4- дәріс. Тақырыбы: Екпе орман құрудың әдістері мен тәсілдері Дәрістің мақсаты мен міндеті



бет2/5
Дата12.10.2022
өлшемі24.41 Kb.
#462518
1   2   3   4   5
лекция-4 (1)

Орманды ұдайы өсіру – бұл бұрын орманмен қамтылған аумақтарда екпе орман құру. Бұндай аумақтарға ереже бойынша әр түрлі жастағы ағашы кесілген жерлер, өртенген және екпе ағашы қураған аумақтар жатады.
Орман өсіру – бұрын орман өспеген аумақтарда екпе орман құру. Орманды көбейту тек қана жасанды тәсілдермен – тұқым себу немесе орманды отырғызу арқылы жүргізіледі.
Орманды ұдайы өсіру тұқым себу немесе орманды отырғызумен қатар, жеке ағаш түрлерінің табиғи жаңаруын пайдалануы мүмкін. Ол құрама болуы мүмкін. Орманды ұдайы өсіру құраманың ерекше түрлеріне жас ағаштарды қайта жаңарту жатады. Мақсаты - аз бағалы ағаш және бұта түрлерін, екпе орман әдістері арқылы шаруашылық-бағалы түрлерге алмастыру.
Орманды ұдайы өсіру мен орман өсіруде 4 екпе орман құру жүйесі пайдаланылуы мүмкін:

  • алдын-ала отырғызылатын екпе ормандар;

  • шымылдық астындағы екпе ормандар;

  • ағашы кесілген және өртенген аумақтағы келесі екпелер;

  • бұрын орман өспеген аумақта орман өсіру.

2. Алдын-ала отырғызылатын екпе ормандар – бұл екпелер, жақын жылдарда кесілетін, пісіп-жетілген екпе ағаштарды ауыстыру үшін құрылады. Бұндай екпелерді қалыптастыру піскен ағаштардың шымылдық астында, ал кейде пісіп келе жатқан екпе ағаштарда жүргізіледі.
Қазіргі кезде алдын-ала екпелер әдісі қайың және көктеректің шымылдық астында шырша екпелерін құруда кең қолданылады. Бұл үшін шырша екпелері ағаш кесуден 3-10 жыл бұрын сеппелерді қарықтап немесе алаңшалап отырғызу арқылы құрылады. Ағаш кесу кезінде шырша екпелері 1м биіктікке жетеді.
3. Шымылдық астындағы екпе ормандар екінші, кейде үшінші жас класындағы жас және орта жастағы екпе ағаштардан құрылады. Шымылдық астындағы екпелердің өнімділігін жоғарылату, жақсарту міндетін атқарып екпе ағаштың топырақ қорғау, су сақтау, санитарлық-гигиеналық және эстетикалық қасиеттерін арттырып, өсімдіктердің аңшылық-өндірістік жемшөп базасын жақсартады. Шымылдық астындағы екпелерге көлеңкеге төзімді ағаш түрлерін таңдап алады – шырша, самырсын, жөке, емен, үйеңкі. Екпе ағаштың тығыздығы шымылдық астындағы екпелерді отырғызғанға дейін 0,6 аспауы керек.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет