66. «Мәңгілік ел» ұлттық идеясы және оның құрамдас жеті құндылықтары. Мемлекеттік идеология – болашағымызға бағдар беріп, ұлтты ұйыстырып, ұлы мақсаттарға жетелейтін идея. Ұлттық идея – тарихи ахуалға қарай этностың немесе мемлекеттің мұраты (идеалы, алға қойған мақсат-мұраты). Мұратсыз ұлт та, мемлекет те жер бетінде болмаған.
Қазақстан үшін ұлттық идеяның қажеттілігі туралы сұрақ еліміз егемендігін алған алғашқы жылдары туындаған. Көп ұлтты және көп конфессиялы Қазақстан үшін ұлттық идеяны қалыптастыру мәселесі аса өзекті болды. Мемлекеттің келешекті даму принциптері мен мақсаттары тұжырымдалған «Қазақстан-2030» стратегиясы (1997), Қазақстанның бәсекеге қабілетті 50 елдің қатарына ену стратегиясы сияқты құжаттар қазақстандық қоғамның ұлттық идеясын қалыптастыруға негіз болды.
2012 ж. желтоқсанда Қазақстан – 2050 Стратегиясы жарияланды. Онда «Мәңгілік Ел» туралы алғаш рет айтылды. «Мәңгілік ел» – тұңғыш мемлекеттік ресми идеология, 2014 ж. 17 қаңтарында Қазақстан Республикасының президенті Н.Ә.Назарбаев өзінің халыққа кезекті «Қазақстан жолы-2050: Бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» атты жолдауында «еліміздің 2050 жылға дейінгі дамуының жаңа саяси бағдарының басты мақсаты – Қазақстанның ең дамыған 30 мемлекеттің қатарына қосылуы. Ол – «Мәңгілік Қазақстан» жобасы екенін айтты. Осы жолдауда жаңа қазақстандық патриотизмді қалыптастырудың идеялық негізі болатын «Мәңгілік ел» ұлттық идеясының басты принциптері алғаш рет ресми түрде жарияланды.
Мәңгілік Ел ұлттық идеясының негізгі мәні – мәңгілік мақсат-мұраттарымыз бен мәдени-рухани құндылықтарымызға негізделген, мемлекет құрушы қазақ халқы мен басқа да ұлттардың ұлттық идеяларын бір арнаға тоғыстыратын идеология арқылы қалыптастырылатын қазақтың ұлттық мемлекеті.
«Мәңгілік Ел» ұлттық идеясының жеті негізгі жалпы ұлттық құндылықтары:
1) Тәуелсіз Қазақстан және Астана (еліміз тәуелсіздіктің барлық белгілеріне ие, ішкі, сыртқы саясатын дербес жүргізеді, БҰҰ-на, т.б. ұйымдарға мүше. Қазақстанның тәуелсіздігін қазақстандық этникалық топ өкілдерінің барлығы мойындайды. Бұл – біздің ортақ патриоттық құндылығымыз. 1997 ж. Астана қаласының мемлекетіміздің астанасы болуы жөнінде шешім қабылданды, 1998 ж. астана Алматыдан Астанаға көшірілді. Астана – біздің ұлттық мақтанышымыз, барлық еліміздің барлық аймақтарының дамуына түркі болды. Тәуелсіздікті қадірлеу және Астананы сүю – Қазақстан патриоты мен азаматының маңызды қасиеттері);
2) Ұлттық бірлік, қоғамымыздағы бейбітшілік пен келісім (елімізде түрлі ұлт өкілдерінің келісім орын алған, ол Ата заңымызда, басқа да заңдарда бекітілген. 1995 ж. Қазақстан халықтарының Ассамблеясы құрылған, барлық ұлттар тең құқықты. ҚР-ның әр азаматының патриоттық борышы – Қазақстанның халықтарының достық пен келісім дәстүрін сақтап, ұлғайтып, ұрпақтан ұрпаққа беру);
3) Зайырлы қоғам және жоғары рухтандырушылық (еліміз зайырлы мемлекет, дін мемлекеттен ажыратылған, олар бір-біріне қолдау білдіреді, діни еркіндік. Балалар мен қарт адамдарды қамқорлау, қоғамның негізі ретінде отбасын нығайту дәстүріне сүйенетін патриотизм, жаңғыру, табыс пен жоғары адамгершілік рухы Қазақстанның ХХІ ғасырдағы және одан арғы ілгерінді дамуының негізі болады);
4) Индустрияландыру және инновация негізінде экономикалық өсу (экономикалық өсу – біздің маңызды міндетіміз, ғылым мен білімді өндіріспен біріктіру, инновация, жаңа технологияларды еншізу. Мықты индустриялық база инновациялық өрлеуге ауысу негізі болады, экономикада инновациялық өсу нүктерлерін жасауға мүмкіндік береді. Тек осы негізде Қазақстан бәсекеге қабілетті экономика, бәсекеге қабілетті мемлекет, бәсекеге қабілетті қоғам болады.
5) Жалпыға бірдей еңбек қоғамы (тұрғындарды жұмыспен қамту, еңбек адамын мадақтау, лайықты, адал еңбек, еңбек өнімділігін арттыру, әлеуметтік оптимизм);
6) Тарихтың, мәдениет пен тілдің біртұтастығы (тарихымызды, мәдениетімізді білу, құрметтеу, дамыту, мәдени мұрамызды сақтау, дамыту; мемлекеттік тілдің мақсаты – барлық қазақстандықтардың ортақ тілі болу. Әр нағыз патриоттың парызы – мемлекеттік тілді білу және отандастармызға оны меңгеруге көмектесу. Қазақстандағы барлық ұлттың тілдерін дамыту үшін жағдай жасау, үштілділік принципін енгізу).
7) Ұлттық қауіпсіздік және еліміздің жалпы әлемдік және өңірлік мәселелерді шешуге ғаламдық қатысуы (ұлттық қауіпсіздік өңірлік, жаһандық қауіпсіздікпен байланысты. Әлемдік мәселелерді шешуге қатысудың бір түрі G-GLOBAL жобасына қатысу, бұл барлық мемлекеттердің, қоғам қайраткерлері, халықаралық қатынастардың субъектілері, саясаткерлер, мемлекет басшылары, сарапшылар, ғалымдарды жаһандық мәселелерді бірігіп, шешіп, дағдарыстан шығу жолдарын табуға бағытталған виртуалды жоба. ҚР бұл жобаға да қатысуда).
Достарыңызбен бөлісу: |