5В071100 Геодезия және картография мамандығына

Әуе перспективалы фотосуретке түсірудің негізгі элементтерін есептеу

жүктеу/скачать 0.66 Mb.

бет	7/7
Дата	27.06.2016
өлшемі	0.66 Mb.
	#160285

1 2 3 4 5 6 7

Әуе перспективалы фотосуретке түсірудің негізгі элементтерін есептеу

Аэрофототүсірістің геометриялық параметрлеріне жататын, дешифрлеу нәтижелеріне әсер ететін фотосуретке түсіру базисін "В" және фотосуретке түсіру биіктігін "Н" есептеу. Аэрофототүсіріс форматы l_xх l_y = 13 х 18 см тең. Қалған бастапқы мәліметтер әрбір вариант үшін кестеде келтірілген.

вариант №	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
мәліметтер	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
m	14000	12000	18000	7500	25000	5000	18000	10000	4500	25000
f_к, мм	100	70	140	210	100	350	70	350	210	140
Р %	65	60	63	64	68	66	70	62	67	69

Есептеу үшін келесі формулалар қолданылады:

1. Н = f_к * m, мұндағы

f_к– түсірістік камераның фокустық арақашықтығы;

m – аэрофототүсіріс масштабының бөлімі
2. b = * (100 – Р %),

B = b*m,

Мұндағы b – аэрофототүсіріс масштабындағы фотосуретке түсіру базисі,

Р % - бойлық жабу.

Зертханалық жұмыс №11

Түрлі-түсті аэрофототүсірістер
Оның ландшафттар мен жеке объектілерін натуралды түсте орындау мақсатында түрлі-түсті аэрофототүсірістер, жергілікті жерді ауадан фотосуретке түсіру. Жіберу арқасында жергілікті жердің түсті айырмашылығы түрлі-түсті аэрофототүсіріс кезінде аэротүсірістердің хабарлылығы және оларды дешифрлеу мүмкіндігі артады. Түрлі-түсті аэрофототүсіріс көпқабатты аэропленкадағы электромагнитті толқындардың спектрінің көрінетін бөліктерінде көк, жасыл және қызыл зоналарында немесе үш жеке аэропленкада келесі оптикалық бірлесуге бірзоналы кескіндерді жалпы түстіге сәйкес боялатын түсірістер арқылы орындалады. Соңғы әдіс дәлірек және бөлшектердің дифференциалды көшімесін алуға мүмкіндік береді, бірақ ол қазіргі уақытта күрделірек және қымбатырақ. Түрлі-түсті аэрофототүсіріске кейде спектрозоналы аэрофототүсіріс деп аталатын өзгертілген шартты түстердегі әуелік фотосуретке түсіруді жатқызады.

Түрлі-түсті аэрофототүсіріс үшін көпқабатты аэропленкалардан негативті және қайтқыш пленкалар қолданылады. Түсті негативті аэропленка іздердің массалық дайындауына арналған және фотосуретке түсіру шарттарының кең диапазонында түсіріс жүргізуге мүмкіндік береді. Себебі оны фотоөңдеу процесінде өзгертуге болады. Осы аэропленканың әрбір қабаты үшін бояғыш заттардың түстері зона сәулесінің түсіне оның спектральды сезімталдығына байланысты таңдалады. Түсті қайтқыш аэропленканы қолдану жергілікті жердің позитивті кескінін алуға мүмкіндік береді. Сонымен бірге осы аэропленкада түрлі-түсті аэрофототүсіріс қатал шектелген шарттарда орындалады. Түрлі-түсті аэрофототүсіріс сол аэрофотоаппараттармен ( жоғарыендікбұрыштықтан басқа) және қара-ақ фотоматериалдарда пландық және перспективалық аэрофототүсірістегі сол биіктіктерден жүргізіледі. Түсті аэротүсірістердің бейнелеу қасиетін арттыру үшін аэрофотоаппараттарды хроматикалық аберрацияға қатысты жақсартылған объективтермен және түсіріс кезінде сәуле шашу үшін лайықты – блендалармен жабдықталған. Түсті аэрофильмдерді көрсету ережеге сәйкес автоматтандырылған болып табылады. Фотошығару қағазда немесе пленкада, ал жоғары дәлдікті өлшеуді қамтамасыз ету үшін - шыныда орындалады. Түсті фотошығаруда көшірмелі электронды – жартылайавтоматты құралдар қолданылады. Картографиялық жұмыстар үшін түсті аэрофильмдерден түсті іздер ғана емес, сонымен қатар қара-ақ (материал аралық ретінде) та жасалады. Ландшафттардың немесе жергілікті жердің жеке объектілерінің түсті аэротүсірістері бойынша үйрену кезінде, сонымен қатар солар бойынша түрлі карталарды құрастыру кезінде дешифрлеу үшін (стереоскопы немесе интерпретоскопы) қарапайым құралдар және де стереофотограмметриялық құралдар қолданылады.

Фотоэлектронды аэротүсіріс

Фотоэлектронды аэротүсіріс көрсетілген объектілермен электромагнитті толқындарды алуға, оларды күшейтуге және электронды-оптикалық жолмен көрнекті бейнеге қайта құруға, содан соң оны түрлендіргіш экраннан фотопленкада орындауға (аппаратураның сақтаушысының жылдамдығымен бірге қозғалатын) мүмкіндік беретін сканерлейтін аппаратурасымен әуеден және ғарыштан жергілікті жердің түсірісі. Фотоэлектронды аэротүсіріс кезінде жүйелі бейнелердің құрылуы оларды разверткалау жолымен орындалады: көлденең бағытта – сканерлейтін құрылғы жұмысы есебінен, ал бойлық бағытта – сақтаушы қозғалысының есебінен. Фотоэлектронды аэротүсіріс спектрдің көрнікті бөлігімен де және оның шегінің сыртында орындалады. Фотоэлектронды аэротүсірістің практикалық қолданылатын түрлерінің ішінде инфражылу және радиолокационды аэротүсірістер көбірек иеленген. Олардың әрбіреуі ережеге сәйкес түсірістік жұмыстардың режимдері мен өзіндік шарттары бар. Фотоэлектронды аэротүсірістер жергілікті жердің жалпы бейнесі бойынша қарапайым аэротүсірістерді еске алады. Бірақ олар жерүсті объектілердің ішкі түрін емес, ал олардың жылулық қасиетін немесе осы түсірістерді қосымша мәлімет негізі ретінде қолдануға мүмкіндік беретін радиотолқындар бейнесінің сипаттамасын көрсетеді.

Фотоэлектронды аэротүсірісді дешифрлеу аэротүсірістердің принциптік негізіндегідей орындалады, бірақ берілген жағдайда нақтыланған бейнемен жұмыспен кедеседі және табиғи және техникалық факторлардың санын ескеріледі. Инфражылу аэротүсіріс (инфрақызыл нефотографиялық, ИК – термалы) пассивті фотоэлектронды аэротүсірістің санына жатады (яғни және ұзындығы 1,2–25 мкм толқындар диапазонында жергілікті жер объектілерін жеке жылу шығару регистрациясы үшін арналған.
Зертханалық жұмыс №12

Аналитикалық кеңістік фототриангуляция.

Зертханалық жұмысты өткізудің мақсатына студенттерді аналитикалық әдіспен кеңістік фототриангуляцияның негізгі процесстерімен таныстыру болып табылады.

Жұмысты орындау нәтижесінде студенттер міндетті:

Фототриангуляция жобасы туралы ақпаратты болуға.
Нүктелерді бақылау үшін журнал тізімен белгілеуге.
Х ,У координаталарын және паралакстарды өзгерту әдістемесін үйрену.

Тірек, фотограметриялық ( байланыстырушы) және трансформациялық х-тік нүктелерден басқа

әрбір стереопараларды келесі нүктелер белгіленеді:

∆ + :

□ □

+ ○ +

○

: :

∆ - тірек нүктелері

: - фотограметриялық ( байланыстырушы) нүктелер

□ - орталық байланыстырушы нүкте

+ - бақылау нүктесі

○ - судың жылжуы

○ - трансформациялық нүкте

Зертханалық жұмыс №13
1 : 2000; 1 : 5000; 1 : 10000 масштабтағы аэрофототүсірістерді топографиялық дешифрлеу
Топографиялық дешифрлеу дегеніміз- жергілікті жердігі аэротүсірістерді анықтау, олардың сызықтық және биіктік сипаттамаларын және топографиялық шартты белгілерге сәйкес бейнелерін анықтау процесі.

Аэротүсірістердегі барлық нысандар төмендегідей жіктеледі:

- табиғи ландшафт нысандары;

- адаммен құрастырылған мәдени ландшафт нысандары;

Дешифрлеу түрлері:

- камералды;

- далалық;

- эталонды.

Дешифрлеу белгілері:

- түзу: форма, өлшем, тон;

- жанама: нысандардың орналасуы, нысан көлеңкесі.

Дешифрлеу жұмыстарының алдында сызылған бейненің жалпы генерализациясы бойынша мағлұматтар алынады. Сонымен қатар әрбір белгіленген контур шартты белгілермен толтырылуы керек.

Зертханалық жұмыс №14

Аэрофототүсірістік ұшу өлшемі және 1: 10 000 масштабтағы топографиялық карта масштабы үшін аэрофототүсірістерді далалық дайындау жұмыстары.
Зертханалық жұмыстың мақсаты:

Аэрофототүсірістік ұшуды есептеуді үйрену және 1: 10 000 масштабтағы топографиялық карта масштабы үшін аэрофототүсірістерді бір аэрофототүсіріс әдісімен далалық өңдеуді үйрену;
Аэротүсіріске тән негізгі талаптарды үйрену.

жүктеу/скачать 0.66 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7