1-деңгей Бастауыш сыныптағы тәрбие процесі және оның сипаттамасы
Бастауыш сынып оқушыларының ұжымын ұйымдастыру әдістемесі
жүктеу/скачать 124.07 Kb.
|
| 2. Бастауыш сынып оқушыларының ұжымын ұйымдастыру әдістемесі.
Оқушылар ұжымы – ортақ мақсат және қоғамдық іс-әрекет арқасында біріккен баянды бірлестік. Келісті ұйымдасқан оқушылар ұжымының белгісі – ұнамды қоғамдық ой, жоғарғы жауапкершілік, өзді-өзі үміт. Ұжымды ұжым кәне саяси, адамшылық, мәдени жағынан өседі, ұйымдастырушылық дағдыға ие болады. Ұжымда шығармашылық белсенділік, татулық, жолдастық қатынас нығаяды. Сондықтан тату-тәтті, мақсаткер ұжым тәрбиені ұйымдастырудың негізі боп табылады. Ұлан ұжымда бөлек дене есебінде қалыптасады. Жанұя, балабақша, мектеп, сынып, спорт секциясы, көркемөнер студиясы, т.б. ұжым түрлеріне жатады. Бұлардың барлығында дағы балалардың әлеметтенуі, қоғамға бейімделуі жүзеге асады. Ұжымда дәурен сүре білу, қоршаған ортамен санаса білу қауметтің әлеметтік дамуының жоғарғы сатысы. Тәжірибелі ұстаздар оқушыны ұжымда тәрбиелеу пен жеке тәрбиелеуді табиғи түрде үйлестіреді. Үйткені, сыныпта де ересен зейін аударатын, бір-бірлеп тәрбиелейтін оқушылар болады. Бұл тәрбиеші жұмысындағы әртүрлі жиелі емес, мұқым процестің қос жағы. Қазіргі қоғам жағдайында бастауыш сынып оқушыларының ұжымы дара тұлғаны әлеуметтеңдіру-дің түбірлі факторы. Шәкірт үшін ұжым қоғамның моделі, әлеуметтік ара, оның жалған әрекетіңде, пікірлесуде бөлек тұлғаның қарым-қатынасында тәжірибесі кеңейіп әлеуметтік рөлдерді менгереді, тыңғылықты, саяқ тұлғаның өзін-өзі басқаруы, өзін-өзі еңбекке асыруы,оны қорғаумен көтермелеу қамтамасыз етіледі. Оқушылар ұжымы деп мақсатты, әлеуметтік басты іс-әрекет негізіндегі оқушылар бірлестігін ұйымдастыру формасын түсінуге болады. Оқушылардың іс-әрекеті сабақ тағы оқудан тыс уақыттағы іс-әрекет. Балалар ұжымының үлкендер ұжымына карағандағы ерекшеліктері: - қоғамдық бағалылық пен бөлек тұлғаның түбегейлі мақсатына бағытталған бірлескен іс-әрекеті; - ұжым мүшелерінің ерікті қарым-катынас етуі; - ұжым мүшелерінің бір-бірімен өзді-өзі жауапкершілігі әрі тәуелділігі; - өзін-өзі даярлау органдарының болуы. Балалар ұжымы — аса сезімшіл құрал, ол тек оқытушы тұлғасын басшылығымен қана дамиды (В.А.Сухомлинский.) Сондықтан оқытушы ұжымның өсу заңдылктарын, оның өну сатыларын, оқушылардың дара мүмкіншіліктерін әлі ұжымда байымды сезінуін білуі кажет. Оқушылар ұжымы кеспір түрлі шараларды ұйымдастыру жағдайына құрылады, өседі,нығаяды. О шаралар ұжым өмірін маңызды жә әсерлі етеді. Кез-келген жерде бірлескен қызмет болмас, онда бірлік топтастыру бен дамыту үшін адамшылық тәрбиесін жинақтаудың кepeктi жағдайлары болмайды. Сабақ жылы алдындағы класты жабдықтауға, гүлдендіруге, мектепауласын көгалдандыруға қатысу т.б. осының бәрә өзіңнің ұжыммен байланысыңды сезінуіңе әм оның алдындағы жауапкершілік сезімін мойындауыңа көмектеседі. Ұжымдық істер неғұрлым қызғылықты болған сайын оқушылар ортақ қызметке өз күштерін соғұрлым қуана аранйды, оқушылар ұжымы соғұрлым мықтырақ болады,. бекем топтасады. Ұжымның топтасуына сабақ жағдайы пайдалы түрде ұйымдастыру көмектеседі. Сабақ міндеттерін шешуге бірлесе қарастыру, жолдастық өзді-өзі көмекті ұйымдастыру, оқудағы ортақ жеңіс үшін арпалыс балалар ұжымын топтастыруға негіз болады. Ұжымның топтасуына түрлі қоғамдық тапсырмаларды атқару көмектеседі. Тапсырмалар класқа, мектепқажеттеріне еңбек көрсетумен қатысты. Ұжымның топтасуына саяхат, жорық ұйымдастырудың дағы маңызы ноян. Мәселенки, Жайық өзеніне саяхат ұйымдастыратын болса, балалар Жайық өзені жағасындағы өсімдік, хайуандар дүниесімен кәне танысып қоймайды, олардың бір-бірімен таяу жолдастық сезамі қалыптасқанды , өздерін ер-тоқым кін сезінеді. Бос уақыттарында театрларға бірге бару, мектеп мекемелері бен кештеріндегі пікірталас, дебат, олимпиадалар пен мүшайралар ұжымдық қасиеттердің қалыптасуының басты құралы. Өзді-өзі жауапкершілік байланыс жүйесінде қабылданған мақсатқа сәйкесті жалпы айыпты атқару үшін ұжым мүшелерінен жауапкершілік жә өзді-өзі тәуелділік мезірет етіледі. Өзді-өзі жауапкершілік мынадай жағдайларды еске алған абзалы: -ұжым мүшелері теңдес құқықты болады: -аға міндетін орындаушы ұжым мүшесі тарапынан оқшыларға зорлық жасалмайды. -жетекші міндетін орындаушы ұжым мүшесі тарапынан оқушыларға қиянат жасалмайды; -жауапкершілік әм өзді-өзі тәуелділік жүйесінде жалпы жазықты орындаудың барысында түр түрлі бейімдеушілікке бағыт бермейді жүктеу/скачать 124.07 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|