A лингвистика
жүктеу/скачать 0.55 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- B) Тіркесу мүмкіншілігі, қолданылу аясы, сөз формасын жасауы.
- A) Сөздің бастапқы мағынасын анықтау.
- Жалған этимологияға тән қатар
- B) Сөздің дамуын және өмір сүруін сипаттайтын сөздік түрі.
E) Діни наным-сенімдер.$$$ 113 Фразеологиялық бірліктерді бір тілден екінші тілге жеткізу: A) Сөзбе-сөз аудару арқылы. B) Сол тілде бар баламасымен ғана жеткізу арқылы. C) Сөздердің орындарын алмастыру арқылы. D) Салыстыру арқылы. E) Ауыс мағына арқылы.
Фразеологизмнің негізгі үш белгісі: A) Көпмағыналылық, дербес мағыналы сөз, туынды мағына.
D) Еркін сөз тіркесімен байланысы, көп мағына туғызады. E) Сөздің бейнелі қолданылуы, синонимдермен байланысуы.
Фразеологизмге қатысты терминдер: A) Перифраз, идиома, сөйлем. B) Фразеологиялық бірлік, тұтастық тіркес. C) Синоним, синонимдік қатар, тізбек. D) Жалғау, жұрнақ, оралым. E) Вариант, абзац, еркін тіркес.
Соматикалық фразеологизмдер дегеніміз: A) Белгілі бір мағынаға негізделген. B) Көркемдік тәсілдер арқылы жасалған. C) Құрамында дене мүшелерінің атаулары бар. D) Лексикалық варианттарға негізделген. E) Морфологиялық құрылымына байланысты туындаған.
Қазақ тілінде фразеологизмдердің жіктелуі: A) Фразеологиялық тұтастық, фразеологиялық бірлік, фразеологиялық тізбек. B) Фраза, идиома, тіркес. C) Фраза синонимдер, этнофразеологизмдер. D) Фразеологиялық тіркес, фразеологизмдердің тиянақтылығы. E) Фразеологизмдердің тұрақтылығы, фразеологизмдердің варианты.
Фразеологизмдердің лексикалық варианты: A) Жең ұшынан жалғасты, жер шұқыды, жатып ішер. B) Беті бері қарады, дәмін татты, ат тонын ала қашты. C) Ағынан жарылды, айдап салды, ауыз жаласты. D) Аспанмен таласқан – аспанмен тілдескен, аяқ астынан – табан астынан. E) Жол көрсетті, қаймағы бұзылмаған, қамшы салдырмайды.
Фразеологиялық тізбек: A) Асқар тау, қара шаш, қабырғаңмен кеңес. B) Алып тұлға, қара ниет, қайырымды жолдас. C) Атты адам, қара түн, қанатымен су сепкен. D) Алтын сақина, қара күш, оң қанатта. E) Асқар бел, қалам қас, ай қабақ, қабырға ағайын.
Этимология саласында ғылыми зерттеу жұмыстарын жүргізу үшін қандай әдісті жетік меңгеру керек: A) Сипаттама-тарихи. B) Салыстырмалы-салғастырмалы. C) Салыстырмалы-тарихи. D) Сипаттама-тарихи. E) Салғастырмалы-сипаттама, тарихи.
Ғылыми этимологияның міндеті: A) Сөздің бастапқы мағынасын анықтау.B) Сөз төркінін, тарихын дәл анықтап, ғылыми түрде түсіндіру. C) Сөздің қандай өзгерістерге түскенін анықтау. D) Сөзді тарихи фонетика, лексикологиямен байланыстыра қарау. E) Сөзді тарихи грамматикамен бірлікте түсіндіру. $$$ 122 Жалған этимологияға тән қатар:A) Сөз мағынасын дыбыстық алмасуларымен түсіндіру. B) Сөз төркінін айқындауда тектік жіктемеге сүйену. C) Сөз мағынасын өзінше тұспалдап, топшылау жасап түсіндіру. D) Сөз мағынасын ғылыми жолмен жүйелеу арқылы түсіндіру. E) Сөз төркінін туыстас тілдермен салыстыру арқылы түсіндіру.
Этимологиялық зерттеулердің қағидалары: A) Фонетикалық, генеологиялық, фонетикалық, морфологиялық, семантикалық, этимологиялық. B) Синтаксистік, фонетикалық, грамматикалық, семантикалық, этимологиялық. C) Семиотикалық, этнологиялық, фразеологиялық, лексикалық, грамматикалық. D) Фонетика-грамматикалық, лексика-семантикалық, этимологиялық. E) Генеологиялық, фонетикалық, семантикалық, лексикалық, семиотикалық.
Морфологиялық қағида бойынша қандай өзгерістер есепке алынады: A) Сөздің дыбыстық құрылымы. B) Мағынасы күңгірттенген түбірлер. C) Кірме сөздер. D) Морфемалардың бастапқы ара қатысы, жігі. E) Морфемалардың кейінгі ара қатысы, түрленуі.
Сырдария сөзіндегі “сыр” сөзінің парсы тіліндегі білдіретін мағынасы: A) Көлшік. B) Жазира. C) Шалқар. D) Дарқан. E) Өзен.
Сөздердің шығу тегін айқындау үшін ғылыми этимологияда неше қағида бар: A) 5. B) 4.
C) 3. D) 2.
E) 6. $$$ 127 Сөздердің этимологиясын айқындауда бірден бір еңбек еткен түркі ғалымы: A) Жүсіп Баласағұн. B) Махмұт Қашқари. C) Ахмет Йүгүнеки. D) Әлішер Науаи. E) Әл-Фараби.
Бір тілдегі сөздерді жинап құрастыру, сөздік етіп жасап шығаруға тән сала: A) Этимология. B) Лексикология. C) Фразеология. D) Лексикография. E) Семасиология.
Лексикография дегеніміз: A) Тіліміздегі жаңа сөздердің жиынтығы. B) Сөз мағынасын және оның түрлері. C) Сөздік жасаумен және оның теориясымен шұғылданатын тіл білімінің саласы. D) Тұрақты тіркестердің қолданысы. E) Актив және пассив қабаттардағы сөздер.
Тарихи сөздіктер дегеніміз: A) Тіл лексикасының шығуын, дамуын және оның бірнеше дәуірін қамтып сипаттайтын сөздік.
D) Сөздердің бірнеше дәуірін қамтып сипаттайтын сөздік түрі. E) Тіл лексикасының өзгеруін, дамуын және салғастыру арқылы сипаттайтын сөздік түрі.
Сөздердің шығу тегі мен олардың мағынасы туралы мағұлмат беретін сөздіктер: A) Түсіндірме, фонетикалық сөздік. B) Синонимдер, терминологиялық сөздік. C) Этимологиялық, тарихи сөздік. D) Антонимдер, түсіндірме сөздік. E) Біртілді және жиілік сөздік.
Заттар мен құбылыстардың ұғымдарын айқындап түсіндіретін сөздіктер: A) Энциклопедиялық, иллюстративті. B) Орфоэпиялық, диалектологиялық. C) Фонетикалық, түсіндірме. D) Омонимдер, фразеологиялық. E) Екі тілдік, аударма.
Жергілікті тіл ерекшеліктерін айқындау мына сөздіктің міндеті: A) Этимологиялық. B) Фразеологиялық. C) Диалектологиялық. D) Терминологиялық. жүктеу/скачать 0.55 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|