Ішкі күлақ веналары
Ішкі күлақ веналары, vv. auditivae (сезім ағзалары, IV том қараңыз):
а) ішкі құлақ кіреберісі мен жарты- лай дөңгелекті түтіктер веналары жатады.
Біріншісі, кіреберіс суқүбыры, aquaeductus vestibuli, арқылы, екіншісі fossa subarcuata арқылы шыгып, жоғары тастық қойнауға ашылады;
б) лабиринт веналары, vv. labyrinthi, ве- налық қанды ұлудан жинап, пирамида-
дан meatus acusticus internus жэне apertura externa canaliculi cochleae арқылы шыгып, төменгі тастық қойнауға қүйылады.
Диплоелық жэне мидың қатты қабығының веналары
Диплоелық веналар, vv. diploicae, қақпақтары жоқ. Олар диплоеның (кемік заттың) озектерінде орналасып, озара бай- ланысып, бассүйек негізіне багытталады.
diploicae-нъщ бір болігі бассүйек сүйектерінің ішкі табақтарының тесіктері арқылы отіп, мидың қатты қабығының қойнауларына; басқа болігі - шығаратын веналар, vv. emissariae, арқылы отіп, бастың сыртқы жамылғысы веналарымен байла- нысады.
Сонымен, vv. diploicae, бастың сыртқы жамылғысы жэне мидың қатты қабыгының қойнаулары өзара байланысады.
Бассүйек күмбезі сүйектерінің кемік за- тының келесі ірі веналарын ажыратады (131, 132-суреттер):
а) Маңдай диплоелық венасы, v. diploica frontalis, маңдай сүйек қабыршағы қалың-
дыгында жатып, қанды жартылай жогаргы сагиталді жэне жартылай козүсті венага,
v. supraorbitalis, апарады.
б) Алдыцгы самай диплоелық венасы,
v. diploica temporalis anterior, сына-тобелік қойнауга жэне терең самай венасына, v. tem- poralis profunda, қүйылады.
в) А ртқы самай диплоелы қ венасы,
diploica temporalis posterior, веналық қанды тебе жэне самай сүйектерінен
жинап, емізіктәрізді ш ыгаратын вена,
V. emissaria mastoidea, аймагында кол- денең қойнауга, sinus transversus, жэне артқы қүлақ венага, v. auricularis posterior, ашылады.
г) Ш үйде диплоелық венасы, v. diploi- ca occipitalis, колденең қойнауга неме- се шүйделік шыгаратын вена, v. emissaria occipitalis, арқылы шүйде венасы, v. occi- pitalis, құйылады.
Ми қабыгының веналары, vv. menin- geae, қақпақтары жоқ. Олар қос-қостан ат- тас артериялармен жүріп, озара анастомоз түзіп, коршілес қойнауга ашылады.
Мидың қатты қабыгының ең ірі венасы- на ортаңгы менингеалдық вена, v. тепіп-
gea media, жатады, ол аттас артериямен қосарлана жүріп, оз жолында сына-тобелік қойнауымен байланысады жэне бассүйек қуысымен foramen spinosum арқылы шы- гып, қанатгық веналық орімге, plexus ptery- goideus, құйылады.
Ш ыгаратын веналар, vv. emissariae, бассүйектің бірнеше қатар тесіктерінен өтіп, бассүйектің сыртқы жамылгысы вена- ларын бассүйек қуысы веналарымен озара байланыстырады.
Шыгаратын веналарга келесі веналар жатады:
а) Тобелік шыгаратын вена, v. emissaria parietalis, тобе сүйектің foramen parietale арқылы отеді. Ол sinus sagittalis superior-
ды v. temporalis superficiales-nen өзара байланыстырады;
б) Ш үйделік шыгаратын вена, v. emissa- ria occipitalis, сыртқы шүйде шодырының айналасында орналасып, sinus transversus-ті
Бас терісінің шаш бөлігінің нервтері мен қан тамырлары. Ми қабықтары мен скальп терезе түрінде көрсетілген.
Мидың тамырлары мен қабықтарын көрсететін бас терісінің шаш бөлігінің жогаргы бөлігі арқылы тәждік кесінді
13
Бас терісінің шаш бөлігі жэне ми қабықтары арқылы көлденең кесінді.
Торасты кеңістігі көрсетілген
132-сурет
Тері
Сінірлі дулыға
Бассүйектің сүйектік қабығы
Бассүйек күмбезі
Қатты қабык
Қатгы кабыкасты кеңістік
Торлы кабык
Торлы кабықастындағы кеңістік
Торлы кабык түйіршіктері
Жоғарғы сагиталді койнау
11. Жүмсак кабык
Ми орағы
Ми жамылғысы
14. Мидьщ торлы жэне жұмсак кабыктары
15. Шүйде-маңдай бұлшықеттің маңдай карыншасы
Ортаңғы менингеалдык
артерия
Көзұяасты нервтің латералді торлы тармағы
18. Көздің шеңберлі бұлшыкеті
19. Бетсүйек-көзұя артериясы
20. Құлақ-самай нерві, беткей самай артериясы жэне венасы
Қүлактыи жоғарғы бүлшыкеті
Шүйде-мандай бұлшыкепің шүйде карыншасы
Үлкен шүйде нерві
Шүйде артериясы жэне венасы
Үлкен шүйде нерві
Төс-бүгана-емізікті бұлшыкеті
Cutaneum
Galea aponeurotica
Pericranium periosteum
Calvaria
Dura mater encephali
Spatium subdurale
Arachnoidea
Spatium subarac hnoidale
Cranulationes arachnoidales
Sinus sadi talis sup.
Pia mater
Falx cerebri
Cortex cerebri
Arachnoidea et pia mater.
Venter frontalis m. occipitofrontalis
A. meningea media
R. lat. etmed. n. supraorbitalip
M. orbicularis oculi
A zygomaticoorbitalis
N. auriculotemporalis. a. et v. tem- poralis superf
M. auricularis sup
Venter occipitalis m. occipitofron- talis
N. occipitalis major
A. et v. occipitalis
N. occipitalis major
M. stemocleidomastoideus
езара жэне confluens si пиит-ды vv.occipitalis-
пен байланыстырады.
в) Айдарш ықтық ш ыгаратын вена, plexus condylaris, шүйде сүйектің canalis condylaris-да орналасады. Ол сигматэріз- ді қойнауды, sinus sigmoideus, терең мой- ын венасымен, v. cervicalis profunda, жэне омыртқалардың сыртқы веналық өрімі-
мен, plexus venosus vertebralis externus,
байланыстырады.
г) Емізіктәрізді шыгаратын вена, v. emis- saria mastoidea, самай сүйектің foramen
mastoideum арқылы жүрігі, sinus sigmoideus- ті v. occipitalis пен v. auricularis posterior-мен байланыстырады.
Шыгаратын веналарга, сонымен қагар, бассүйек тесіктері арқылы өтетін тамырлар жэне нервтермен косарлана жүретін веналық өрімдер жатады.
Веналык өрімдерге жатады:
Ұйқы озегінің ішкі веналық өрімі,
plexus venosus caroticus internus, a. carotis
interna жолында sinus cavernosus-ты sinus pterygoideus-nen байланыстырады;
Жыртық тесіктің шыгаратын венасы, осы тесік аймагында;
Сопақ гесіктің веналық орімі, plexus venosus foram inis ovalis, сопақ тесік арқылы.
Тіласгы өзегінің веналық өрімі, plexus venosus canalis hypoglossi, а ггас өзек ге canalis hypoglossi, тіласты нервін п. hypoglossus, қоршайды жэне ішкі мойындырык венаның жогаргы буылтыгы, bulbus v. jugularis supe- rior, омыртқалардың алдыңгы веналық өрі- мімен, plexus venosus vertebralis anterior, байланыстырады.
Ү лкен ми және м и ш ы қ вен алары Ми веналары, vv. cerebri (133-сурет),
беткей жэне терец болып бөлінеді.
Беткей ми жэне мишық веналары. Мидыц беткей веналары қанды үлкен мидыц
Vvcerebri superiores
Granulationes arachnoideales
Sinus sagittalis superior
Lobus frontalis
mater encephali
Lobus occipitalis
Sinus rectus- Confluens sinuum
Sinus transversus'
V. cerebri media superficialis
A.cerebri media
Lobus temporalis Insula
f Sinus sigmoideus
Cerebellum'
133-сурет. Үлкен мидыц веналары, (Мидыц қатты қабыгыныц үлкен бөлігі, оц жарты шар алынып тасталынган, үлкен мидыц бүйір шүцқыры айімагындагы ми затыныцучаскесі алынып тасталынган, жогаргы сагиталді және колденец қойнаулар, сонымен қатар, қойнаулар агымы аиіылган)
Nucleus caudatus Vv. nuclei caudati
V. thalamostriata superior (v. terminalis)
V. choroidea superior Plexus choroideus ventriculi lateralis
Thalamus sinister Vv. cerebri internae
V. magna cerebri
V. vermis superior
Vermis cerebelli
j Rr. choroidei
A. cerebri J posteriores mediales
posterior Rr. choroidei
posteriores lateralis Hemispherium cerebelli Pons
Columna fornicis
Lamina septi pellucidi Genu corporis callosi
septi pellucidi posterior
,V. septi pellucidi anterior
.Cornu anterius ventriculi lateralis thalamostriata superior ( v. terminalis) Vv. nuclei caudati
Thalamus dexter Lobus frontali$
Capsula intema
Nucleus lentiforms Capsula externa
Claustrum
Aa. thalamostriatae anterolaterales
Capsula externa
insulares
Sulcus lateralis Insula
Lobus temporalis Vv. insulares
Vv. thalamostriatae inferiores
V. cerebri media profunda
A. cerebri media Corpus amygdaloideum
V. cerebri anterior
A. cerebri posterior Rr. thalamici
A. cerebelli superior V basalis
134-cypem. Мидың терең веналары, vv. cerebri profundae; жогаргы және бүйір көрінісі (ми жарты иіарлары, сүйелді дене, күмбез, мишықтың оц бөлігі жэне ми сабауы алынып тастсшынган)
жоғарғы бүйір, медиалді жэне төменгі бет- герінен жинайды.
Оларға келесі веналар жатады.
Жогаргы жэне төменгі ми веналары,
cerebri superiores et inferiores, ми жар- ты шарының жогаргы бүйір бетінде мидың жұмсақ қабыгының веналық торынан түзіледі, торлы қабықтың, arachnoidea, эр түрлі учаскесінетесіп өтіп, қанды көршілес жатқан қойнауларга - sinus sagittalis supe- rior, sinus transversus жэне т.б. апарады.
Беткей ортаңғы ми венасы, v. cerebri
media superficialis, орталық жүлгенің, sulcus centralis, жогаргы бөлімінен басталып, сол тұста жогаргы сагиталді қойнаумен бай- ланысады. Аталган жүлге бойымен, кейін үлкен мидың бүйір шүңқырынан, fossa lateralis cerebri, ми жарты шарының төменгі бетіне өтіп, үңгірлі немесе сына-төбелік қойнауға өтеді.
Беткей ортаңгы ми венасының оз жолын- да екі - жогаргы жэне төменгі анастомоздық
веналары, vv. anastomoticae superior et infe- rior, бар.
Алдыңғы ми венасы, v. cerebri anterior, үлкен ми жарты шарының медиалді бетінде аттас артериямен, a. cerebri anterior, бірге жатады.
Аталмыш вена үлкен мидың төменгі бе- тінде алдыңғы анастомоздық вена арқылы қарама-карсы жақтагы аттас венамен бай- ланысады, кейін әрбіреуі базалді венага,
V. basalis, кұйылады.
Базалді вена, v. basalis, жүп, алдыңгы тесіктелген заттек, substantia perforata
anterior, аймағында жасымықтэрізді ядро,
nucleus lentiformis, мен сүр темпе, tuber cinereum, веналарынан түзіліп, артқа жүреді,
V. cerebri anterior-ды қабылдайды жэне көру жолымен, tractus opticus, бірге үлкен ми аяғының сыртқы бетін орап өтеді.
V. basilalis ортаңгы мидың тәбешіктерінің жогаргы бетіне шыгып, ішкі ми венасына,
V. cerebri interna, құйылады. Он жэне сол
базалді веналар үлкен ми аяғыныц алдында арткы анастомоздық вена комегімен озара анастомоз түзеді.
М и і і і ы қ аймагында мишықтың жогар- гы жэне томенгі веналарын, vv. cerebellii superiores et inferiores, ажыратады. Бірін- шілері тік қойнауга жэне үлкен ми венасына, екіншілері колденец койнау га жэне томенгі тастық қойнауга қүйылады.
Достарыңызбен бөлісу: |