2-курс студенті дәрбаева сапаргүлдің
Тақырып : Шама мен өлшеу.Сегменттің ұзындығы және оның қәсиеттері.Шама туралы түсінік және оның түрлері. Скаляр шаманың негізгі қәсиеттері.Шаманы өлшеу туралы түсінік
жүктеу/скачать 2.75 Mb.
|
| Тақырып : Шама мен өлшеу.Сегменттің ұзындығы және оның қәсиеттері.Шама туралы түсінік және оның түрлері. Скаляр шаманың негізгі қәсиеттері.Шаманы өлшеу туралы түсінік.
ЖОСПАР 1.Шама мен өлшеу. 2.Сегменттің ұзындығы және оның қәсиеттері. 3.Шама туралы түсінік және оның түрлері. 4.Скаляр шаманың негізгі қәсиеттері. 5.Шаманы өлшеу туралы түсінік Бастауыш сынып бағдарламасындағы математикалық материалмен тығыз байланысты сондай-ақ, әртүрлі шамаларды зерттеу қарастырылған. Шамасы жоқ табиғат, болмыс әлемі білу мүмкін емес. Өйткені әртүрлі заттардың мөлшерінде, әлемнің болуы олардың қасиеттері көрінеді. Сан ұғымы-заттың немесе құбылыстың қасиеті, яғни ұғымдар оқушылардың бүкіл оқу кезеңінде қалыптасады. Біз оқушыларға ұзындық, дене салмағы (салмақ), көлем, уақыт, фигура береміз . Біз бет сияқты шамалар туралы түсінік беруіміз керек. Бұл ұғымдар оқыту арифметикалық материалмен қосу арқылы оқытылады.Мысалы: өлшеуді үйрену, санауды үйрену, өлшем бірліктері қарастырылады көмегімен сисмавзуши, аталған сандар шамалардың үстінде, абстрактілі сандарды атайды. әрекеттер арифметикалық амалдармен қатар зерттеледі. Математиканы сандық оқыту жағдайларға байланысты өмір сүру дегеніміз-политехникалық білімді үйрету және беру. Метрге қадам жасай отырып, оқушыдан фасканы алып тастау арқылы ұзындықты өлшеу М және км олардың үйлеріне немесе басқа объектілерге дейінгі қашықтық, айналу, көмегімен анықталады. 4-сыныпта олар ұзындық бірліктерін және олардың арасындағы байланысты біледі, ал дәптердің артындағы кестені білу тапсырма ретінде беріледі. Бұл ретте мыналар орындалады тапсырмалар: 1 м 1 см қаншалықты үлкен, 1 дм 1 м неше есе аз, в) 1 мм 1 см қай бөлігі, 1 дм 1м қай бөлігі. g) 36647 м, 3807 м км және М сияқты экспресс. Балаларға кесінділерді өлшеудің ұқыпты дағдыларын қалыптастыру мақсатында қағазға салынған кесінділерді өлшеуге ғана емес, сонымен қатар жаттығуға да тура келеді осы мақсатта басқа заттар қолданылады, мысалы, қалам, дәптер және басқалары әлдеқайда үлкен заттар. Сондай-ақ, жоқ заттарды өлшеуге үйрету керек. Көбінесе сурет салу кезінде сантиметрлік модель қолданылады. Сызғыштың орнына әр ұяшық 1 см болатындай етіп бірнеше тақтайшаны бүктеңіз ол пайдаланылатындықтан. Қағаздағы сандар 20 ұяшыққа тең немесе 1 дм үшін 10 см. Сызғышты белгілеу арқылы да жасауға болады. Бұл жағдайда өлшеу басы да бар 0 таңбалаусыз 1-мен таңбалау арқылы өлшеу қателігіне жол бере алады. Сондықтан қағаздағы SMS сандармен таңбалау кезінде нөлдер санын асықпай бергеннен кейін сандық ұзындықты қалыптастыруға болады. Сондықтан, асықпай, қағазға SMS жіберіңіз 0 саны өткеннен кейін сандық ұзындықты құрғаны пайдалы. Біз dm үлгісін пайдаланып өлшеуге қатысты кейбір жаттығуларды береміз. 1.Dm кірістілік дәлізі қанша уақытқа созылатындығын дәйекті түрде үш модельді қойыңыз. 2.Қағаз таспаның немесе жіптің ұзындығы 3 ДМ. - дәліздің өлшемі мен ені немесе жіптің сол бөлігін кесіңіз. 3.Tүзу үңгір сызығында көрсетілген нүктеден бастап DM-ді екі рет, ал екіншісін қойыңыз нүкте қойыңыз. Алынған кесудің ұзындығын көрсетіңіз. 4.Бөліктің, тақтаның, үстелдің ұзындығын табыңыз.Өлшеу жағдайында, егер dm бүтін сан рет болмаса, өлшеу нәтижесі шамамен болады. көрсетілген. Мысалы, 3 дм үшін 5 см-ден сәл артық немесе аз және т. б. Бұл бірлік, ал жаңа ұзындық бірлігі км-ге енгізіледі. Бұл туралы идеяларды қалыптастыру мақсатында жерде практикалық жұмыс жүргізеді ұсынылатын. 1 км қадаммен және бір қадамда қанша қадам км болғанын қараңыз олар қанша ұзындыққа ие екенін тудырады. Бір қадамның ұзындығы сызғышты, рулетканы, өлшеу таспасын пайдаланып шамамен есептегеннен кейін әр түрлі болады олар қашықтықты жүріп өтіп, содан кейін оларды м немесе км-ге айналдырады. 1 км = 1000 м, 1 м = 10 дм, 1 дм = 10 см, 1 см = 10 мм, 1 м = 100 см = 1000 мм. Массаны, көлемді және олардың өлшем бірліктерін енгізу әдістемесі Массаның пайда болатынын үйрету оңай дененің жерге тартылу қасиеттері. Бастауыш сыныптарда тек дене салмағы зерттеледі, сол себепті "салмақ", "салмақ тарту", "тастардың салмағы", "салмақты теңестіру", мүмкіндігінше сөздер , "масса", "дене массасын өлшеу", "масса" сияқты қолданылмайды өлшеу құралдарының сөздерін қолдану керек. Біз заттарды массасы бойынша "ауыр", "жеңіл" сөздерімен ажыратамыз. Өлшем бірліктеріндегі масса қабылданды, кг, г, с, т. Осыдан кейін массаны өлшеу кестесі енгізіледі, масса дәптерге байланысты кітаптар кестені түсіндіреді, оны білу және есте сақтау ұсынылады. 1 т = 10 с, 1 с = 100 кг, 1 кг = 1000 г. Мектеп жасына дейінгі балалар, мысалы, "жеңіл", "ауыр", " бірдей салмақ "осы сөздерді естігеннен кейін олар масса туралы қарапайым ұғымдармен айналысты және игерілді. 1-ші сортта 1 кг-ға масса бірлігі енгізіледі. таразыны қолданумен өлшеуге қарағанда. 1 кг пәннің тұжырымдамасын іс жүзінде көрсетуге болады. Келесі сабақта литрмен көлемді (сыйымдылықты) өлшеу бірлігі енгізіледі. Бұл жағдайда литр әртүрлі үлгілерде болады, яғни 1 литрлік банка, кружка, сонымен қатар Шелек, олармен бірге кастрюль канистр көлемін өлшеу арқылы толтыру жұмыстары жүргізілуде. Мұғалім тәжірибеден мысалдар келтіреді. Мысалы, су, май, керосин бұл сызғышпен өлшей отырып, орамға не орайтынымыз туралы әңгімені ұйымдастырады."Контейнерлердің сыйымдылығы" және заттардың қасиеттерінің "литрлері" ұғымдарын енгізу туралы Кеңістіктік түсініктердің дамуына ықпал етеді. Оқушыларды "литр"сабағына дайындауға арналған көлемі бар денелер туралы идея беру үшін келесі жаттығуларды беруге болады. 1.Қайсысы, яғни сфера немесе текше үлкен? 2.Кірпіш құюға арналған қалыптардың қайсысы үлкен 3.Суды шай қасықпен және ас қасықпен өлшеп, қасықпен стаканға толтырыңыз біз көп мөлшерде су құйдық Мұғалім 1 литрлік металл кружканы көрсетеді және жалпы қабылданған таразы атауын айтады. Сұйықтықтардың немесе диффузиялық денелердің сыйымдылығын өлшеу қажетті жағдайлар сыйымдылықты немесе көлемді өлшеу деп аталады. Содан кейін 1 литрлік кружкасы бар банкаға су құйыңыз. Неліктен банка 1 л олар қазір деп аталатынды түсінеді, содан кейін студенттерге тапсырма береді: көлемі 1 л және 1 л li болатын LI үйірмесі құмырамен, бұл шелек пен канистр сияқты басқа контейнерлердің сыйымдылығын анықтауға арналған тапсырма. Практикалық жұмыс ретінде мұғалім келесілерді ұйымдастыра алады. 1) Ойын дүкені. Сатушы және алушы ретінде сүт, керосин, май қарсы 2) сұйықтықтарды құмырада, кастрюльде, шелекте литрмен өлшеу; 3) Егер шелекте 5 литр су болса және 2 шелекте 3 литр болса, бұл оларды тегістеуге арналған шешуді қажет ететін мәселелерді береді. A скалярлық шама Бұл сандық шама, оны анықтау үшін тек осы типтегі белгілі бір өлшем бірлігіне қатысты оның мәнін білу қажет. Скаляр шамалардың кейбір мысалдары - қашықтық, уақыт, масса, энергия және электр заряды. Скаляр шамалар, әдетте, әріппен немесе абсолютті мән белгісімен ұсынылады, мысалы TO ó ǀTOǀ. Вектордың шамасы скалярлық шама болып табылады және оны алгебралық әдістермен математикалық түрде алуға болады. Сол сияқты, скалярлық шамалар графикалық түрде масштаб факторына байланысты белгілі бір бағытсыз, белгілі бір ұзындықтағы түзу сызықпен бейнеленеді. Скаляр шама дегеніміз - бұл сандық жүйеге тәуелді емес, тұрақты сандық мәнмен және стандартты өлшем бірлігімен ұсынылған физикалық шама. Физикалық шамалар - бұл физикалық объектінің немесе жүйенің өлшенетін физикалық қасиеттеріне байланысты математикалық шамалар. Мысалы, егер сіз көліктің жылдамдығын км / сағ алғыңыз келсе, өткен жолды өткен уақытқа бөліңіз. Екі шама да бірлікпен бірге жүретін сандық мәндер, сондықтан жылдамдық - скалярлық физикалық шама. Скалярлық физикалық шама дегеніміз - белгілі бір бағдарсыз немесе сезімсіз өлшенетін физикалық қасиеттің сандық мәні. Барлық физикалық шамалар скалярлық шамалар емес, кейбіреулері сандық мәні, бағыты және сезімі бар вектор көмегімен өрнектеледі. Мысалы, егер сіз көліктің жылдамдығын алғыңыз келсе, өткен уақыт ішінде жасалған қозғалыстарды анықтауыңыз керек. Бұл қозғалыстар сандық мәнге, бағытқа және белгілі бір сезімге ие болуымен сипатталады. Демек, көліктің жылдамдығы орын ауыстыру сияқты векторлық физикалық шама болып табылады. Скаляр шама сипаттамалары -Бұл сандық мәнмен сипатталған. -Скалярлық шамалармен операцияларды қосу, азайту, көбейту және бөлу сияқты негізгі алгебралық әдістер басқарады. -Скаляр шаманың өзгеруі тек оның сандық мәнінің өзгеруіне байланысты. -Бұл графикалық түрде өлшеу шкаласымен байланысты белгілі бір мәні бар кесіндімен ұсынылған. -Скаляр өрісі физикалық кеңістіктің әр нүктесіндегі скалярлық физикалық шаманың сандық мәнін анықтауға мүмкіндік береді. Скалярлық өнім .Скаляр көбейтіндісі деп екі векторлық шаманың, олар бір-бірімен түзетін θ бұрышының косинусына көбейтіндісін айтады. Екі вектордың скаляр көбейтіндісі есептелгенде, алынған нәтиже скаляр шама болады.Екі векторлық шаманың нүктелік көбейтіндісі дейін Y б Бұл: a.b = ǀaǀǀbǀ.cosθ = ab.cos θ дейін= - вектордың абсолюттік мәні дейін. Скалярлық шамасы бірдей өріс нүктелерінің жиыны графикалық түрде бейнеленген кезде эквипотенциалды беттер түзіледі. Мысалы, нүктелік электр зарядтарының эквипотенциалды беттері - зарядқа бағытталған концентрлі сфералық беттер. Электр заряды беттің айналасында қозғалғанда, электр потенциалы беттің әр нүктесінде тұрақты болады. жүктеу/скачать 2.75 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|