3. Салық құқығының қайнар көздері:
Өзін-өзі тексеру сұрақтары:
1. Салықтық құқық ұғымы, әдістері?
2. Салықтық құрылым, салықтық жүйе және салықтық міндет дегеніміз не?
3. Республикамыздың салық заңдарына сипаттама?
4. Салық құқығының құқық жүйесінде алатын орны қандай?
Әдебиеттер:
1. Найманбаев С.М. «Салықтық құқық» Алматы, Жеті Жарғы 2005
2. Найманбаев С.М. «Финансовое право РК» Алматы: Демеу, 1994г.
3. Химичева Н.И. «Финансовое право» М. БЕК,1995г.
4-дәріс. Салықтық – құқықтық нормалар.
Мақсаты : Бұл семинар тақырыбы дәріс сабағында қарастырылған, дәріс сабағында салықтық-құқықтық нормалар белгілері, құрылымы мен түрлеріне сипаттама берілді. Студенттер семинар сабағында салықтық құқықтың негізгіжәнетуынды нормалары туралы мәселелерді қарастырғандары жөн.
Мазмұны:
1. Материалдық және ұйымдастырушылық нормалар.
2. Салықтық құқықтың негізгі және туынды нормалары.
1. Материалдық құқық — қоғамдық қатынастардағы түрлі мәселелерді тікелей реттеуге бағытталған нормалар жиынтығы. М. қ. нормалары меншік түрлерін, тұлғалар мен мүліктің құқықтық жай-күйін белгілейді, мемл. органдардың құрылу тәртібі мен құрылымын анықтайды, азаматтардың құқықтық мәртебесін, құқық бұзушыны жауапқа тарту негіздері мен жауаптылық мөлшерін, т.б. бекітеді
2. Қазіргі салықтық құқықтық қатынастар теориясы мен практикалық мәселелері бүгінгі қоғам дамуының және Өркениетті салық салудың талаптарына сай салықтық құқықтық қатынастар жүйесін жаңадан құрудың экономикалық-құқықтық үлгісін айқындап, әрі ғылыми негіздей отырып оны тиісті заңнамалық актілер жүзінде бекітудің қажеттілігін мақсаттап, нысаналауда.
Материалдық салықтық құқықтық қатынастардың бюджет жүйесі деңгейлеріне тигізетін мүліктік-заттай ықпалы мемлекеттік билік органдарының өзара байланысы жүйесіндегі құзыреті шегінде және бюджеттік құрылыс ішінде жүзеге асырылады. Егеменді Қазақстан Республикасының биылғы қаржылық қауқары «2007 жылға арналған республикалық бюджет туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 1-бабында бекітілген республикалық бюджет кірісі 1436 156 251 мың теңгені құрағаны көпшілікке мәлім. Оның ішінде салықтық түсімдерден 1 958 638 496 мың теңге түседі деп көзделген. Материалдық салықтық құқықтық қатынастар әлеуеті осындай жағдайда ұтымды әрі айқын көрініс тапқан сияқты.
Қазақстан Республикасы Бюджет кодексінің 47, 48 және 49-баптарының 1-тармағының 1) тармақшаларында облыстық бюджетке, республикалық маңызы бар қала, астана, сондай-ақ аудан (облыстық маңызы бар қала) бюджетіне түсетін салықтық түсімдер ретінде:
а) облыстық бюджетке: 1. облыстық мәслихат белгілеген кірістерді бөлу нормативтері бойынша жеке табыс салығы; 2. облыстық мәслихат белгілеген кірістерді бөлу нормативтері бойынша әлеуметтік салық; 3. қоршаған ортаны ластағаны үшін төленетін төлем; 4. облыстық маңызы бар ақылы мемлекеттік автокөлік жолдары арқылы жүріп өткені үшін алынатын алым; 5. Облыстық маңызы бар жалпы пайдаланудағы автокөлік жолдарының бөлінген белдеуінде сыртқы (көрнекі) жарнама орналастырғаны үшін төленетін төлем; 6. жер үсті су көздерінің ресурстарын пайдаланғаны үшін төленетін төлем; 7.орманды пайдаланғаны үшін төленетін төлем; 8. жергілікті маңызы бар ерекше қорғалатын табиғи аумақтарды пайдаланғаны үшін төленетін төлем белгіленген.
ә) республикалық маңызы бар қала, астана бюджетіне: 1. жеке табыс салығы; 2. әлеуметтік салық; 3. жеке тұлғалардың, жеке кәсіпкерлердің және заңды тұлғалардың мүлкіне салынатын салық; 4. жер салығы; 5. Бірыңғай жер салығы; 6. жеке және заңды тұлғалардың көлік құралдарына салынатын салық, сондай-ақ нақты акциздер, төлемдер және алымдар белгіленген.
б) аудан (облыстық маңызы бар қала) бюджетіне: 1. облыстық мәслихат белгілеген кірістерді бөлу нормативтері бойынша жеке табыс салығы; 2. облыстық мәслихат белгілеген кірістерді бөлу нормативтері бойынша әлеуметтік салық; 3. жеке тұлғалардың, жеке кәсіпкерлер мен заңды тұлғалардың мүлкіне салынатын салық; 4. жер салығы; 5. бірыңғай жер салығы; 6. жеке және заңды тұлғалардың көлік құралдарына салынатын салық, сондай-ақ нақты акциздер, төлемдер және алымдар белгіленген.
Өзін-өзі тексеру сұрақтары:
1. Салықтық-құқықтық нормалар дегеніміз не?
2. Салықтық-құқықтық нормалардың белгілерін атаңыз.
3. Оларды қалай топтастыруға болады?
4. Салықтық-құқықтық нормалардың құрылымына сипаттама беріңіз.
Әдебиеттер:
1. Найманбаев С.М. «Салықтық құқық» Алматы, Жеті Жарғы 2005
2. Худяков А.И. «Налоговое право РК» Алматы, 1998г.
3. Найманбаев С.М. «Финансовое право РК» Алматы: Демеу, 1994г.
Достарыңызбен бөлісу: |