Алгоритмдер жєне деректер структурасы

8. 
   алгоритмнің итерациялық ұғымы
   
9. 
   реттелмеген массивте біртіндеп іздеу алгоритмі
   
10. 
    реттелген массивте бинарлы іздеу алгоритмі
    
11. 
    сұрыптау – деректерді өңдеудің жаңа процесі.
    
12. 
    “көпіршіту” әдісімен сұрыптау
    
13. 
    “сызықты” сұрыптау
    
14. 
    “бинарлы” сұрыптау
    

Математикада тізбектер элементтері әр түрлі индекспен берілетін бір ғана әріппен белгіленеді. немесе i= 1, n мұндай тізбектерді сақтау үшін таблица құру тиімді. Сондықтан оларды таблицалық шама деп атайды. Алгоритмдік тілде таблицалық шама былай сипатталады:

Мысалы:

Таблицалық шаманың индексі біреу немесе көп болуы мүмкін. Бір индекесті таблицалық шамалар векторлар, 2- өлшемді немесе индексті таблицалық шамалар матрицалар деп аталады. Кейде төртбұрышты таблицалық шамалар дейді.

i = 1

әзір i<=n

ц. б.

S = S + x[i]

ц. с.

соңы

Алгоритмдік тілде бір индексті таблицалық шамаларды бір өлшемді массив немесе векторлар деп атайды.

Егер таблицалық шама 2 индексті болса, онда екі өлшемді массив немесе матрица деп атайды.

Матрица бірнеше жол және бірнеше бағаннан тұратын реттелген ақпарат жиыны. Оның элементтері сан, символ, өрнек болуы мүмкін. Матрицаның бірінші индексі, оның жол санын, екінші идексі баған санын анықтайды. Баған және жол индексінің қиылысуы матрицаның элементінің адресін береді. Матрица индексі тік жақшаға алынады (A[2, 4]).

Екі өлшемді массивті енгізу ерекшеліктері.

1. Массив элементтерін жол бойымен енгізу.

...

j:=1 ден M – ға дейін

b[і ,j] – ді енгіз

...

...

j:=1 ден М – ға дейін

ц. б.

і=1 ден N – ға дейін

b[i,j] – ді енгізу

ц. с.

ц. с.

і = 1 ден N – ға дейін

ц. б.

j= 1 ден N – ға дейін

а[i,j] –ді енгізу;

b[i,j] – ді енгізу;

ц.с.

S:=0;

ц.б.

ц.с.

5. Екі массив элементтерін қосу

i=1ден N-ға дейін

ц.б.

ц.с.

i=1 ден N-ға дейін

ц.б.

j=1 ден N- ға дейін

С[i,j]:=a[i,j]+b[i,j]

ц.с.

ц.с.
6. i-жол элементтерін қосу

j:=1 ден N-ға дейін

ц.б.

S:=S+b[i,j]

i=1 ден N-ға дейін

ц.б

S:=0

S:=S+b [i,j]

D[i]=S

8. Матрица элементтерін транспонирлеу жолды бағанмен, бағанды жолмен ауыстыру.

ц.б

ц.б

ц.с

е гер квадрат матрица болса:

а_12-ні р-ға аламыз, а₂₁-ді а₁₂-нің орнына қоямыз, а₂₁-нің орнына р-дан қоямыз, т.с.с., сонда:

i:=1 ден N-1 ге дейін

ц.б.

ц.б.

a[I,j]=a[j,i];

a[j,i]=p;

ц.с.

ц.б

j:=1 ден М-ға дейін

ц.б.

S:=S+a [i,j] + b[j]

C[i]:=S

A(NXK) ; B(KXM)

a = b=

ц.б

ц.б

L=1 ден k-ға дейін

Ц. б

S:= S+a[i, l] *b[l,j]

ц.с

С[i,j]=S

ц.с

S=0+

i=1 j=1 l=2

S=S+a

i=1 j=1 l=3 i=2 j=1 l=1

i=1 j=2 l=1 i=2 j=1 l=2

i=1 j=2 l=2 i=2 j=1 l=3

i=1 j=2 l=3 i=2 j=2 l=1

i=2 j=2 l=2

i=2 j=2 l=3

A(N) – массивтен -шы элементті өшіру.

N:=N-1

i=k –дан N-ға дейін

a[i]:=a[i+1]

ц.с.


, яғни
i=2 i=3



болады.
Итерациялық процесті ұйымдастыру