§ 21. ПУЛЬПОЭКСТРАКТІЛЕРДІ ДАЙЫНДАУШЫ

Әдеттегі протездеудің сирақ, табан, қол, білек протездік- ортопедиялық бұйымдарын және өзге де бұйымдарды сынақтан өткізу кезінде – 3-разряд.

Әдеттен тыс протездеудің протездік - ортопедиялық бұйымдарын, содай-ақ сыртқы энергия көздері бар бұйымдарды сынақтан өткізу кезінде – 4-разряд
§ 23. МЕДИЦИНАЛЫҚ ЖАБДЫҚТАР МЕН БҰЙЫМДАРДЫ БАҚЫЛАУШЫ

1-разряд

Жұмыс сипаттамасы. Көзбен шолып бақылау және пульпоэкстрактілерді жемірілуге қарсы ерітіндімен өңдеу. Бақылау-өлшеу құралдарымен өлшемдерді тексере отырып, бөлшектің сыртқы түрі бойынша жарамдылығын айқындау.

Білуге тиіс: бөлшектерді тексеру ережесі мен әдістерін; қарапайым бақылау-өлшеу құралдардың міндеті мен қолдану шарттарын; бөлшектерді дайындаудың технологиялық жүйелілігі мен оның міндетін; жемірілудің пайда болу себептерін және оны алдын алу шараларын.
§ 24. МЕДИЦИНАЛЫҚ ЖАБДЫҚТАР МЕН БҰЙЫМДАРДЫ БАҚЫЛАУШЫ

2-разряд

Жұмыс сипаттамасы. Пульпоэкстрактілерді, бөлшектердің дайындамаларын немесе медициналық құралдардың түйіндерін, бақылау-өлшеу құралдарын қолдана отырып, жабдықтар мен аспаптарды бақылау және қабылдау. Бақылап қабылдау құжаттамаларын ресімдеу. Дайындамалар мен бөлшектердің дұрыс тасымалдануын және салынуын бақылау.

Білуге тиіс: Қабылданатын дайындамалардың, түйіндер мен бөлшектердің техникалық шарттарын және мемлекеттік стандарттарын; бақылау-өлшеу аспаптарының құрылғысын және қолдану ережелерін; тексерілетін дайындамалар мен бөлшектерде кездесетін ақау түрлерін.
§ 25. МЕДИЦИНАЛЫҚ ЖАБДЫҚТАР МЕН БҰЙЫМДАРДЫ БАҚЫЛАУШЫ

3-разряд

Жұмыс сипаттамасы. Күрделілігі қарапайым және орташа медициналық құралдар мен бұйымдарды бақылау және қабылдау. Бақылау-өлшеу пайдалана отырып, қарапайым электронды және наркозды-тынысалу аппараттарын, оптикалық аспаптарды, рентген және басқа да медициналық жабдықтарды бақылау және қабылдау. Зертхана анализдерінің деректері бойынша бөлшектердің жарамдылығын айқындау. Ақау түрлеріне сыныптама жүргізе отырып, жарамды және жарамсыз өнімдерге есеп жүргізу.

Білуге тиіс: Қолданылатын құралдардың, бұйымдардың, аппараттардың, жабдықтар мен аспаптардың техникалық шарттары мен мемлекеттік стандарттарын; жабдықтардың, аппаратуралар мен аспаптардың паспорттық деректерін; қолданылатын жабдықтардың, бақылау-өлшеу аспаптары мен аппаратуралардың жұмыс принципін; электротехника мен механиканың негіздерін; бөлшектердің негізгі ақау түрлерін.

Жұмыс үлгілері

Бақылау және қабылдау

1. УВЧ-терапияға арналған аппараттар.

2. Қолмен басқарылатын жасанды тынысалу аппараттары.

3. Тасымалданатын рентген аппараттары.

4. Электр қозғалтқышы бар бормашиналар.

5. Сүмбілер

6. Қол бұрғылар, бұрғылар мен түбірі бар инелер – бақылау және ақаусыздандыру.

7. Түтік сүңгілер.

8. Тіс дәрігерінің, гинекология, отоларингология креслолары гидрожетегі мен электр жетегі бар.

9. Көзілдірік линзалар.

10. Бактерицидті сәулеге түсірушілер.

11. Көзілдірік оправалары.

12. Массалық міндеті бар көзілдіріктер.

13. Пульсотахометрлер.

14. Гидроэлектрлік құрылғысы бар операциялық үстелдер.

15. Шприцтер.

1. Анальгезия аппараттары.

2. Жартылай жабық типтегі өкпелерді жасанды желдетуге арналған аппараттар.

3. Электрмен ұйықтату арқылы емдеуге арналған аппараттар.

4. Тігісерді тігуге және басуға арналған аппараттар.

5. Трилонды-ауалы анальгезияға арналған аппараттар.

6. Ультрақысқа толқынды диатермияға арналған аппараттар.

7. Электрофорезге арналған аппараттар.

8. Түктерді жұлуға арналған аппараттар .

9. Ингаляциялық наркоз аппараттары.

10. Пневможетек пен электржетектен шағын жасанды тынысалу аппараттары.

11. Жасанды жөтел аппараттары.

12. Бір жұмыс орны бар рентген-диагностикалық жылжымалы және стационарлы аппараттар.

13. Турбиналық пневматикалық бормашиналар.

14. Фотоэлектрлі гемоглобинометрлер

15. Жүрек, өкпеге арналған ректалды айналар.

16. Есірткілерді буландырғыш .

17. Фторотанды буландырғыш.

18. Тіс дәрігерінің, гинекология, отоларингология креслолары автоматты.

19. Оқу микроскоптары;

20. Жеке тапсырыс бойынша жасалған көзілдіріктер.

21. Жеке рецепт бойынша жасалған медициналық жиынтыққа арналған және ерекше күрделі астигматикалық, бифокальді көзілдірік линзалары.

22. Офтальмометрлер.

23. Жараны кеңейтушілер

24. Автоматты, булы және ауамен кептіретін зарарсыздандырғыштар.

25. Пневмоэлектрлік құрылғысы бар операциялық үстелдер.

26. Сүйек операцияларына арналған қысқыштар.
§ 27. МЕДИЦИНАЛЫҚ ЖАБДЫҚТАР МЕН БҰЙЫМДАРДЫ БАҚЫЛАУШЫ

5-разряд

Жұмыс сипаттамасы. Аппаратқа есірткі заттарын кезінде герметикалығын тексеріп және оларды төккеннен кейін жүйені үрлеп тазалап, күрделі және ерекше күрделі оптикалық, электрондық аспаптарды, рентген және басқа да медициналық жабдықтарды, наркаозды-тынысалу аппараттарын бақылау және қабылдау. Тексерумен байланысты есептерді орындалуын бақылау үшін аспаптарды теңшеу; техникалық шарт талаптарына сәйкес әмбебап стендтерде сынақтар жүргізу. Ақауларды анықтау және оның пайда болу себептерін жою. Техникалық құжаттаманы ресімдеу және сынақтар журналын толтыру.

Білуге тиіс: бақылау кезінде пайдаланылатын техникалық шарттар мен мемлекеттік стандарттарды; бақыланатын аспаптардың, аппараттар мен жабдықтардың конструктивтік және пайдалану ерекшеліктерін; техникалық параметрлерді тексеруге қажетті есептеулердің әдістерін; бақылау және сынау әдістері; техникалық құжаттаманы ресімдеу ережесін.

Орта кәсіптік білім талап етіледі.

1. Адаптометрлер.

2. Анальгезияға арналған шағын аппараттар “АП-I”.

3. Ингаляциялық наркозға арналған тасымалданатын аппараттар “Наркон-2”.

4. Кішкене үстелде тұратын үзік-үзік ағынды ингаляциялық наркозға арналған аппараттар.

5. “Жасанды бүйрек” аппараттары

6. Жабық типті өкпені жасанды желдетуге арналған аппараттар.

7. “Наркон-II” аппараттары.

8. Электронды-оптикалық түрлендіргіші мен жүйелері бар рентген-диагностикалық стационарлы аппараттар.

9. Екі жұмыс орны бар рентген-стационарлы аппараттар.

10. Бронхоскоптар.

11. Наркоз қоспаларының газ анализаторлары.

12. Стоматологиялық гарнитуралар.

13. Доуденоскоптар.

14. Ми биотоктарының интеграторлары.

15. Офтальмологиялық комбайндар

16. Монокулярлы саптамасы бар электронды микроскоптар.

17. Периметрлер.

18. Офтальмологиялық рефрактометрлер.

19. Бағдарламалық басқаруы бар булы және ауамен кептірілетін зарарсыздандырғыштар.

20. Стериоофтальмоскоптар.

21. Фотостимуляторлар.

22. Электрокардиоскоптар.

23. Эндоскоптар.

1. Қабатты пластиктен жасалған ортездер – металл шиналармен бекіту.

2. Былғары, полиамидті қабылдағыш гильзасы бар сан протезі – бір жақты кәдімгі ампутация кезінде өлшегеннен кейін құрастыру.

3. Протездердің барлық түрі, аяқ-қол ортездері – өлшегеннен кейін бөлшектеу.

4. Былғары қабылдағыш гильзасы бар сирақ протездері – бір жақты кәдімгі ампутация кезінде өлшегеннен кейін құрастыру

5. Білезік протездері, косметикалық.

6. Былғары және қабатты пластикадан жасалған қабылдағыш гильзалары бар білек протездері.

7. Жұмыс істейтін білек протездері.

1. Бір жақты ампутация кезінде былғардан, полиэтиленнен және қабатты пластикадан жасалған қабылдағыш гильзалары бар қол ортездері.

2. Былғары, қабатты пластикадан, полиэтилен және басқа да материалдардан жасалған қабылдағыш гильзаларды пайдалана отырып, тізе-табан буындарына, сираққа, тізе буынына арналған ортездер.

3. Бір жақты деформация кезінде білектартқыш басқару жүйесімен, былғарыдан, полиэтиленнен, қабатты пластикадан жасалған қабылдағыш гильзалармен иық және иықты мүшелеудің косметикалық, жұмыс протездері.

4. Бір жақты ампутация кезінде тартқыш басқару жүйесі бар білек протездері.

5. Табан протездері.

6. Бір жақты ампутация кезінде былғары, металл, полиамидті, полиэтиленді, ағаш қабылдағыш гильзалары бар сан протездері.

7. Былғары, полиамидті, былғары-полиамидті қабылдағыш гильзасы бар сирақ протездері.

Өлшегеннен кейін құрастыру:

8. Қолдардың протезіне арналған гипстік негативтер мен позитивтер, бір жақты ампутация кезінде табан мен сирақ протездері – дайындау.

9. Протездік-ортопедиялық бұйымдардың барлық түріне арналған былғары бөлшектер – пішу және блоктау.

10. Ағаш қабылдағыш гильзасы бар сан протездері.

Орта кәсіптік білім талап етіледі.

1. Тұтас аяққа және жамбас-сан буындарына арналған былғары, термопластикалық және қабатты пластикадан жасалған қабылдағыш гильзасы бар аппараттар.

2. Сирақ пен сан протездерінің қолмен және фрезерлі-көшіргі станоктарда жасалған ағаш қабылдағыш гильзалары.

3. Жарық белбеуіндегі жеке скротальді пелот.

4. Қабатты пластикадан жасалған шина-былғары корсеттер.

5. Вакуумдық қалыптау әдісімен, материалдардың барлық түрінен жасалған қабылдағыш гильзасы бар сирақ пен санның модульдық протездері.

6. Вакуумдық қабылдау әдісімен, термопластикалық материалдардан жасалған сирақ пен сан протездерінің қабылдағыш гильзалары.

7. Тұтас ағашты сан протездері.

8. Вакуумдық қалыптау әдісімен жасалған қабылдағыш гильзасы, басқарудың тартқыш жүйесі бар білек, иық протездері, иықты мүшелеу, косметикалық
§ 31. ПРОТЕЗДІК-ОРТОПЕДИЯЛЫҚ БҰЙЫМДАРДЫҢ МЕХАНИГІ

7-разряд

Жұмыс сипаттамасы. Күрделі және қалыпты жағдайларда, қос ампутация кезінде протездік-ортопедиялық көмек көрсетуді қоса, барлық қолданылатын материалдардан протездік-ортопедиялық бұйымдарды, стандартты емес жартылай дайын өнімдерді пайдалана отырып, аяққа арналған ағаш протездерді жасау, өлшеу, қиыстырып келтіру, өңдеу және жөндеу, Жоғары білікті маманның басшылығымен эксперименталды және көптізбекті түйіндерді құрастыруға қатысу.

Білуге тиіс: протездік-ортопедиялық көмек көрсету кезеңдерін, оларды орындау әдістері мен құралдарын, оларды орындау әдістері мен тәсілдерін, аяқ-қолдардың туа біткен жетілмеуі кезіндегі протездеу әдістері мен протездерді жасаудың ерекше тәсілдерін қоса, стандартты және стандартты емес жартылай дайын өнімдер мен материалдарды пайдалана отырып, балаларға арналған протездер жасауды; бұйымдарды жасауға қойылатын технологиялық талаптар.

Орта кәсіптік білім талап етіледі.

1. Вакуумдық қалыптау әдісімен шайырдан жасалған қабылдағыш гильзасы бар сан протездерге арналған гипстік негативтер мен позитивтер.

2. Пирогов бойынша дайындалған ағаш протездері.

3. Аяқтардың туа біткен жетілмеуі кезінде ағашты қабылдағыш гильзасы бар сирақ пен сан протездері.

4. Балаларға арналған протездер.

5. вакуумдық қалыптау әдісімен термопластикалық материалдар мен құйылған шайырдан жасалған жартылай корсеттері бар санды мүшелегеннен кейін салынатын протездер

Орта кәсіптік білім талап етіледі.

1. Петерс сырқаты кезінде тұтас аяққа арналған аппараттар.

2. Омыртқа жотасы доғасының қисықтық бұрышын есептеумен гипстік негативтер, позитивтер және Шено корсетін жасау.

3. Термопластикалық материалдардан жасалған түзетуші корсеттер.

4. Энергия көздері бар қол протездері.

5. Аяқ-қолдардың қабысқан және қалыпты протездері.

1. КСБ үлгідегі қаңқа қақпақшасы - қаптау.

2. Биологиялық тін элементі – пішу және өлшем бойынша іріктеу.

3. Жүректің биологиялық қақпақшасы – бақылау-өлшеу аспаптарының көмегімен тексеру және сынау.

Орта кәсіптік білім талап етіледі.