98
№2.4.12 тапсырма
Шөгінді жыныстар – хемогенді жыныстар
Жыныстың атауы:
Кальциттен тұрады.
Құрылысы кеуекті, тығыз. Түсі ақ, сұрлы,
қоңырлы-қызы. Тұз қышқылымен əрекеттескен кезде қатты əрекетеседі.
Жеңіл шашырайды.
Айырмашылық белгілері: төмен қаттылығы (шыныда із қалтырмайды).
Ізбестармен
шатыстыр
алуға
болады.
Олардан
айырмашылығы
құрылысында. Кеуектілігі ірілеу болып келеді, ал ізбестастар тығыз.
Алуан түрлігі: Травертин – тығыз ізбестаты туф.
Пайда болуы: ерітілген көмірқышқыл кальцийге
бай ізбестастардың
маңында пада болады; үңгірлерде жер асты сулардан бөлінеді, осы кезде осы
ерітінділіер сталактиттерді жəне сталагмиттерді құрайды.
Қолдануы:
құрылыста,
қаптау,
сəндік
материал.
Ауыл
шаруашылығында топырақты əктеу үшін.
Кенорындары: Пятигорск ауданында, Арменияда.
Жыныстың атауы:
Опалдан тұрады. Құрылысы кеуекті, тығыз. Түсі ақ, сұрлы, сары,
қоңырлы, қызыл, ала. Ізбестасты туфқа ұқсайды.
Тұз қышқылымен
əрекеттеспеді.
Жанартаулардың маңында, ыстық қөздердің маңында –
гейзерлер – кездеседі.
Айырмашылық белгілері: жоғары қаттылық (шыныда із қалтырады).
Алуан түрліктері: Травертин – тығыз ізбестаты туф.
Пайда болуы: ерітілген кремнеземге ие, гейзерлар мен ыстық қөздердің
шығу жерлерінде химиялық тұнба түрінде бөлініп шығады - кремнийлі туф.
Қолдануы: құрылыс материал.
Кенорындары: Камчатка, Исландияда.
Достарыңызбен бөлісу: