2. ДӘріс тезистері


Осы дәріске ағымдық, аралық, қорытынды бақылау бойынша тест тапсырмалары және сұрақтар



бет7/22
Дата19.05.2022
өлшемі116.53 Kb.
#457680
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   22
Д?ріс та?ырыбы ж?не тезистер Са?ат к?лемі

Осы дәріске ағымдық, аралық, қорытынды бақылау бойынша тест тапсырмалары және сұрақтар




1.Тауардың негізгі қасиетіне мыналар жатады:

A

дизаин және сапасы

B

өмірлік және беріктік

C

баға, тартымдылық, дизаин, өмірлік, сапа

D

қазіргі сәнге және сапаға сәйкес келуі

E

тұтыну құны

2.

Шаруашылықтың натуралды нысанына тән:

A

жекелеген шаруашылық бірлігіндегі өндіріс пен тұтыну байланысы

B

шаруашылық байланыстағы натуралдық және ашықтық

C

кең тараған еңбек бөлінісі және тура шаруашылық байланыстағы мамандану

D

өнім өндіру және оларды айырбастау және сату

E

натуралды табиғи дамуға негізделген ауыл шаруашылық өндірісі

3.

Ақша пайда болды, өйткені:

A

адамдар қажеттілігін мойындады

B

тауарлар ауысуының жағдайы талап етті

C

ақшаны пайдалану ыңғайлы болғандықтан

D

ақша айырбасқа реттілік сипат береді

E

қоғам алтынды тапты

4.

Ақша агрегатына жататындар:

A

банкноттар, тиындыр және қолма-қол ақшалар

B

банкноттар, тиындар қолма-қолсыз және банктік ақшалар

C

банкноттар, несиелер және тиындар

D

қолма-қолсыз, сертификат және банктік ақшалар

E

банкноттар, тиындар және қазыналық билеттер

5.

Тауар шаруашылығының дұрыс анықтамасын көрсетіңіз:


A

қоғамдық қажеттіліктерді қанағаттандыру үшін материалдық игіліктерді өндіру

B

жеке тұтынуы үшін игіліктер мен қызметтер өндірісі

C

сату-сатып алу арқылы айырбастау үшін игіліктер мен қызметтерді өндіру

D

қажеттіліктерді қанағаттандыру үшін тауарлар мен қызметтерді сатып алу, айырбастау процесі

E

сату және сауда пайдасын алу мақсатындағы тауар өндірісі

6.

Тауардың тұтыну құны – бұл:

A

тауарды басқа тауарларға ауыстыру қасиеті

B

бір тауардың бірнеше тауарға ауыстыру қасиеті

C

тауардың қажеттілікті қанағаттандыру қасиеті

D

тауардың бағасы және оның сиректігі

E

өндіріс процесінде тұтынылған құн


1

6апта№ 6
дәріс

6-дәріс. Тақырыбы. Нарық: түрлері, құрылымы, үлгілері

Қарастырылатын сұрақтар (дәріс жоспары):


1.Нарықтың мәні мен атқаратын қызметтері. Нарықтың түрлері мен жіктелуі.
2.Нарық механизімінің негізгі элементтері: Сұраныс, Ұсыныс, баға, бәсеке. 3.Әртүрлі белгілеріне сәйкес нарықтың түрлерін жіктеу.
4.Нарықтың түрлері. Нарықтың инфрақұрылымы.


Дәрістің қысқаша мазмұны:
Адамзаттың өмір сүру тарихында экономиканы ұйымдастырудың төмендегідей үлгілері қалыптасқан. Олар жоспарлы-нұсқаулы (әміршілдік-әкімшілдік), нарықтық, аралас болып келеді.
Шаруашылықты әміршілдік-әкімшілдік әдіспен ұйымдастыру өндірушінің үстемділігіне негізделеді. Бұндай жағдайда, әрине, нарықтық механизм қажет емес. Тауар өндірушілер мен тұтынушылар арасындағы шаруашылық байланыстар орталық органдардың шешімі арқылы анықталады. Әміршілдік әдісте барлығы алдын ала баланс құру арқылы есептелінеді. Орталық органдар өздерінің қарамағындағы шаруашылықтарға не өндіру, кімге өндіру және қандай бағамен өндіру керек деген сұрақтарды бұйрық-нұсқау түрінде беріп отырады.
Нарықтық механизм бұған қарама-қарсы принципке негізделген, онда шаруашылық субъектілердің ешқайсысы сұрақтарды алдын ала, саналы түрде шешумен айналыспайды. Бұл сұрақтар өте қарапайым түрде шешіледі: тауар өндірушілер мен тауар тұтынушылар нарық арқылы экономиканың өзекті үш мәселесін ( не өндіру, қалай өндіру және кім үшін өндіру керек? ) шешу мақсатында әрекет етеді.
Нарықтық экономика төмендегілерден көрінетін белгілі бір басымдылықтарға ие:

  1. ресурстарды тиімдірек бөлу мен пайдалануға көмектеседі;

  2. өндірістің өзгеруші жағдайларына икемді жауап береді;

  3. тұтынушылар мен қатар өндірушілердің таңдауы мен әрекет ету бостандығын қамтамасыз етеді;

  4. ҒТР жетістіктерін өндірісті ұйымдастыру мен басқарудың жаңа технологиялары, әдістерін енгізу үшін жағдай жасауға көмектеседі;

  5. өндірушілерді адамдар қажеттіліктерін қанағаттандыруға және тауарлар мен қызмет көрсетулер сапасын арттыруға бағытталады.

Нарықтық экономикаға мынандай белгілі бір кемшіліктер тән:

  1. табыс алуға кепілдік бермейді;

  2. толық жұмыс бастылыққа кепілдік бермейді;

  3. қалпына келтірілмейтін ресурстарды сақтауға көмектеспейді;

  4. қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шараларды ендіруді әлсіз ынталандырады;

  5. ұжымдық пайдаланылатын тауарлар мен қызмет көрсетулерді өндіруді дамытуды қамтамасыз етпейді.

Нарықтық экономиканың әрекет етуі жиынтығында нарық жүйесін құрайтын оның белгілі бір элементтеріінің болуын көздейді.
Нарықтық экономиканың бірінші әрі маңызды элементі өндірушілер мен тұтынушылар.
Нарықтық экономиканың екінші элементі ретінде өндірістік бірліктерді корпоративті басқару базасындағы меншіктің жеке немесе алуан нысандармен ерекшеленетін экономикалық ерекшелік жүреді.
Нарықтық экономиканың үшінші элементі баға. Нарықтық экономиканың екінші элементі ретінде өндірістік бірліктерді корпоративті басқару базасындағы меншіктің жеке немесе алуан нысандармен ерекшеленетін экономикалық ерекшелік жүреді.
Нарықтық экономиканың үшінші элементі баға. Баға сатушы тауар бірлігін сатуға жұмыстарды орындау мен қызметтерді көрсетуге келіскен, ал сатып алушы сатып алуға, ақысын төлеуге дайын тұрған ақша мөлшерін көрсететін экономикалық санат.
Нарықтық экономиканың төртінші элементі-орталық буыны сұраныс пен ұсыныс сияқты құрамдас болады. Сұраныс төлем қабілеттілігі бар қажеттілік, яғни тұтынушылардың керекті тауарларға төлей алатын ақша сомасы. Ұсыныс дегеніміз берілген бағада сатуға арналған тауарлардың саны. Ұсыныс нарықтағы немесе тауар өндірушіні қанағаттандыратын тиісті баға бойынша өндіріп, сатуға ұсынылуы мүмкін тауарлардың жиынтығы.
Нарықтық механизмнің бесінші элементі - бәсеке. Ол пайданы мол табады және осының негізінде өндіріс көлемін кеңейтуге жол ашады
Бәсеке (лат conkurentia-қақтығысу, жарысу) - тауар өндірушілер арасында өз мүдделерін қанағаттандыру үшін болатын экономикалық бақталастық, тауарларды өндіру мен өткізудің тиімді жағдайы, неғұрлым жоғары пайда алу.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   22




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет