2-модуль. ТҰЛҒаның мотивациялық сферасының теориялық негіздері 2-ДӘріс. ТҰЛҒаның мотивациялық сферасы оқытушы Айдосова Ж
қажеттілік. Мотивациялық процесс
жүктеу/скачать 378.02 Kb. Pdf көрінісі
|
| қажеттілік.
Мотивациялық процесс. Егер мотивацияны процесс ретінде қарастырсақ, оны бірінен соң бірі жүріп отыратын 6 кезең арқылы көрсетуге болады. Бұл қарастыру шартты сипатта болғанымен, мотивация процесі қалай жүретіні, оның логикасы жәнеқұрама бөлшектері қалай жүретіндігі туралы түсінуге көмектеседі. Алғашқы кезең – қажеттіліктердің пайда болуы. Қажеттілік адамға бір нәрсежетіспеушілігін сезуі барысында пайда болады. Ол белгілі бір нақты уақыттапайда болып, адамнан оны жоюға белгілі бір қадамдар жасауын талап етебастайды. Қажеттіліктер әр түрлі болуы мүмкін. Оларды шартты түрде 3 топқабөлуге болады: • физиологиялық; • психологиялық; • қоғамдық. Екінші кезең – қажеттіліктерді жоюды іздестіру жолдары. Адамда белгілі бірқажеттіліктер пайда болып, олар адамға мәселелер туғызған жағдайда онықанағаттандыру, басу, байқамау сияқты жою жолдарын іздестіреді. Бірнәрсеістеу, бір шара қолдану қажеттігі пайда болады. Қажеттілік әрекетке мотивтуғызады. Үшінші кезең – қызметтің мақсатын (бағытын) анықтау. Мотивтердің бағытталуыжәне пайда болу күшіне сәйкес қажеттіліктерді жою үшін адам қандайқұралдарды қолдана отырып, қандай мақсатқа қол жеткізуі керек, не алукеректігін шешеді. Осы кезеңде адам өзі үшін 4 сұрақты шешеді: - қажеттілікті жою үшін не істеу керекпін? - қалаған нәрсеме қол жеткізу үшін не істеуім керек? - қалаған нәрсеме қаншалықты дәрежеде қол жеткізуім мүмкін? - менің алатыным қаншалықты қажеттілікті жоюы мүмкін? Төртінші кезең – қызметті іске асыру. Бұл кезеңде адам өзінің қажеттілігінқанағаттандыруына мүмкіндік беретін әрекеттерді жасауға бар күшін салады.Қызметті іске асыру процесінде мақсаттар мен қажеттіліктер өзгерістергеұшырауы мүмкін. Бесінші кезең – қызметті іске асырғаны үшін сыйлық алу. Белгілі бір істіатқарған соң, адам не қажеттілігін жоя алады, не қалайтын объектісінеайырбастай алатын затты алады. Бұл кезеңде қалаған көрсеткішпенсалыстырғанда, жасалған әрекет қаншалықты нәтиже бергендігін анықтауғаболады. Осының нәтижесінде қызметке бағытталғанмотивацияның не күшеюі, неәлсіреуі, не сақталуы жүзеге асырылады. Алтыншы кезең – қажеттіліктерді жою. жүктеу/скачать 378.02 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|