12. Пиримидин туындыларына сипаттама беріңіз: идентификациясы, химиялық қасиеттері, тазалығын бақылау және сақталуы Пиримидин туындылары – құрылымында 1 және 3 позицияларда екі азот атомы бар алты мүшелі гетероциклден тұратын органикалық қосылыстардың кең класы. Пиримидин туындылары тірі табиғатта кең таралған, олар көптеген маңызды биологиялық процестерге қатысады. Атап айтқанда, цитозин, тимин, урацил сияқты туындылар нуклеин қышқылдарының құрылымдық бірліктері болып табылатын нуклеотидтердің құрамына кіреді; пиримидин өзегі кейбір В дәрумендерінің, атап айтқанда В1, коферменттердің және антибиотиктердің бөлігі болып табылады.Пиримидиннің құрылымы хош иісті және хош иісті болып табылады. гидрогенизацияланған, көптеген биологиялық белсенді заттар мен дәрілік заттардың құрамына кіреді - мысалы, барбитураттар - гипноздық, құрысуға қарсы және есірткілік әсерлері бар 1,3,5-тригидроксипиридиннің туындылары.
13. Барбитураттарға жалпы сипаттама, олардың қолданылуы және тазалығын бақылау Барбитураттар – ақ кристалды заттар. Дәмі ащы, суда ерімейді, сілтілік ерітіндіде ериді, этанолда аз ериді. ОЖЖ-не әсер етеді.
Барбитураттар үш топқа жіктеледі:
➢қысқа мерзімді әсер ететін: тиопентал, гексонал;
➢созылмалы әсер беретін: барбамил, нембутал;
➢ұзақ әсер ететін: фенобарбитал, веронал.
Шектен тыс пайдалану дәрілік наркоманияға алып келеді.
Барбитураттардың идентификациясы
Кобальт тұздарымен реакция (көк-күлгін бояу)
Күміс нитратымен реакция (ақ түсті тұнба)
Барбитураттардың химиялық қасиеттері
➢ Альдегидтермен конденсация
➢ Гидролиттік ыдырау
➢ Спецификалық реакциялар
Тазалығын бақылау
Қышқылдық түрінде – натрий карбонатында ерігіштігі қолданылады; тұздық түрінде – көміртек (IV) оксидімен және ауа қатысында ерімейтін қышқылдық түр түзіледі.
Сақталуы
Барбитураттарды Б тізімі бойынша құрғақ, жарық түспейтін жерде сақтайды.
14. Пирацетамға сипаттама беріңіз: химиялық атауы, қолданылуы, синтезі және идентификациясы Ақ кристалды ұнтақ. Суда, 96% спиртте оңай ериді, хлороформда аз ериді. Балқу т.: 151-155. Идентификация: 1.ИҚ-спектрі
2. УК-спектрінде айқын жұтылу максимумдарының болмауы
3. Сілті ерітіндісімен реакция (лакмус қағазының көгеруі)
Қолданылуы.Пирацетам Б тізімі бойынша құрғақ, жарық түспейтін жерде сақталады.
Тектес қоспалар сұйықтық хроматография әдісімен анықталады. Қоспалардың шекті мөлшері 0,3%-дан аспауы тиіс.
➢ Қан айналымын, энергетикалық үрдісті жақсартады;
➢ гипоксияға, агрессивті әсерлерге төзімділігін жоғарылатады;
➢ есте сақтауды жақсартады;
➢ интеллектуалды және таным белсенділігін арттырады.