Ятрогения ( - дәрігер әрекеті, себебі) - Дәрігердің байқамай айтқан сөзімен немесе іс-ірекетімен байланысты.
2.Стационарларда паллиативті көмек көрсетуде туыстары мен волонтерлерді оқыту.
Билет №15
1.Эвтаназия.
Әлдебір әрекетпен немесе құралдармен, соның ішінде оның өмірін жасанды ұстап тұрған аспаптың жұмысын тоқтату жолымен, төзгісіз аурумен ауыратын науқастың өлімін тоқтату тәжірибесі.
"Эвтаназия" термині қазір әртүрлі мағыналарда қолданылады: ауыр азапты бастан кешіріп жатқан адамдардың өлімін тездету; артық, қажеті жоқ адамдардың өмірлерін тоқтату (Мысалы, Т-4 бағдарламасы); өмір мен өлім арасындағы адамдарға көсетілетін қамқорлық, көмек (мысалы, хоспис); адамға өлу мүмкіндігін беру.
Сонымен қатар, "эвтаназия" деп кейде зертханалық және кезбе жануарларды қоса алғанда жануарларды ұйықтату саналады.
2.Ісік анықтамасы және оның түрлері
өзінің қалыпты пішіні мен қызметін жойған, организмнің түрі өзгерген клеткаларынан құралған тіндердің патологиялық жайылып өсуі.
Ісіктің түрлері
Қатерсіз Қатерлі
16.
• Қатерсіз ісік ерекшеліктері- капсула түзіп
өседі, құрылымы қалыпты жасушаларға
ұқсас келеді, ісік жасушалары дамыған
және сараланған, айқындалған
құрылымды атипизм, алып тастағанда
қайтадан өспейді.
17.
• Метастаздану болмайды. Адам үшін
клиникалық көріністері жағымды.
Кахексия тудырмайды және өлімге
әкелмейді.
18. 19.
Қатерсіз ісіктер
ФИБРОАДЕНОМА
ГЕМАНГИОМА
20. 21.
Қатерсіз ісіктер
ПАПИЛЛОМА
АДЕНОМА
22.
• Қатерлі ісік ерекшеліктеріинфильтрацияланған өспе, капсуласы
болмайды, жасушалық анаплазия,
жетілмеген жасушалар, алып тастағанда
қайтадан өседі. Метастаздану байқалады.
Адам үшін клиникалық көріністері
жағымсыз. Кахексия тудырады және
өлімге әкеледі.
Билет №16
1.ҚР хоспис орналасқан аймақтары.
11 орталық бар. Сол 11 орталық аймақ және 9
қалада
75%
онкологиялы
қ аурулар
25 %
созылмалы
аурулар
2.Онкологиялық ауруларды емдеу түрлері.
Билет №17
1.Паллиативті науқастың құқықтары.
2.Паллиативті науқаста ауырсынуды басу үшін қолданылатын физиотерапиялық әдістер
лейкопения тромбоцитопения ,шектің толық өтпеуі
айқын ауырсыну, тромбоцитопения
тромбоцитопения, ішектің толық өтпеуі
плазма протеиндерінің төмендеуі
ішектің толық өтпеу
.
Билет №18
1.Хоспистің міндеттері.
Талапқа
сай
ауырсынуды басу
және
басқа
физикалық
симптомдарды
тоқтату.
4. Науқастың және
оның жақындарының
рухани қажеттілігін
қанағаттандыру
2. Науқастарға және
оларға күтім жасап
жүрген туыста- рына
психологиялық қолдау
көрсету.
5. Әлеуметтік және
заңды сұрақтарды
шешу.
3. Адамның өмір
жолындағы қалыпты
кезең ретінде өлімге
деген қатынастарын
қалыптастыру.
6. Медициналық
биоэтика мәселелерін
шешу болып
табылады
2.Кардиологиялық бұзылыстар кезіндегі паллиативті көмек көрсетуді дағдылау және білімін қалыптастыру.
Билет №19
1.Әйелдерде пайда болатын онкологиялық аурулар.
Қазақстанда жыл сайын сүт бездерінің қатерлі ісігі дертіне төрт мыңнан астам әйел шалдығады. Олардың үштен бірі дертіне дауа таппай көз жұмады.
Кеуденің қатерлі ісігіне шалдыққандар әдетте соңғы кезеңдерде ғана дәрігерге қаралады. Бұл кезде дәрігерлердің мүмкіндігі шектеулі және емдеудің ең тәуекелді түрлеріне барады. Үрей тудыратын статистиканы азайту үшін елімізде 40 жасқа толған әйелдер арасында сүт бездерінің тегін скринингі бағдарламасы қабылданды. Сүт бездерінің қатерлі ісігі скрининг бағдарламалары мен маммографиялық зертетулер арқасында емделіп жазылады. Бұл зерттеулер дертті алғашқы кезеңдерінде анықтауға мүмкіндік береді.
2.Онкологиялық көмек көрсететін ұйымдар.
Билет №20
1.ҚР паллиативті көмекті ұйымдастыру түрлері.
2. Онкологиялық аурулардың этиологиясы.
дамуына бірнеше факторларды атауға болады:
Химиялық факторлар;
Физикалық факторлар;
Биологиялық факторлар;
Билет №21
1.Онкологиялық аурулардың клиникалық белгілері.
Түсініксіз салмақ жоғалту. Егер пациент ешқандай күш салмастан килограммдап салмақ жоғалтса бұған сақтықпен қарау керек.
4. Сары ауру. Ісік өт пен бауырдан шығатын өт жабатын кезде ұйқы безі обырында дамиды.
Бет ісінуі. Өкпе обыры кезінде мүмкін. Қатерлі ісік жасушалары дененің жоғарғы жартысынан қан кетуін қиындатады, бұл ісінудің дамуын тудырады.
10. Лимфа түйіндерінің ұлғаюы. Лимфа түйініне жақын орналасқан органның қатерлі ісігінің әлеуетті белгісі болып табылады.
11. Себепсіз көгеру және қан кету. Қан обырының көрінісі болуы мүмкін.
12. Әлсіздік және шаршау. Онкологиялық аурулардың барлық түрлері үшін жалпы симптом.
13. Нәжістегі қан, дефекациядан кейінгі қан. Бұл симптом геморрой кезінде ғана емес, тік ішек обырында да кездеседі.
14. Тоқ ішектің жұмысының бұзылуы. Тұрақты іш қату және іш өтулер ішек обырының белгісі болуы мүмкін.
15. Зәр шығарудың қиындауы (зәр шығаруды бастау қиын, баяу ағыс). Простата обырының симптомы болуы мүмкін.
2. Ер адамдарда пайда болатын онкологиялық аурулар
. өлім-жітімнің ең көп жағдайы, әсіресе, ер адамдарда 61 жастан асқандарда, қатерлі ісік ауруының 3-4 кезеңіндегі адамдарда байқалады.
Билет №22
1.Амбулаториялық-емханалық деңгейдегі паллиативтік көмек.
2. Онкологиялық аурулардың түрлері.
Елімізде онкологиялық аурулардың ішінде сүт безі, жатыр мойны, тік ішек, асқазан және өңеш, простата безінің қатерлі ісігі сынды түрлері көп кездеседі.
2018 жылы сүт безі қатерлі ісігінен 315 әйел көз жұмған. Өкпе обыры 754 адамның, ұйқы безі обыры 202 науқастың өліміне себепші болды.
Билет №23
1.Паллиативтік көмек және мейіргерлік күтім.
2.ҚР онкологиялық аурулардың көрсеткіштері.
Қазақстанда былтыр онкологиялық ауруға шалдыққандар саны 29 мың адамға жеткен. Бұл осы күнге дейінгі елімізде тіркелген ең жоғары көрсеткіш. Дегенмен онколог маманың айтуынша, қазақстандағы онкологиялық аурулар көрсеткіші дамыған елдермен салыстырғанда айтарлықтай төмен. Қазақ
Билет №24
1.Хоспистік көмек.
қарттар үйіне немесе адаптация
(бейімдеу) орталығына ұқсас мекеме. Хосписта
науқастарға күтім (төсек-орын, тамақ, медбикелердің
бақылауы) көрсетіледі. Қажетінше ауырсынуды басатын
дәрі- дәрмек салынады, яғни симптомдық ем қолданылады
2. Онкологиялық ауруларды алдын алу.
Онкологиялық және басқа да аурулардың алдын алуға болатын әмбебап медициналық нұсқаулар бар:
шылым шегуді немесе темекі жеуді доғару;
құрамында майы төмен өсімдік өнімдері негізіндегі әртүрлі және сау тағамдарды пайдалану;
тұрақты түрде спортпен шұғылдану және өзінің оптималды дене салмағын сақтау;
тұрақты түрде медициналық профилактикалық тексерулерден өтіп тұру
Билет №25
1.Онкологиялық аурулары бар науқастарға көрсетілтін көмек түрлері.
2.Өмірден озу алдындағы пациенттің , жанұясының және туыстарының қажеттіліктері және қарым-қатынас.
Билет №26
1.Онкологиялық аурулардың диагностикасы.
Жалпы, қатерлі ісік ауруларын диагностикалау үшін қан, несеп, нәжіс және басқа да сұйықтықтар талдауларын тапсыру қажет. Сондай-ақ келесі мүшелерді зерттеу керек:
Қалқанша безі
Сүт бездері
Простата және қуықасты безі
Бүйрек
Жатыр және оның мойны
Іш қуысы
Ішперде лимфа түйіндері
Мошонка органдары
дифференциалды диагностикасын жүргізу кезінде міндетті түрде зертханалық зерттеулердің келесі түрлері тағайындалады:
Биохимиялық
Жалпы
Онкомаркерге зерттеу
АСТ және АЛТ
Калий құрамы
Құрамы деңгейін анықтау үшін несепті талдау:
Ақуыз
Креатинин
Зәр шығару және т. б •
Фосфатазалар
Лимфа түйіндерінің пункциясы
Сүт бездерінің Биопсия (әйелдерде)
Плевральды және іш қуысы тіндерінің үлгілерін зерттеу
Жатыр шырышты мойынының қыртысы (әйелдерде)
Жақпа және простата құпиясы (ерлерде)
Жасырын қанға нәжісті талдау (колоректалды обырды анықтау)
2.Хоспис пен үйінің жұмыстары мен ұйымдастыру негізгі құқықтары.
Билет №27
1.Онкологиялық аурулармен ауыратын пациенттерге паллиативті көмекті ұйымдастыру концепциясы.
2. Паллиативті көмекті қажет ететін пациенттер.
Өлім күні жақындап қалған науқастар
Билет №28
1.Қатерлі ісік пен қатерсіз ісіктің айырмашылығы.
ісік пен қатерлі ісік бір -бірімен тығыз байланысты: қатерлі ісіктің дамуынан қатерлі ісік пайда болады. Бірақ бұдан басқа, бұл екі түрлі ұғым екені белгілі болды. Және олардың айырмашылықтары анық болғанымен, біз оларды төменде негізгі ойлар түрінде ұсынамыз.
Ісік қатерсіз болуы мүмкін; қатерлі ісік
Біз талқылағанымыздай, ісік - бұл біздің денеміздегі тез өсетін жасушалардың қалыпты емес массасын білдіреді. Бұл жасушалар жиынтығы денсаулыққа қатер төндіруі мүмкін (қатерлі ісік), бірақ олар ешқандай қауіп төндірмеуі мүмкін (қатерсіз ісік). Екінші жағынан, қатерлі ісік әрдайым қатерлі ісіктің пайда болуымен байланысты. Яғни, ісік жақсы болуы мүмкін, ал қатерлі ісік болуы мүмкін емес.
2. Қатерлі ісік - бұл ауру; ісік, жоқ
Қатерлі ісік - денесінде қатерлі ісік пайда болған адам ауыратын ауру. Ісік, керісінше, ауру емес. Ісік - бұл физиологиялық өзгеріс бұл біздің денеміздегі жасушалардың қалыпты өсуіне әкеледі және қатерлі болғанда ғана онкологиялық аурудың немесе қатерлі ісіктің дамуына себепші болады.
2.Хоспистік қызмет пен құрылымы.
Қызметі:
емделушінің ауыр науқастанған кезінде оның
отбасына көмек ұсынады және ауыр қайғыдан
кейінгі уайымдау кезеңінде психологиялық
қолдау көрсетеді;
• – емделуші мен оның отбасының барлық
қажеттіліктерін қанағаттандыру мақсатында
кәсіпаралық тәсілді пайдаланады
• – емделушінің өмір сүру сапасын жақсартады,
сонымен қатар ауру ағымына оң әсер етеді;
Билет №29
1.Қатерлі ісік пен қатерсіз ісіктің түрлері.
Қатерсіз ісік фиброма, миома, остеома, аденома, меланома, неврома, ангиома, папиллома, хондросаркома
Қатерлі ісіктер:
Бластома Саркома Карцинома
2. ЖИТС/АИТВ бар науқастардың туыстары мен еріктілерді ауруханада және үйде паллиативті көмек көрсетуге үйрету.
Билет №30
1.Онкологиялық ауруы бар науқастарды реабилитациялау.
2ЖИТС/АИТВ бар науқастарға арналған паллиативті көмектің мазмұны, мақсаты.
Достарыңызбен бөлісу: |