1. Рухани және материалдық мәдениеттің ара қатынасын ашыңыз



Pdf көрінісі
бет5/5
Дата03.04.2024
өлшемі343.17 Kb.
#497487
1   2   3   4   5
srsp2 madeniettanu

Мал шаруашылығы 
Ғүндардың өмірінде көшпелі мал шаруашылығының маңызы зор болған. Мал 
санының өсуіне байланысты мал өсірушілер жаңа аумақты игеруді эәне
 
шұрайлы жайылымдарды алуды көздеді. Жайылымды жиі-жиі ауыстырып, 
малды барған сайын қоныстардан алыс жерге жаю күшейді. Қытай
 
деректерінде олардың үй малынан жылқы, ірі қара және қой-ешкі өсірген, 
біразя түйе, есек ұстайтынын жазады. Олар үй малымен тамақтанып,
 
олардың терісін киім қылып, жүн мен терісін киім, жамылғы есебінде 
пайдаланды.
 
Ғүндар ат сайысы ойындарының негізін салған. Ал қойдың етін, терісін,
 
жүнін пайдаланды. Малдың бәрі дерлік бүкіл жыл бойына өрісте жайылып 
бағылды. Сондықтан жазда қуаңшылық немесе қыста көктайғақ жұт 
болуы, мал індеті үлкен апатқа ұшыратып отырды. Ғұндар қосымша кәсіп 
ретінде аң аулаумен де айналысқан. Бұл кәсіп негізінен өздерініе азық 
қорларын
 
молайту үшін және сейіл құру үшін жүргізілген.
 
Егіншілік кәсібі мен қоныстары 
Ғүндардың ішінде отырықшы тұрмыс кешіп, егіншілікпен шұғылданғандары 
да болған. Ғұндар дәнді дақылдың ішінде тарыны көп өсірген. Егіншіліктің 
жақсы дамығанын білдіретін темір орақ, соқа тістері, қол диірмендер,
 
дәнүккіштер сияқты егін салуға және оны жинап алуға қажетті құрал- 
саймандар табылған. Ал үй-жайлардың ішінен астық сақтайтын ұралар
 
табылса, еден, қабырғалар сылағынан, шикі кірпіштердің арасынан сабанның 
қалдыхтары кездеседі.
 
Олар негізінен киіз үйлерде тұрды. Киіз үй торкөз кереге, уық, шаңырақ 
және киіз жабуынан тұрды. Киіз үйдің төріне қамшы, ағаштан жасалған 
қынабы бар семсер, садақ, жебелер салған қорамсақ т.б. іліп қоятын болған.
 
Қоғамдық құрылысы 
Ғұн тайпаларында әлеуметтік теңсіздік қалыптасты. Ауқатты 
отбасылардың немесе үстем тап өкілдерінің қабірлерінен қымбат бағалы 
заттар көп
 
табылады. Кедей адамдардың қабірлерінде қарапайым жасалған арзан
 
бұйымдар кездеседі, кейбір қабірлерден ешбір зат табылмайды. Ғүндардың 
билеушісі тобы ақсүйектер рудың мүддесін қорғап, көсем ретінде бар 
мәселені шешіп отырды.
[
 

Document Outline

  • 1. Рухани және материалдық мәдениеттің ара қатынасын ашыңыз.
  • 1„Қазақстан көшпелілерінің мәдениеті қазақ халқы мәдени мұрасының маңызды құраушысы ретінде“ тақырыбында сараптамалық эссе жазу.
  • 1. Ғұндардың көшпелілік мәдениеті
  • Мал шаруашылығы
  • Егіншілік кәсібі мен қоныстары


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет