3 Ɉԕɭɥɵԕɬɚԕɨɥɞɚɧɵɥԑɚɧɲɚɪɬɬɵɛɟɥɝɿɥɟɪ Грамматикалық материалдар
жүктеу/скачать 3.57 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Ʉԧɫɿɥɟɲɚɛɚɪɠɟɪɿԙɛɚɪ
| 17
2. Шешендік сөзді оқып, тақырыппен байланысын анықтаңдар. Төле бидің тағы қандай шешендік сөздерін білесіңдер? Дәйек сөз келтіріп, сілтеме жасаңдар. Ʉԧɫɿɥɟɲɚɛɚɪɠɟɪɿԙɛɚɪ 1740 жылы қалмақ билеушісі Қалдан Сереннің қол шоқ- парлары Ұлы жүздің ханы Жолбарысты өлтіреді. Төле бас- та ған ел Ташкенттен қуылады. Жау жағы Ташкентке Қоқым манапты әкімдікке тағайындайды. Бұл кезде Сыр бойы қа ла- ларының біразы жоңғарлардың қол астында қалады. Осы тұс та Күлтөбенің басында үлкен жиын ашылып, оған ел бас- шы лары түгел жиналады. Сонда Қарабек батыр: «Жауға ті зе бү гу ден басқа амал жоқ», – деген пікір айтады. Қарабекке ашу лан ған Төле би: Атадан ұл туса игі, Ата жолын қуса игі. Өзіне келер ұятын Өзі біліп тұрса игі. Жаудан бұққан немені Ортасынан қуса игі! – деп, шы рық бұзғандарды жиыннан қу дырып жібереді. Со дан соң айна ла сындағыларға қарап: Уа, көсіле шабар жерің бар, Ту көтерер ерің бар, Қол боларлық елің бар, Атадан қалған жолың бар. Құлдық ұрсаң дұшпанға, Арылмайтын сорың бар… Құлдық ұрсаң дұшпанға, Еркек болып туды деп Мына сені кім айтар? – деп толғайды. Төленің осы төрелік сөзін өзгелер түгел құп алып, жауға қарсы күш біріктіріпті деседі. («аза ты би-шешендері» жина ынан) 3. Шешендік сөзді талдаңдар. Шешендік сөз қан дай жағдайда туған? Шешендік сөздің көтерген тақырыбы Шешендік сөз бізге қалай жеткен? 18 ɗɫɫɟɠԥɧɟɨɧɵԙɬԛɪɥɟɪɿ ɗɫɫɟ±ɲɚԑɵɧɤԧɥɟɦɞɿɩɪɨɡɚɥɵԕɦԥɬɿɧɗɫɫɟɝɟɛɚɬɵɥɛɨɥɠɚɦɞɚɪ ԧɬɤɿɪԝɫɵɧɵɫɬɚɪɬɚɥɚɫɬɭɞɵɪɚɬɵɧɩɿɤɿɪɥɟɪɨɣɥɚɪԕɨɡԑɚɭɫɚɥɚɪɥɵԕ ɛɚɣɥɚɦɞɚɪɬԥɧɈɧɞɚɚɜɬɨɪɞɵԙɠɟɤɟɤԧɡԕɚɪɚɫɵԧɡɿɧɞɿɤɩɿɤɿɪɿɤԧɪɿɧɿɫ ɬɚɛɚɞɵ ɗɫɫɟɝɟɦɵɧɚɞɚɣɬɚɥɚɩɬɚɪԕɨɣɵɥɚɞɵ ɟɪɤɿɧɤɨɦɩɨɡɢɰɢɹɚɜɬɨɪԝɫ ɬɚɧɵɦɵɛɚɹɧɞɚɭɟɪɤɿɧɞɿɝɿɬɨɫɵɧɠɚԙɚɩɿɤɿɪɝɟɛɟɣɿɦɞɿɥɿɤ ɗɫɫɟɧɿԙɬԛɪɥɟɪɿ Ⱥɪɝɭɦɟɧɬɬɿɷɫɫɟɉɿɤɿɪɞɿɤԧɡԕɚɪɚɫɬɵɪɚɫɬɚɣɬɵɧԕɨɥɞɚɣɬɵɧɧɟɦɟɫɟ ɠɨԕԕɚɲɵԑɚɪɚɬɵɧɞԥɥɟɥɞɟɪɤɟɥɬɿɪɿɥɿɩɚɪɝɭɦɟɧɬɬɟɪɦɟɧɬԛɣɿɧɞɟɥɿɩ ɨɬɵɪɚɞɵ ɋɚɥɵɫɬɵɪɦɚɥɵɷɫɫɟȻɿɪɧɟɲɟɦԥɫɟɥɟɬɚɥԕɵɥɚɧɵɩɨɥɚɪɞɵԙɚɪɚ ԕɚɬɵɧɚɫɵɧɚɠɵɪɚɬɵɩɠɚɡɭɤԧɡɞɟɥɟɞɿ ɋɢɩɚɬɬɚɦɚɥɵԕɷɫɫɟȾɟɬɚɥɶɞɚɪɚɪԕɵɥɵɠɟɪɡɚɬɚɞɚɦɛɟɣɧɟɫɿɧɟ ɫɢɩɚɬɬɚɦɚɛɟɪɿɥɟɞɿ ɏɚɛɚɪɥɚɦɚɥɵԕɷɫɫɟȺɞɚɦԧɡɬԥɠɿɪɢɛɟɫɿɧɟɫԛɣɟɧɟɨɬɵɪɵɩԧɡɬԝɪ ԑɵɫɵɧɚɧԧɡɿɧɞɿɤɤԧɡԕɚɪɚɫɩɟɧɨԕɢԑɚɧɵɫɢɩɚɬɬɚɩɠɚɡɚɞɵȻԝɥɷɫɫɟ ԧɬɤɟɧɲɚԕɬɚɧɟɦɟɫɟɨɫɵɲɚԕɬɚɠɚɡɵɥɚɞɵ Ⱦɢɫɤɭɫɫɢɜɬɿɷɫɫɟȿɤɿɠɚԕɬɵɩɿɤɿɪɞɿɫɚɥɵɫɬɵɪɦɚɥɵɬԛɪɞɟɬɚɥɞɚɣ ɨɬɵɪɵɩԕɨɪɵɬɵɧɞɵɲɵԑɚɪɵɩɠɚɡɚɞɵ Ⱥɧɵԕɬɚɦɚɥɵԕɷɫɫɟɇɚԕɬɵɞԥɥɟɥɞɟɪɚɪԕɵɥɵɬɟɪɦɢɧɧɿԙɦɚԑɵɧɚɫɵɧ ɚɲɭɤԧɡɞɟɥɟɞɿ 4. Оқылым мәтіндері туралы өз пі кір ле рің ді жа зың дар. Жұп та- рың ның жазба жұ мысына логикалық және стиль дік тү зе ту лер ен гі зіп, редак ция лаң дар. Қа жет ті ақ па рат қа на зар ау дарып, жағымсыз кезеңдерді көр се- тіңдер. Эмоцияларыңды, по зи тив ті ой ларың мен бо ла шақ қа де ген көз қа рас- та рың ды бейнелеңдер. Ма те риал дар ды пы сық тап, қо ры тындылаңдар. 5. Аудиожазбадан (02. mp3) Ке нен Әзір ба ев тың «Үш би дің жер бө луі» өле ңін тың даң дар. Талқылау сұрақтарын құрастырып, сыни тұр- ғы да баға беріңдер. 19 Ɉɣɬɚɥԕɵ±ɤԧɩɲɿɥɿɤɬɿԙɩɿɤɿɪɬɚɥɚɫɬɵɪɭɵɧɚɠɨɥɚɲɚɬɵɧɦԛɦɤɿɧɞɿɤ Ɉɣɬɚɥԕɵɞɚԑɵɥɵɦɢɧɟԕɨԑɚɦɞɵԕɬɚԕɵɪɵɩɬԧԙɿɪɟɝɿɧɞɟɩɿɤɿɪɬɚɥɚɫɬɵɪɭ ɠԛɪɟɞɿȻɿɪɦԥɫɟɥɟɠԧɧɿɧɞɟɨɣɢɞɟɹɚɥɦɚɫɚɬɵɧɚɞɚɦɞɚɪɬɨɛɵɧɵԙ ɚɪɚɫɵɧɞɚԑɵɬɚɥɚɫɬɵɦԥɫɟɥɟɩɪɨɛɥɟɦɚɥɵԕɫɢɩɚɬԕɚɢɟɛɨɥɚɞɵ Ɉɣɬɚɥԕɵԑɚ ԕɚɬɵɫɭɲɵɥɚɪ ɩɪɨɩɨɧɟɧɬɬɟɪ ɦɟɧ ɨɩɩɨɧɟɧɬɬɟɪ ɛɨɥɵɩ ɛԧɥɿɧɟɞɿ ɉɪɨɩɨɧɟɧɬɬɿԙɦɿɧɞɟɬɿ±ԧɡɿԝɫɵɧԑɚɧɩɿɤɿɪɞɿɧɟɦԥɫɟɥɟɧɿɨɩɩɨɧɟɧɬ ɬɟɪɝɟɬԛɫɿɧɞɿɪɟɠԥɧɟɫɟɧɞɿɪɟɛɿɥɭȺɥɨɩɩɨɧɟɧɬɬɟɪɞɿԙɦɿɧɞɟɬɿ±ɬɟɡɢɫ ɩɟɧɨɧɵԙɧɟɝɿɡɞɟɦɟɫɿɧɠɚԕɬɚɭɧɟɠɨԕԕɚɲɵԑɚɪɭɇԥɬɢɠɟɫɿɧɞɟɩɪɨɩɨ ɧɟɧɬɩɟɧɤɟɥɿɫɭɝɟɧɟɤɟɥɿɫɩɟɭɝɟɛɨɥɚɞɵ 6. Төменде берілген сұрақтардың бі рін та қы рып етіп алып, ой тал қы ұй ым дас ты рың дар. (Оп по нент тер про по ненттің пікірін тал қы- лайды). 1. Ата-ба бамыздан мұра болып қалған ұлан-ғайыр жерімізді сақтап қалу үшін не істеу керек? 2. Еліміздің байлығы мен сұлу табиғатын сарқып алмай, келешек ұрпаққа жеткізу үшін қандай іс-шаралар жа са- луы қажет? 3. Көпұлтты мемлекетіміздің тыныштығын, ұлт ара лық та - ту лықты қалай сақтап қалуға болады? жүктеу/скачать 3.57 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|