1. Химиялық термодинамика жəне оның міндеттері. Термодинамиканың негізгі

Бауыр (жасушааралық сұйықтық): -
купфферов жасушалары
- бөліктердің сыртқы жағындағы
жасушалар
- бөліктердің орта шеніндегі жасушалар
6,4-6,5
7,1-7,4
6,7-6,9
25.Буферлік жүйелер. Буферлік жүйелердің жіктелуі. Буферлік жүйелердің рН-ын
есептеу:
Гендерсон-Гассельбах теңдеуі. Буфердің рН-ын анықтайтын факторлар
Буферлік жүйелер – сырттан əсер болғанда өзінің қандай да бір
параметрінің шамасын өзгертпей, тұрақты қалпында сақтайтын жүйелер.
Протолиттік буферлік жүйе:
сұйылтқанда;
аздаған мөлшерде күшті қышқыл қосқанда;
аздаған мөлшерде күшті негіз қосқанда рН-тың мəнін тұрақты қалпында
сақтайтын жүйе.
Протолиттік буферлік жүйелердің басты сипаттамалары
рН;
буферлік сиымдылық.
Протолиттік буферлік жүйелердің жіктелуі:
қышқылдық буферлер;
негіздік (сілтілік) буферлер.
қышқылдық
ацетатты
CH
3
COOH; CH
3
COONa
гидрокарбонатты H
2
CO
3
; NaHCO
3
фосфатты
NaH
2
PO
4
; Na
2
HPO
4
ақуызды
PtCOOH; PtCOONa
Негіздік (сілтілік)
аммиакты
NH
4
OH; NH
4
Cl
Қышқылдық буферлер – əлсіз қышқыл мен оның күшті негізбен əрекеттескенде
түзілген тұзынан тұратын ерітінділер.
Сілтілік буферлер – əлсіз негіз бен оның күшті қышқылмен əрекеттескенде түзілген
тұзынан тұратын ерітінділер.
Бір немесе бірнеше буферлік жүйелерден тұратын ерітіндіні буферлік ерітінді дейді.
Буферлік ерітінділерді екі жолмен дайындауға болады:
1) элсіз электролитті күшті электролитпен біршама (толык емес) бейтараптау аркылы:

СН3СООН (артык) + NaOH; NH3 (артык) + HC1
2) элсіз электролит ерітінділерін олардың тұздарымен араластыру аркылы (немесе екі
түздың ерітінділерін):
СНзСООН жəне NaCH3COO; NH3жэне NH4C1; NaH2P04+ Na2HP04.
Ерітінділердің жаңа қасиеттерінің пайда болу себебі — буферлік əрекет(эсер) —
бірнеше протолиттік тепе-теңдіктердің қатар жүруіне байланысты.
Ле Шателье принципіне сəйкес элсіз кышкылдың ерітіндісіне күшті қышкылды немесе
ЕГ аниондары бар тұзды косқанда
НВ + Н20 - Н30 ++ В'
тепе-тендік солга карай ығысады (ортақ ион əсері), ал сілтіні (ОН-) косканда — оңға
ығысады, себебі бейтараптау реакциясының нэтижесінде гид-роксоний иондарының
концентрациясы төмендейді. Күшті негіздің жэне əлсіз кышкылдың түзген тұзының
ерітіндісіне сілті немесе элсіз кышкыл НВ косканда В- + Н20 = НВ + ОН- тепе-теңдік
солға карай ығысады (ортак ион эсері), ал күшті кышқыл косканда — бейтараптау
реакциясының есебінен оңға карай ығысады Буферлік жүйенің теңдеуі буферлік
ерітінді рН-ының буферлік жүйе кұрамына тəуелділігін өрнектейді:
pH - рК, + lg с(негіз)с(кышкыл)

жүктеу/скачать 3.08 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: