9 жерлерді экономикалық бағалау
жүктеу/скачать 20.64 Kb.
|
1 2
| Суармалы егістік жерлерінің топырақ сапасын айыру.
Суармалы егістік жерлердің топырақ сапасын айырғанда жоғарыда айтылған алты көрсеткіштерге қосымша төмендегі көрсеткіштер ескеріледі: топырақ құрамындағы тұздың орта мөлшері топырақтың 0-50 см. қабатына қоса 50-100 см қабатында алынады (топырақтың екінші қайтара тұздануын білу үшін; топырақтың 0-50 см қабатындағы кішкене бөлшектердің орташа өлшем мөлшері; топырақтың ұсақ бөлшекті қабатының қуаты. Эталон ретінде топырақтың 0-50 см қабатындағы қарашіріннің 2,5%-ке тең мөлшері алынады. Шығымдылық пен топырақтың балл бонитетінің арасындағы байланыстың тығыздық өлшемі ретінде бірнешеден корреляциялық коэффицииентті қолданған жөн. Егер олардың арасында тікелей байланыс (тәуелдік) болса, онда регрессия теңдеуі есептелінеді. Сол арқылы шығымдылықтың өзгеруіне сәйкес топырақ сапасының балл көрсеткішінің өзгерісі аңықталады. Регрессия теңдігі бойынша топырақ сапасы балының және шығымдылықтың шамасын теориялық тұрғыдан есептелінеді. Осыдан кейін оларды практикалық көрсеткіштермен салыстырып, олардың айырмасының екі есе дәрежесінің орташа мәні үйлесімдік шама ретінде пайдаланылынады. Табиғи жайылым алаптарының топырағының сапасын айыру. Бұл жұмысты геоботаникалық зерттеу мәліметтерінің негізінде өсімдіктердің белгілі бір топырақ түрлерінің бағалау топтарына ұштастырылған түрлері бойынша жүргізіледі. Табиғи жайылымдық алаптардың топырақ сапасы екі түрлі көрсеткішпен анықталады: мал азықтық бірлік (кормовая единица) және сіңірілгіш протеин (переваримый протеин) арқылы. Бірінші (малазықтық бірлік) негізгі көрсеткішті болып саналады, ал екінші көрсеткішті анықтаудың мақсаты сіңірілгіш протеиннің қаншалықты жетіспеушілігін және оның орнына пайдаланатын қажеттілікті көрсету болып саналады. Эталон ретінде (100 балл) бір гектар алаптың 10 ц. Малазықтық бірлікке және 100 кг протеинге тең өнімділігі алынады. Осы жолмен анықталған баллдардың нәтижесі бойынша бонитировкалық шкала жасалады. Жер учаскесінің кадастрлық номері мемлекеттік кадастр кітабына енгізіледі және есептік кварталдың кадастр картасына қойылады. Жер иеленушіліер және пайдаланушылар бойынша бағалау шкаласын құру . Жоғарыда қарастырылған әдістемелер бойынша жер иеленушілер мен жер пайдаланушылардың жерлерінінің балл бонитеті әрбір топырақ түрлерінің балл бонитеттерінің орташа өлшемдері бойынша мына формуламен анықталады: Бш =∑ К1-п∙Б1-п , Бұндағы, ∑ К1-+п Бш-шаруашылық егістігінің балл бонитеті, К1-п-топырақ түрлері тармақтарының көлемі; Б1-п-топырақ түрлері тармақтарының балл бонитеті. Құрама (комплексті) топырақты жер участкелерінің балл бонитеті әр құрамның (комплекстің) компонентінің орташа өлшем мөлшеріне сәйкес біркелкі контурға негізделіп қайтадан есептеледі. Әрбір топырақ түрлерінің сапалық баллдары ауыл шаруашылық дақылдардың көпжылдық орташа шығымдылығымен салыстырылады. жүктеу/скачать 20.64 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2