаев)
Т.Айбергенов туралы:
«Тұңғыш көрдім шын ақынның өлгенін
Қызарып батты ертеңгі шығатын күн.
Торғай-өлең шырылдап бара жатты,
Аузында ажал дейтін сұрапылдың,»-деген үзінді алынған өленнің аты мен авторы: (М.Мақатаев «Төлегенге»)
М.Шаханов
М. Шаханов (1942) туған жері - ОҚО, Отырар ауд, Шілік ауылы
М. Шахановтың танылған талант, қабілеті - ақын, драматург, сазгер, қоғам қайраткері
«Желтоқсан жаңғырығы», «Түсінісу теоремасы» өлеңдері авторы - М. Шаханов
М. Шахановтың «Арман» өлеңінде бала Әбу өз арманын дана қарияға қалай түсіндірген-Ғылым мен өнердің шамын жағу
М. Шахановтың «Арман» өлеңінің оқиғасы өтетін жер - Отырар
М. Шахановтың Әбу Насыр әл-Фараби өмірінен алынған өлеңі –«Арман»
М. Шахановтың тарихи шындыққа негізделіп жазылған шығармасы - «Отырар»
М. Шахановтың отансүйгіштік, ерлік, батырлыққа тәрбиелейтін шығармасы -«Отырар»
Шыңғыс хан, Шағатай М. Шахановтың қай шығармасының кейіпкерлері? - «Отырар»
1219 жылы қыркүйек айындағы Шыңғыс хан жасағының шабуылы М. Шахановтың қай шығармасында суреттеледі? - «Отырар»
М. Шахановтың «Отырар» балладасындағы»
«Мысқыл күлкің маған салды маған қаншама ой!
Шіркін, сендей бес қолбасшым болса ғой,
Қалың қолым ұқсап дүлей тасқынға,
Бөлеп дархан күйге мені,
Бүкіл әлем билер еді
Аяғымның астында,»-деген өлең жолдарындағы Шыңғыс хан сөзін арнаған – Қайыр ханға
М. Шаханов «Отырар» дастанында мақтап жырлайды - Қайыр ханды

«Егер бүкпей баяндасам шындықты,


Рухы-өр, Тәні-бекем,
Бұл бір қайсар халық екен,
Тірліктен де биік қойған бірлікті», - деген шумақ арқылы қазақ халқының өмірлік мұраты мен мақсатын айқындап беретін ой айтылатын шығарма мен оның авторы - М. Шаханов «Отырар»
Махамбет жайлы арнау өлең жазған қаламгер - М. Шаханов
Үзінді М. Шахановтың қай өлеңінен алынған:
...Тағдырыңды тамырсыздық індетінен қалқала,
Әр адамда өз анасынан басқа да
Жебеп жүрер, демеп жүрер арқада
Болу керек құдіретті төрт ана... –«Құдіретті төрт ана»

Туған жері-түп қазығы, айбыны,


Туған тілі-сатылмайтын байлығы.
Туған дәстүр, салт-санасы-тірегі,
Қадамына шуақ шашар үнемі.
Және туған тарихы, еске алуға қаншама
Ауыр әрі қасіретті болса да ,- деген үзінді алынған М. Шаханов өлеңі – «Төрт ана»
Өсер елдің қай сәтте де бірлік болмақ қалауы,
Лаула, лаула, желтоқсанның мұзға жанған алауы!
Өздеріңдей өр намысты жас өркені бар елдің
Ешқашанда еңкеюге тиісті емес жалауы! - деген шумақпен аяқталатын М. Шахановтың өлеңі - «Желтоқсан алауы»
Темір қолдар қуатты еді алқымыңды қаусырған,
Намысыңды жықпай өттің нәубет, дүлей маусымнан.
Жалғыз қалған шақтарымда жігер алдым бойыма,
Түрме торын жарып шыққан сенің қайсар даусыңнан, - деген өлең жолдары арналған тарихи оқиға -1986 жылғы желтоқсан көтерілісі


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   138   139   140   141   142   143   144   145   ...   177




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет