31. Минералдық-шикізат ресурстарын кешенді қайта өңдеу және оның маңызы
Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясының дамуына отандық ғалымдардың қосқан үлесі
жүктеу/скачать 33.24 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 52. Қышқылдар, тұздар және негіздер өндірісінің даму тарихы.
| 47.Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясының дамуына отандық ғалымдардың қосқан үлесі.
Революцияға дейінгі Қазақстанда химия өнеркәсібінің қалыптасуы ауыл шаруашылығы шикізатын қайта өңдеу өнеркәсібін дамытудан басталды химия өнеркәсібінде бірнеше кәсіпорын ғана болды, олардың бірі 1884 жылы салынған, жергілікті шикізатты қайта өңдейтін Шымкент сантонин зауыты болды — цитвар жусан-Ридцер байыту фабрикасында антигельминтикалық агент шығаратын жалғыз кәсіпорын күкірт қышқылы цехы жұмыс істеді аталған нысандар сол кездегі Қазақстанның химиялық кәсіпорындарының барлық дерлік тізімін құрады 1913 жылы Қазақстанның халық шаруашылығының құрылымы келесі құрылымға ие болды: мал шаруашылығы — 60%, егіншілік-30%, өнеркәсіп — 10 % Осылайша, Қазақстанның химия өнеркәсібі ауыр индустрияның саласы ретінде өте тапшы мұраға ие болды және іс жүзінде тек кеңестік кезеңде ғана пайда болды. Химия өнеркәсібінің даму кезеңі 1917 жылдан 1991 жылға дейін екі ірі кезеңге бөлуге болады: біріншісі-Қазақстанда химия өнеркәсібінің құрылуы (1917-1957 жж.) қырық жылға созылды екіншісі-Қазақстан химиясы мен химия өнеркәсібінің жедел дамуы, 1958 жылы КОКП ОК мамыр пленумынан кейін басталды 52. Қышқылдар, тұздар және негіздер өндірісінің даму тарихы. Химия өнеркәсібі өнеркәсіптік төңкерістің басталуымен жеке салаға бөлінді. Күкірт қышқылын өндіретін алғашқы зауыттар - адам қолданатын минералды қышқылдардың ішіндегі ең маңыздысы 1736 жылы (Ұлыбритания, Туикен), 1766 жылы (Франция, Руан), 1805 жылы (Ресей, Мәскеу облысы), 1810 жылы (Германия, Лейпциг) салынды. Тоқыма және шыны өнеркәсібінің дамып келе жатқан қажеттіліктерін қамтамасыз ету үшін сода күлі өндірісі пайда болды. Алғашқы сода зауыттары 1793 жылы (Франция, Париж), 1823 жылы (Ұлыбритания, Ливерпуль), 1843 жылы (Германия), 1864 жылы (Ресей, Барнаул) пайда болды. XIX ғасырдың ортасында 1842 жылы Ұлыбританияда, 1867 жылы Германияда, 1892 жылы Ресейде ауылшаруашылығының дамуымен 1842 жылы Ұлыбританияда, 1867 жылы Германияда, 1892 жылы Ресейде жасанды тыңайтқыштар зауыттары пайда болды. АҚШ-та химия өнеркәсібі Еуропаға қарағанда кешірек дами бастады, бірақ 1913 жылға қарай химиялық өндіріс көлемі бойынша АҚШ мемлекеттер арасында Әлемде 1-ші орынға ие болды. Бұған пайдалы қазбалардың бай қорлары, дамыған көлік желісі және қуатты ішкі нарық ықпал етеді. Тек 80-жылдардың аяғында ЕО елдерінің химия индустриясы жалпы алғанда АҚШ-тағы өндіріс көлемінен асып түсті. жүктеу/скачать 33.24 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|