1 техника-технологиялық БӨлім 1Кен орны туралы жалпы мағлұмат

Негізгі және көмекші өндірісті ұйымдастыру.Мұнай өндіру бойынша басқарма ұйымдастыратын төрт топ бөлімшелерден тұрады. Инженер техникалық қызметтерді басқару аппараты. Өндіріске қызмет ететін цехтардың базасы мен МГӨБ қарайтын мекемелер.

Негізгі өндіріске мұнай мен газ өндіретін цех (ЦДНГ) кіреді. Көмекші өндіріске ұңғыны жер асты жөндеу, мұнай-газ дайындап тасымалдайтын (ЦППН), жылумен қамтамасыз ететін және канализация участкілері жөне т.б. кіреді.

Көмекші участкілер мен қызмет атқаратын бөлімшелерді құру техникалық прогреске және өдірісті ұйымдастыруды жақсарту шаралары жұмысшыларды бір тектес және күрделі жұмыстардан босатты. Өндірісті дұрыс жолға қою және оның үздіксіз жұмыс жасауы көбінесе көмекші шаруашылықтарға байланысты болады. Көмекші цехтарды ұйымдастыру мұнай өндіру жоспарын орындау талабына сәйкес болуы керек.

Көмекші өндіріске көмек керсету өндірістік базасы (ККӨБ), пайдалану құралдарын прокатты жендеу цехы (ПҚПЖЦ)=ПРЦЭО, ұңғыларды жер асты және күрделі жөндеу цехтары (СЖАҚТКЦ)=ЦКПРС, электроқұралдармен, электрожабдықтармен прокатты жөндеу цехы (ЭҚ мен ЭЖПЖЦ)=ПРЦЭО иЭО жөне жабдықтайтын сылау шаруашылығы.

Қызмет ету өндірістік базасы жоғарыда көрсетілген цехтардың жұмысын ұйымдастырып дер кезінде негізгі өндірісті тоқтатпай үздіксіз жұмыс жасауын қамтиды.

2.1 сурет - "Құмкөл мұнай" МГӨАҚ-ның өндірістік құрлымы.

"Құмкөл МГӨБ-ң еңбекті ұйымдастыру және жалақы алу ерекшеліктері".

Еңбекті ұйымдастыру қай мекемені алса да, оның ішінде мұнай өндіру өнеркәсібінде өндірісті ұйымдастырудың бір бөлігі болып саналады.

Оның үлесіне тиімді жағдайды қарастыру, орналастыру және жұмысшы кадрлардың жұмыс уақытын және өндіріс құралдарын дұрыс пайдалануын қарастырады.

Оның үлесіне тиімді жағдайда, кәсіпшілікте еңбекті ұйымдастыруға жұмыс режимі, жұмысшы кадрларды орналастыру, еңбек қорғау және техника қауіпсіздігі, тыңдау, дайындау және жұмысшылардың іскерлігін арттыру өз ара жарыс ұйымдастыру.

Мұнай және газ өндіретін комплексті цехта екі бригада жұмыс істейді.

Әр бригадада 20 адам жұмысшы вахталы экспедициялық әдіспен 15 күнмен жасайды. Жұмыс уақыты күніне 12 сағат цехтың бастығы мен оның орынбасарлары 20 күн жұмыс жасайды.

Жұмысшылардың еңбек ақысы тарифті жүйесімен төленеді. Инженер-техникалық жұмыскерлер мен қызмсткерлерге жалпы сипатты кестемен төленеді.
2.2 Техникалық басшылық органдары

Техникалық басшылық органдары (техникалық геологиялық өндірістік бөлімдері) өндіріс резервтері болып табылады және өнім сапасын арттыруға, техникалық, технологияны жетілдіруге тікелей қатысты. Еңбек бөлімі қызметкерлердің жұмыс күнін пайдалануын өндіріс деңгейінде еңбек ақысын төлеуді бақылайды.

Материалды-техникалық жабдықтау жөне финанс бөлімі -материалды байлықтар қорының шығының азайту шараларын қарастырады.

Жоспарлау бөлімі барлық техника-экономикалық жұмыстарды үйымдастыруда және методикалық жұмыстарда басшылық береді. Жоспарлау бөлімі сондай-ақ барлық жылдың жоспарлауын бақылап, оның орындалу барысын қадағалап отырады.

Техника-экономикалық бөлімі тиімді техника-экономикалық көрсеткіштерге қол жеткізу үшін жүргізілетін шараларды өткізіп олардың жалпы тиімділіктерін есептеулерін береді.
2.3 Құмкөл кен орнын игерудің негізгі техника-экономикалық көрсеткіштерді талдау

Игерудің техника-экономикалық көрсеткіштерінің талдауы жасалады. Мұнай өндірудің жоспары 2002 жылда 104 пайызға орындалуы, мұнда мұнай өндірудің нақты көлемі 1930,78 мың тонна, ал жоспар бойынша 1857 мың тонна ұңғылардың орташа төуліктік шығымы соңғы жылдарда жоспарғыдан төмен, яғни, 34,5 тонна болды. Бұл 2001 жылдың есебі бойынша, өйткені қабат сулануы өсе түсті, соған байланысты бұрын жасап тұрған фонтандық ұңғылардың өнімі азайды, кейбір ұңғыларды терең сорапты тәсілге аударуға тура келеді.

Бірақ бұл 2000 жылғы есептен аз шама. Оны қабат қысымның төмендеуінен түсінуге болады. Жұмыс істеп тұрған қордың пайдалану коэффиценті 2001 жылда 0,98-ге тең. Өндіріс қызметкерлердің саны соңғы жылдары өсті, ол негізінен пайдалану құралдарынын техникалық жағынан жарамсыз болып, оны жоспарлы ескерту жөндеу керек болуында. Еңбек өнімділігі жоспарға қарағанда жоғары. Жоспарлы жоғары өнім өндіруімен түсіндіріледі.

Өнімнің өзіндік қүны өткен жылға қарағанда 155 пайызға өсті, ол жоспар 2001 жылы 1607,93 теңге, ал 2002 жылы 2489 теңге. Бұл алынатын негізгі қорлардың жарамсыз болуымен өндіретін мұнай өнімінің түсіп кетуімен байланысты. Өзіндік құнның өсу есебі негізінен алатын құрал жабдықтардың қымбаттауынан және басқа қосымша өндіріске байланысты кейбір жұмыстардың бағасының өсуіне байланысты.

Жылдар бойынша 2001 жылдан 2003 жылға дейін ұңғылар саны 157-432-ге дейін өсті. Тек соңғы 2003 жылғы жаңадан енгізілген ұңғылар саны жоспар бойынша 50-ге жетті.

Тұтыну қоры жоспар бойынша 1032200 мың теңге, орындалу пайызы 113.

Жалпы кәсіпорын бойынша жұмысшының орташа еңбек ақысы жоспар бойынша 69968 теңгеден 74807 теңгеге жетіп отыр. Осы көрсеткіштердің бәрін қорыта келіп, мұнай тапсыру жоспарына келетін болсақ, кең орны бойынша жоспарды 1804,114 мың тонна, нақты 1914,69 мың тонна болды.

Жалпы мқнай тапсыру 104 пайызға орындалды.

Товарлы өнімнің өзіндік құнына талдау жасау есепті жылда өнім өндіру 104 пайызға орындалатынын көрсетеді. Жоспардан жоғары 176130 мың теңгенің өнімі шығарылзды. Шығарылған өнімнен түскен пайда 4772,3 млн теңгені құрайды. Бір тонна мұнайдың өзіндік құны 2439 теңге. Товарлы өнімнің өзіндік құнының жоғарлап кетуіне келесі факторлар әсер етті: жыл ішінде материалдардың, шикізат-энергетика ресурстарының бағасының өзгеруі, сондай-ақ шикізат-энергетика тарифтері мен бағасының өзгеруі және жүк тасымалы тағы басқаларының тарифтерінің өзгеруі.

Есепті жылда істеп тұрған қордың жөндеу нәтижелерінен жақсы көрсеткіштері көрінеді. Олар түп аймақты ыстық мұнаймен өңдеу, құм тығындарын жою, сұйықтың жоғары жылдамдығы арқылы өнім алу, сондай-ақ игерудің механикаландырылған әдісіне көшу мен Құмкөл кен орны бойынша ұңғылар енгізіледі.
2.5 Құм тығының жуғандағы тиімділіктің есебі

Ұңғының орташа төулік шығымы:

q=14,5 т/тәулік;

Ұңғының пайдалану коэфициенті:

К_э=0,98;

Мұнайдың жылдық шығымын мына формуламен есептейміз:

Мұндағы, С_уақ - жұмыс істейтін ұңғылардың жұмыс уақыты. Q=14,5*86*360*0,98=439941,6 т/жыл.

Мұнай өндірудің өзіндік құнын табу.

Калькуляция статьялары бойынша мұнай өндірудегі тығындары туғанға дейін шығындарды НГДУ берілгендері бойынша аламыз.

Негізгі бөлімдер:

Мұнай өндірудегі энергияға шығын.

Пластқа жасанды жолдарымен әсер ету шығындары.

Негізгі және қосалқы еңбек ақысы.

Әлеуметтік төлемдер.

Ұңғының амортизациясы.

Құрал-жабдықтарды қолдану және қадағалауға кеткен шығындар, соның ішінде жер асты жөңдеуге кіреді.

Басқа өндірістік шығындар.

Ингибитордың көлемін есептеу.

Суға кеткен шығындар.

Енгізілген шаралар мұнайдың өзіндік құнына кіретін статьялардың біреуінің немесе бірнешеуінің өзгеруіне әкеледі.

Тығынды жуу шаралары барлық статьялардың өзгеруіне өкеледі деп алсақ, біздің есептеуіміз мынадай:

1. Статья - "Мұнай өндірудегі энергияға шығын." Электроэнергия шығын айырмашылығы мына формуламен есептеледі:

З_эн=Q • 49 - Ц_э;

3_эн=439941,6*49*6,56=1395564тг=9625 $

2. Статья — "Пластка жасанды жолмен өсер ету шығындары"

Осы шығындар контур ішімен жөне контур сыртымен су, газ, реагенттер айдауға кеткен шығындар да кіреді.

Егер цехтың қуаты өзгермесе онда электро энергияға кеткен шығындарды ғана есептейміз.

Э_зв=Q_зв • Э_н • Ц_э;

Э_зв - айдалған судың көлемі,

Q_зв -1 тонна суды айдауға кеткен энергия.

Э_зв=1379823*17*6,56 =153877861 тг =1061227 $

3. Статья - "Негізгі және қосалқы еңбек ақысы"

Шығындардың көбеюі немесе азаюына және олардың квалификациясына байланысты болады.

Адам саны мен разряды өзгеруінен, еңбек ақысының қорын тариф ставкасы бойынша есептеу керек. Ал егер адам саны ғана өзгерсе, онда еңбек ақысы өзгермейді.

ЕАҚ=3484 • 9,85 • 1,75 • 1,4 • 1,1 • 12 • 28=1530854 $

ЕАҚ=3484 • 7,38 • 1,5 • 1,4 • 1,1 - 12 • 75=2633361 $

ЕАҚ=3484 • 5,95 • 1,25 • 1,4 • 1,1 • 12 - 241=9849412 $

4. Статья - "Әлеуметтік төлемдер"

ЕАҚ-ның 36 %, оның ішінде 10% зейнет ақы қоры

ӘТ=ЕАҚ • 0,36=9849412 • 0,32=3545788 $

5. Статья — "Негізгі қорлардың амортизациясы"

Б-ұңғының бастапқы бағасы,

Т-пайдалану уақыты, жыл.

С_қ=596781-596781*6,7*5/100=596781-199921,6=396859 $ 3_А=396859*6,7*86/100=2286702 $

6. Статья - "Қүрал жабдықтарды қолдану және қадағалауға кеткен шығындар, соның ішінде жер асты ремонты кіреді".

Ол ЕАҚ-ның 0,1-0,2%

ЕАҚ-0,012=9849412-0,012=118193 $

7. Статья — "Басқа өндірістік шығындар". ЕАҚ-ның 25%-құрайды

ЕАҚ • 0,25=9849412 • 0,25=2462353 $

8. Статья — "Ингибитордың көлемін есептеу".

Бұл статьяны анықтау үшін ингибитордың бағасы мен 1 тонна мұнайға шығымын есептейміз.

U=0,001 • 450 • 439941 = 197974 $

9. Статья - "Суға кеткен шығындар". Техникалық суды қолданамыз:

3_СУ=4600 • 23=729 $

С₂=(9625+355742+1984641+3545788+2286702+112193+2462353+

197974+729)/439941,6=19530033/439941,6=44,4$

Э_жыл=(С₁-С₂)Q;

Э_жыл=(60-44,4)*439941,6 =6863089 $

6863089 - 100%

X - 30%

П_ТАЗА⁼6863089-2058927=4804162 $

Бір жылдың ішінде түскен таза пайда 4804162 доллар.

2.1 кесте—2002 жылы негізгі технико-экономикалық көрсеткіштер

2.4 кесте - Технико-экономикалық көрсеткіштер

3.1 графигі - Экономикалық тиімділік нүктесі

Ғ=15 678 607 $; Р=190 $; V= 3 850 101 $; Пайда= 4 850 101 $

V=өзгер. шығ./0=160 $; ТБ=F//(Р-V)=740 мың тонна