Қосалқы заттар – дәрілік препаратты дайындау үшін қолданылатын көмекші заттар.
ҚЗ-бұл органикалық немесе органикалық емес табиғаттағы, оны тұрақтандыру немесе ерекше технологиялық және органолептикалық қасиеттер беру мақсатында ДЗ дайындау үшін пайдаланылатын қосымша заттар
ҚЗ ДЗ міндетті компоненті болып табылады, ҚЗ бар бірыңғай физика-химиялық жүйені құрайды және адам ағзасымен өзара әрекеттеседі. Олар әсер етуші заттың емдік әсерінің басталу жылдамдығын реттейді, қолданудың ыңғайлылығын, ДП тұтыну сапасын қамтамасыз етеді және ДЗ фармакологиялық белсенділігіне әсер етеді.
Тиімді препараттарды құру көптеген қосымша заттарды қолдануды талап етеді. Соңғы уақытқа дейін фармакологиялық және химиялық индифференттілік талаптары қойылатын. Алайда, бұл заттар дәрі-дәрмектердің фармакологиялық белсенділігіне едәуір әсер етуі мүмкін: дәрілердің әсерін күшейту немесе олардың белсенділігін төмендету, әртүрлі себептердің әсерінен іс-әрекеттің сипатын өзгерту т.б.
Барлық қосымша заттар жіктеледі: шығу тегі бойынша; химиялық құрылымы және дәрілік формалардың физика-химиялық сипаттамаларына және фармакокинетикасына әсер етуіне байланысты
шығу тегі бойынша: синтетикалық, жартылай синтетикалық (модифицирланғаг крахмалдар, полиакрилаттар, ПВП,ПЭГ) және табиғи
Табиғи екі түрі бар органикалық және бейорганикалық. Органикалық: майлар (өсімдік майлары), ақуыздар (желатин, коллаген), көмірсулар (крахмал, камеди). Бейорганикалыұ бентонит, тальк, аэросил.
химиялық құрылымы бойынша: мономерлер, полимерлер
дәрілік формалардың физика-химиялық сипаттамаларына және фармакокинетикасына әсер етуіне байланысты: солюбилизациялаушы, корригенттер, форма түзуші, тұрақтандырушы, пролангирующее (ұзарту).
ҚЗ терапевтік әсерді азайтып, ДЗ резорбциясына механикалық бөгеу жолын азайтуы мүмкін. ҚЗ дұрыс таңдау емдік әсерді сақтай отырып, ДЗ концентрациясын төмендетуге мүмкіндік береді. ҚЗ таңдау кезінде олардың функционалдық мақсаты, биожетімділігін қамтамасыз ету, технологиялық қасиеттері, үнемділігі және қолжетімділігі ескеріледі
Достарыңызбен бөлісу: |