А. М. Турлыбаева, М. С. Москальцева, А. С. Хажиякпарова, Ю. С. Махмутова жалпы геология



Pdf көрінісі
бет61/89
Дата31.01.2024
өлшемі2.9 Mb.
#490380
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   89
2 Жалпы геология (1)

 
Жыныстың атауы: 
Тығыз құрылымды тастəрізді сазды жыныс. Сазға қарағанды 
тығыздығы жоғары болып келеді. Суға салған кезде өз күйінде қалады. 
Сынғыштығы тегіс емес. Түстері əртүрлі.
Айырмашылық белгілері: сазтастарға тығыз құрылыс сипатты.
Қолдануы: құрғақталған сазтас құрылыс материал ретінде қолданады.
Кенорындары: Небит-Даг. 


98 
№2.4.12 тапсырма 
Шөгінді жыныстар – хемогенді жыныстар 
Жыныстың атауы: 
Кальциттен тұрады. Құрылысы кеуекті, тығыз. Түсі ақ, сұрлы, 
қоңырлы-қызы. Тұз қышқылымен əрекеттескен кезде қатты əрекетеседі.
Жеңіл шашырайды.
Айырмашылық белгілері: төмен қаттылығы (шыныда із қалтырмайды). 
Ізбестармен 
шатыстыр 
алуға 
болады. 
Олардан 
айырмашылығы 
құрылысында. Кеуектілігі ірілеу болып келеді, ал ізбестастар тығыз.
Алуан түрлігі: Травертин – тығыз ізбестаты туф. 
Пайда болуы: ерітілген көмірқышқыл кальцийге бай ізбестастардың 
маңында пада болады; үңгірлерде жер асты сулардан бөлінеді, осы кезде осы 
ерітінділіер сталактиттерді жəне сталагмиттерді құрайды.
Қолдануы: 
құрылыста, 
қаптау, 
сəндік 
материал. 
Ауыл 
шаруашылығында топырақты əктеу үшін. 
Кенорындары: Пятигорск ауданында, Арменияда. 
 
Жыныстың атауы: 
Опалдан тұрады. Құрылысы кеуекті, тығыз. Түсі ақ, сұрлы, сары, 
қоңырлы, қызыл, ала. Ізбестасты туфқа ұқсайды. Тұз қышқылымен 
əрекеттеспеді. Жанартаулардың маңында, ыстық қөздердің маңында – 
гейзерлер – кездеседі.
Айырмашылық белгілері: жоғары қаттылық (шыныда із қалтырады). 
Алуан түрліктері: Травертин – тығыз ізбестаты туф. 
Пайда болуы: ерітілген кремнеземге ие, гейзерлар мен ыстық қөздердің 
шығу жерлерінде химиялық тұнба түрінде бөлініп шығады - кремнийлі туф.
Қолдануы: құрылыс материал. 
Кенорындары: Камчатка, Исландияда. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   89




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет