1. Сөздің дыбыстық мәдениетін тәрбиелеудің маңызы мен міндеттері
«4-5 айында бала сөзінің айтылу әуенін ,6-12 ай аралығында ырғағы , бір жастан соң ғана дыбыстық құрамын дыбыстық құрамын байқайды.»
жүктеу/скачать 31.46 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Сөздің дыбыстық мәдениетін тәрбиелеудің міндеттері
«4-5 айында бала сөзінің айтылу әуенін ,6-12 ай аралығында ырғағы , бір жастан соң ғана дыбыстық құрамын дыбыстық құрамын байқайды.»Сөздің фонематикалық құрылысы балаға бірден байқалмайды.Сөздегі дыбыстық өзгерістер оған белгісіз Н.Х.Швачкин балаға үйретілетін «ладушки-ладушки» сөзін «капитан-капитан» сөзімен ауыртырғанда,қолын шапалақтап ойнай бергенін мысалға келтірген. Дауысты дыбыстарды айтқанда дыбыстау мүшелері жан-жақты қимылға келеді.Дауыстыларды айтқанда ауа кедергісіз еркін шығады,Дауысты дыбыстар буын құрайды.Дауысты дыбыстар жуан – жіңішке, ашық-қысаң, еріндік-езулік боп алты түрге бөлінеді: Дауыссыз дыбысты айтқанда дыбыстау мүшелерінің бірінен қалайда бір тосқауыл болады.Дауыссыздар буын жасай алмайды.Балаларға көбірек қиын болатыны — таңдай ортасы дыбыстарды [р], [л], [ш], [ж]; кейде таңдай арты дыбыстарды [г], [к], [х] Тіліміздегі дауысты дыбыстардың дауыссыздардан төмендегідей айырмашылықтары бар Сөздің дыбыстық мәдениетін тәрбиелеудің міндеттері:Дыбыстарды дұрыс айтуды қалыптастыру. Үн ренкін жетілдіру. Сөзді тыңдай білуге дағдыландыру. Сөздерді қатесіз айтуға жаттықтыру. Сөз мәнерлілігін меңгерту. Дұрыс тыныс алуға үйрету. а) сөйлеу аппаратын жаттықтыру. ә) таныстырылатын дыбыстардың айтылуын үйрету. б) сол дыбыстарды буында, жеке сөзде және сөз тіркестерінде айтқызу. Дыбыстарды дұрыс айтуды қалыптастыру. Ол үшін тәрбиеші баланың сөйлеу аппаратының қызметін мұқият бақылап, қандай дыбыстарды айтқанда қате жіберетіндігін тексеруі тиіс. Дыбыстарды дұрыс, анық айтуға үйрету 3 кезеңнен тұрады: Үн ренкін жетілдіру. Бұл міндетті жүзеге асыруда алдымен тәрбиешінің сөзі анық, айқын, түсінікті болуы қажет. Бала тілінің үн ренкін жетілдіруде жаңылтпаштар айтқызудың мәні үлкен. Зерттеушілердің пікірінше бала сөзінің анық болуы еріннің қимылына, жақтың жылдам ашылуына, тілдің жылжымалығына байланысты болады.жүктеу/скачать 31.46 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|