Ақпараттық ресурстардың электрондық нысандары

50 
мұрағаттарда, қорларда, мәліметтер банкілерінде және басқа да ақпараттық 
жүйелерде жеке құжаттар немесе олардың жиымдары түрінде шоғырланған 
мағлұматтар жиынтығы. 
Информатика ғылымы ең тиімді ақпараттық жүйелерді құру 
әдістемесін жасаумен айналысады. Ғылыми зерттеулерді жобалау мен 
автоматтандырудың негізін информатика әдістері құрайды. 
Бірегей идеялар, фактілер, ғылыми нәтижелер және т.б. туралы кез 
келген жаңа ғылыми-техникалық ақпарат ақпараттық қамтамасыз ету 
жүйесінің маңызды компоненттерінің бірі болып табылады. Мұндай 
жүйелерді әзірлеу кезінде бірінші кезекте "адрестілік" мәселесі туындайды, 
ол тікелей қызығушылық тудыратын пайдаланушыларға ақпаратты уақытылы 
жеткізуден тұрады. Ақпараттық қамтамасыз ету жүйелерінен ғылыми білімді 
сақтау мен таратуға жауап беретін ғылыми коммуникация жүйесі дербес 
жүйеге ресімделе бастады. 
Ақпараттық ӛнім стандартталған түрде ұсынылатын біріздендірілген 
мәліметтер мен қызметтер жиынтығы болып табылады. Құрылыс саласының 
қызметкерлері үшін мұндай ӛнімдердің мысалдары ҚНжЕ (құрылыс нормалары 
мен ережелері) және МЕМСТ (Мемлекеттік стандарттар) болуы мүмкін. Бұл 
мамандандырылған басылымдар, оларда ғимараттар мен құрылыстарды 
жобалауға қойылатын нормативтік талаптар, құрылыс материалдарын, 
бұйымдар мен құрастырылымдарды ӛндіру және әртүрлі құрылыс жұмыстарын 
орындау ережелері кӛрсетілген. 
Деректер базасы. Есептеу техникасы мен ақпаратты сақтау құралдарының 
дамуы мен енгізілуіне қарай деректер базасының үлкен ақпараттық ауқымдарды 
жинақтау және сақтау мүмкіндігі пайда болды. Олар фактографиялық және 
библиографиялық болып бӛлінеді. 
Фактографиялық мәліметтер базасында нақты сипаттағы ақпарат бар 
және пайдаланушы үшін түпкілікті ӛнім болып табылады. Библиографиялық 
мәліметтер базасында қайталама ақпарат, яғни жарияланымдар туралы ақпарат 
бар. 
Деректер банкі" ұғымы "мәліметтер базасы" ұғымымен тығыз 
байланысты. Деректер банкі - салыстырмалы түрде біртекті, ӛзара 
байланысты және ӛзгермелі деректердің үлкен кӛлемін жинақтау, оларды 
жедел басқару және кӛп мақсатты пайдалану үшін ақпараттық жүйенің бір 
түрі. Оның құрамына мәліметтер базасы және оларды құру және пайдалану 
құралдарының жиынтығы, соның ішінде мәліметтер базасын басқарудың 
бағдарламалық жүйесі, тілдер, есептеу жабдықтары, әртүрлі процедуралар 
мен әдістер кіреді. 
Ақпараттық ӛнімнің әр түрі оны алудың нақты технологиясын қажет 
етеді және қолданбалы бағдарламалар пакеттерін (ҚБП) құрумен бірге 
жүреді. 
Ақпараттық желілер. Есептеу техникасы мен байланыс құралдарының 
қазіргі заманғы дамуы деректерді бірыңғай ақпараттық инфрақұрылымға кӛбірек 
біріктіруге мүмкіндік береді, оның негізін Ақпараттық желілер құрайды. Олар 

51 
арқылы тұтынушы желіге қосылған деректер банктеріне қол жеткізуге кең 
мүмкіндіктер алады. 
Ақпаратты тұтынушыларды тӛрт санатқа бӛлуге болады: 
- жаңа техниканы жобалаумен және жасаумен байланысты тұтынушылар; 
- жаңа техниканы құру бойынша басқарушылық шешімдер қабылдаумен 
байланысты тұтынушылар; 
- ғылыми зерттеулер жүргізумен байланысты тұтынушылар; 
-жоспарлы-басқарушылық 
міндеттерді 
шешумен 
байланысты 
тұтынушылар. 
Тұтынушылардың мұндай бӛлінуі нақты ақпараттық жүйелерге 
қойылатын талаптарды неғұрлым нақты тұжырымдауға және ақпараттық 
қолдаудың тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді [3]. 

жүктеу/скачать 1.25 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: