Ахмет Байтұрсынұлы. Тіл – құрал


يلاوﺳ ،لوﺳ ». Татарлар жазады: «  ،لوش



Pdf көрінісі
бет90/98
Дата13.10.2022
өлшемі2.67 Mb.
#462563
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   98
tileshov erbol kurast akhmet baitursynuly til kural

يلاوﺳ ،لوﺳ
». Татарлар жазады: «
 ،لوش
-
 
يلاوش
» һәм «
يلاوﺳ
» 
деген сөздерің қазақ пенен татар түсініп жүрсе, «
لوش
» «
لوﺳ
» һәм «
يلاوش
» 
«
يلاوش
» деген сөздерді түсіну олардан қиын болар ма екен? Біріміздің 
тіліміздегі бар сөз, біріміздің тілімізде жоқ. Сол сөздерді түсінуден « » 
яки менен жазып басқалаған сөздерді түсіну оңайырақ шығар деймін. 
Қысқасы, « » бұл екі хәріпті қазақ тілінен шығарғандағы жазуымыздың 
басқаланғаны артық болмайды. Бұрын да екі тілдің сөзіне хәрпіне қойып 
бірдей жазғанымыз жоқ. Мұндай басқалық «
ريا
» - «
ري
» ،
«
قاﺒﺳوا
» ، 
«
قامﯿشاوي
»

 قاماردل
« » бұрын да барады, тілімізді біріктіріп хәрпіне 
хәріп қойып жазалық десеңіз. Ол – басқа әңгіме, ол болмай «құр 
хәрпіміздің саны бірдей болса – бірге боламыз, саны басқа болса – бөлек 
кетеміз» - деген тіреусіз сөз. 
Енді көресіз бе, Шаһзаман мырза?! Өзіңіз босқа көпіргенін. Айтқан 
көп сөзіңіздің бірі сұраған мәслихатымызға тура келмейді.
Менің білгенім осы. Мұның дұрыс емес жерін көрсетіп, қалай түзету 
ақылын айтып беріңдер деп сұрадым. Білетін адамдар білімдеріңнен 
қарасыңдар дедім. Сіздей күлкіге көтермей, кекетпей-ақ, сізден білімі кем 
емес адамдар да, ақылын жай айтты. Мысалы: Бөкейханов әфенде айтты: 
«жарты дауысты 
ىي
һәм 

Англия тілінде де бар, оларға өз алдына басқа 
хәріптер алынбайды, неге десең, дауысты дабыстардың соңынан келетін 


327 
ىي
һәм 

жарты дауысты болады деген, қағидалары бар» - дейді. Сол 
қағиданы біздің тілімізге кіргізуге болады. Жарты дауысты 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   98




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет