50 – бал Паренхимиялық дистрофия кезінде мүшеде болатын өзгерістер



бет37/42
Дата03.10.2023
өлшемі167.86 Kb.
#479592
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   42
001-3

Ішкі секреция бездері
Қан мен лимфалыц тамырлардың регенерациясы олардың калибріне қарай, эртүрлі. Микротамырдың регенерациялық қарымы ірі тамырдың мүмкіндігінен басымдау. Микротамыр бүршіктену арцылы немесе аутогенді жаңғырады. Тамырдың регенерациясы бүршіктену арқылы жүзеге асса, олардың қабырғаларынан эндотелийлік жасушалар (ангиобластылар) қарқынды өсіп, тізбек түзеді. Кейін бүл тізбектердің арасында саңылау қалыптасып, эндотелиймен астарланып, түтікке айналады да, оған «аналық» бастау тамырдан қан немесе лимфа күйылады. Қан тамыры қабырғасының басқа элементтері эндотелий мен тамырды қоршаған дэнекер тін жасушаларынан туындайды. Жаңа жүйкелік тармақтар бүрынғы жүйкелік сабақтардан жайылады.

Бауыр, үйқы безі, бүйрек, ішкі секреция бездері жэне өкпе альвеоласының арнаулы эпителийірегенарацияльщ гипертрофия арқылы жаңғырады, яғни зақымдалған жерге дэнекер тін өсіп, оның жан-жағындагы паренхиманың жасушалары көбейіп, ұлғаяды. Бауырдың зақымды жерін эрдайым дэнекер тін жайлағанмен, оның басқа жерлеріндегі жасушалар алдымен ультракүрылымдары көбею арқылы үлғайып барып, жаңа жасушалар түзеді. Нэтижесінде, бауырдың массасы мен қызметі тез арада бү_рынғы қалпына келеді. Бауырдың регенерациялық мүмкіндігі шексіз деуге болады. Регенерация үдерісі үйцы безінің сыртқы секрециялық бөлімінде де, ішкі секрециялық үяларында да айқын бейнелі; үяшықтың жаңғыруын экзокриндік бездің эпителийі қамтамасыз етеді. Бүйректе эпителийі жойылған өзекшелер тек өзекшенің базал мембранасы сақталғанда ғана, зақымдалмаған жасушалардың көбеюі арқылы қалпына келеді. Егер базал мембрана жойылса (тубулорексис), эпителий қалпына келе алмайды жэне өзекшенің орнын дэнекер тін басады. Өзекшемён қоса, бүйректің тамырлы шумақшалары жойылса да, өзекшелік эпителий жаңғыра алмайды. Ондайда жойылған нефронның орнын тыртық жайлап, тоңірегіндегі зақымдалған нефронда регенерациялық гипертрофия байқалады. Ішкі секреция бездерінің регенерациясы да, эдетте шала регенерация. Өкпенің бір болімін алып тастағанда, оның қалған болімі үлғайып; тіндік элементтері кобейеді. Арнаулы эпителийдің регенерациясы атипиялы болса, оны дэнекер тін жайлап, қалыпты қүрылысы өзгеріп, пішіні бүзылып, цирроз дамиды (бауыр циррозы, нефроцирроз, пневмоцирроз)




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   42




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет