A лингвистика

E) Ауаның ауыз қуысында тосқауылға ұшырауы.

Монофтонг дауыстылар дегеніміз:

A) Жуан және жіңішке дауыстылар.

B) Еріндік және езулік дауыстылар .

C) Бірнеше дыбыстың қосындысынан бірігіп, жинақталған дыбыстар.

D) Арасында ешбір артық қосындысы жоқ, таза үннен жасалынған дыбыстар.

E) Мейлінше ашық айтылатын дауыстылар.
$$$ 46

Сөз басында дифтонг сапасында көрінетін дауыстылар:

A) Ә, е, о.

B) Е, ұ, ү.

C) Ә, ы, ө.

D) І, ұ, ү.

E) О, ө, е.
$$$ 47

Қосарланған дауыссыздардың аталуы:

A) Дифтонг.

B) Аффрикат.

C) Сингармонизм.

D) Диссимилляция.

E) Ассимиляция.
$$$ 48

Буынның түр саны:

A) 2.

B) 5.

D) 3.

Түбір мен қосымша аралығында дауысты дыбыстардың не бірыңғай жуан, не бірыңғай жіңішке болып келуі:

A) Дыбыс үндестігі.

B) Буын үндестігі.

C) Ілгерінді ықпал.

D) Кейінді ықпал.

E) Тоғыспалы ықпал.
$$$ 50

Тіркес екпіні кездесетін сөз:

A) Үлгерім.

B) Конференция.

C) Асқар тау.

D) Келген-ді.

E) Қараған.
$$$ 51

Тіл дыбыстарын жасайтын күш:

A) Интонация.

B) Вокализм.

C) Тартылыс күші.

D) Фонациялық ауа.

E) Акцентуация.
$$$ 52

Фонетикалық элизияға ұшырайтын сөз:

A) Батыр жігіт.

C) Ұсақ жәндік.

D) Кезектес салалас.

E) Жүруші едік.

Тіл дыбыстары дегеніміз:

A) Табиғаттағы құлаққа естілетін үн.

B) Бір зат пен екінші заттың соқтығысуынан пайда болған физикалық құбылыстар.

C) Адамның дыбыстау мүшелерінің қызметі арқылы шығатын, бір-бірінен сапалық жағынан ажыратылған, әлеуметтік мәні бар дыбыстар.

D) Сөйлеудің қағаз бетіне түскен бейнесі.

E) Белгілі бір сөзді белгілеу үшін алынған таңбалар.
$$$ 54

Буынның анықтамасы:

A) Буын – өкпеден шыққан ауаның леппен айтылуы.

B) Буын – фонациялық ауаның кілт үзілуінен пайда болған жеке дыбыс немесе дыбыстар тобы.

C) Буын – лексикалық немесе грамматикалық мағынасы бар сөз бөлшектері.

D) Буын – сөздің белгілі бір мағыналы бөлшегі.

E) Буын – сөздердің белгілі бір морфологиялық жікке бөлінуі.
$$$ 55

Екпіннің анықтамасы:

A) Екпін – сөз ішіндегі буындар мен дыбыстардың бірыңғай, біркелкі айтылуы.

B) Екпін – ауаның экспирациялық қарқынымен күшейтіліп айтылатын сөз тізбектері.

C) Екпін – сөздер мен сөз тіркестерінің бірнеше жікке бөлініп айтылуы.

D) Екпін – сөз бен сөзді форма жағынан ажырататын фонетикалық бірлік.

E) Екпін – сөз ішіндегі бір буынның басқаларға қарағанда айқынырақ ажыратылып, көтеріңкі айтылуы.
$$$ 56

Көңіл-күй екпіні дегеніміз:

B) Сөз тіркесі немесе сөз шумағының бір ғана екпінге ие болуы.

C) Сөйлеушінің көтеріңкі көңіл-күйін, абыржыған ішкі сезімін тыңдаушыға созылыңқы дыбыстар арқылы жеткізу тәсілі.

D) Түбірдің соңғы буынына түсетін екпін.

E) Көп буынды, ешқандай екпін түспейтін сөздер.
$$$ 57

Екпіннің жылжымалы болуы мына тілге тән:

A) Агглютинативті.

B) Орыс тілі.

C) Түркі тілдері.

D) Француз тілі.

E) Қазақ тілі.
$$$ 58

Тіл-тілде екпін мынадай болып келеді:

A) Тоникалық, лебізді, сандық.

B) Көңіл-күй, логикалық, сандық.

C) Эмфазалық, тоникалық, лебізді.

D) Фразалық, логикалық, тоникалық.

E) Тоникалық, лебізді, фразалық.
$$$ 59

Интонация дегеніміз:

A) Сөйлеу мен ойлауды құрайтын синтаксистік бірлік.

B) Сөз ішіндегі бір буынның көтеріңкі айтылуы.

D) Сөйлеу толқынына түскен жеке дыбыстардың тізбегі.

E) Фонациялық ауаның қарқынымен пайда болған буын жігі.
$$$ 60

Сөйлемде синтаксистік білдіруші және сөйлемге эмоционалды-экспрессивті реңк беруші құралдың бірі:

A) Фраза.

B) Ырғақ.

C) Темп.

D) Интонация.

E) Синтагма.
$$$ 61

Сингармонизм заңы дегеніміз:

A) Дыбыстардың өзара тіркесуінде қалыптасқан заңдылық.

B) Түбір мен қосымшаның арасында дауыссыз дыбыстардың үндестігі.

C) Морфемалардың бірыңғай жуан не жіңішке буынды болып және олардың аралығында қатар келген дыбыстардың біріне-бірі акустика-артикуляциялық жақтан бейімделіп, үйлесіп тұруы.

D) Алдыңғы дыбыстың өзінен кейінгі дыбысты игеруі.

E) Тіліміздегі дауысты және дауыссыз дыбыстардың өзіндік ерекшеліктерін білдіретін заңдылық.
$$$ 62

Дыбыстардың бір-біріне етер ықпалы мынадай түрде болады:

A) Ілгерінді және кейінді.

B) Ілгерінді және тоғыспалы.

C) Кейінді және тоғыспалы.

D) Дауыс (салдыр) қатысына қарай және айтылу орнына (артикуляциясына) қарай.

E) Жуан және жіңішкелігіне қарай.
$$$ 63

Протеза дегеніміз:

B) Сөз алдынан басы артық дыбыстың қосылып айтылуы.

C) Сөз соңында артық дыбыстың қосылуы.

D) Сөз арасында қатар келген екі дауыстының түсірілуі.

E) Сөз ішінде бір буынның түсіп қалуы.
$$$ 64

Эпитеза қандай құбылыс:

A) Сөз соңындағы ұяң дыбыстардың айтылуда қатаңдануы.

B) Сөз алдынан басы артық дыбыстың қосылуы.

C) Сөз ішінде екпін түспеген буынның көмескі айтылуы.

D) Бір сөз ішінде ұқсас екі фонеманың біреуі айтылуда басқа дыбысқа өзгеруі.

E) Сөз соңында артық дыбыстың қосылып айтылуы.
$$$ 65

Игерусіз (спонтандық немесе тарихи) өзгерістерден пайда болған дыбыс алмасуы:

A) Жүрегі, тірегі.

B) Абырой, құдірет.

C) Өкпе, тепкі.

D) Сағат, сәт.

E) Досжан, тас жол.
$$$ 66

Метатеза құбылысының сипаты:

A) Сөз ішінде дыбыстардың орын алмасуы.

B) Дыбыстардың алшақ үндесуі.

C) Дыбыс пен әріптің үйлесімі.

D) Диссимиляция.

E) Дауыс ырғағы.
$$$ 67

Гаплология құбылысына бейім тұратын сөз:

A) Қанағаттанарлық.

B) Республика.

C) Араластыр.

D) Үндестік.

E) Қызметкер.
$$$ 68

Сөз ішіндегі дауыстылардың қысаңданып көмескілену құбылысы:

A) Элизия.

C) Фонетикалық вариация.

D) Сингармонизм.

E) Редукция.

Ерін үндестігі бар сөз:

A) Түркістан.

B) Тәжікстан.

C) Қырғызстан.

D) Қазақстан.

E) Татарстан.
$$$ 70

Фонема туралы ілім:

A) Фонетика.

B) Фонология.

C) Лексикология.

D) Ассимиляция.

E) Диссимиляция.
$$$ 71

Фонема дегеніміз:

A) Дыбыстардың таңбалануы.

B) Сөйлеу дыбыстарының естілуі.

C) Тілдің ішкі дыбыстық жүйесі.

D) Тілдік қатынастардың ауызша және жазбаша түрі.

E) Сөз мағынасы мен сөз тұлғасын ажырататын ең кішкене дыбыстық бірлік.

$$$ 72

Cөз мағынасын өзгертетін дыбыстар:

A) Эпентеза.

B) Фонемалық вариация.

C) Протеза.

D) Эпитеза.

E) Фонемалық вариант.

$$$ 73

Бір сөздің түрліше дыбысталуы:

A) Элизия.

B) Фонетикалық вариант.

C) Фонетикалық вариация.

D) Сингармонизм.

E) Редукция.

$$$ 74

Тілдегі фонемалардың қызметі:

A) Коммуникативті.

B) Дейктивті.

C) Номинативті.

D) Сигнификативті.

E) Эмотивті.

$$$ 75

Вариантқа тән дыбыстық алмасу:

A) Сөз мағынасын өзгертуге септігін тигізетін дыбыстық алмасу.

B) Сөз мағынасын өзгертуге септігін тигізе алмайтын дыбыстық алмасу.

C) Тілдің ең кішкене единицасы.

D) Дыбысты белгілейтін таңба.

E) Дауыссыз дыбыстардың алмасуы.
$$$ 76

Тарихи лексикологияның зерттеу нысаны:

A) Тілдегі жалқы есімдерді қарастырады.

B) Тұрақты тіркестерді қарастырады.

C) Сөздердің мағыналық құрылымын.

D) Сөздердің қалыптасуына, өзгеруі мен дамуына қатысты тарихи заңдылықтарды.

E) Дыбыстардың тарихи қалыптасуын.
$$$ 77

Лексикалық мағына дегеніміз:

A) Сөздерді бір-бірінен ажыратып танудағы ең негізгі мағына.

B) Қосымшалар негізінде туындайтын мағына.

C) Грамматикалық мағынамен байланыста туындаған мағына.

D) Жалғаулардың байланысы арқылы туындайды.

E) Сөздердің тұрақты тұлғасы негізінде туындайды.

$$$ 78

Лексикология тіл білімінің мына салаларымен байланысады:

A) Фонетика, грамматикамен.

B) Диалектология, фразеология.

C) Термин сөздер, кәсіби сөздермен.

D) Сөз формалары, сөздің жасауымен.

E) Ономастика, антропонимика.

$$$ 79

Омоним дегеніміз:

A) Мағынасы жақын сөздер.

B) Бір түбірден жасалған сөздер.

C) Мағынасы бөлек, дыбысталуы бірдей сөздер.

D) Мағынасы қарама-қарсы сөздер.

E) Тұрақты тіркестердің мағынасынан туындаған сөздер.

$$$ 80

Қазақ тіліндегі омонимдер мағыналарына, формаларына қарай бөлінуі:

A) Вариант омонимдер, оксюморондар.

B) Стильдік омонимдер, контекстік омонимдер.

C) Омофондар, омографтар, омонимия құбылысы.

D) Омоним тұлғасындағы сөздер, омофондар.

E) Лексикалық омонимдер, лексика-грамматикалық, аралас омонимдер.
$$$ 81

Сөздік құрамындағы сөздердің қолданылу жиілігіне қарай бөлінуі:

жүктеу/скачать 0.55 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: