Аллаһын елчиси
жүктеу/скачать 0.7 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ХәДИҸә
- ДИҜәР ИЗДИВАҸЛАР
- ЗәҺәРЛИ ГәЛәМЛәР
ХәДИҸәНИН ЕЛЧИЛИЈИНөвҹаванлыг дөврү өтүшмүш, ҹванлыг дөврү дә арам-арам видалашмагда иди. Һәзрәт Пејғәмбәр (с) ијирми беш јашында иди. Мө’мин вә варлы гадын Хәдиҹә (әрәби)-дан он беш ил габаг анадан олмушду вә һәмин вахтадәк ики дәфә – әтиг ибни Аиддә вә әбу Һаләдә әрдә олмушду. Һазырда исә әрсиз бир гадын иди. О, Шам вә башга јерләрә тиҹарәт үчүн адмлар ҝөндәрирди. Бир дәфә дә бу иш һәзрәт Мәһәммәдә (с) тапшырылыр. О, бу тиҹарәт сәфәиндән бөјүк газанҹла гајыдыр. Елә әввәлләр дә өз сәдагәти илә танынан Мәһәммәдин (с) бу сәфәрдән сонра хүсуси илә Хәдиҹә үчүн дүзлүјү вә ајыглығы ашкар олду. Әрәб бөјүкләри илә издиваҹа разылыг вермәјән Хәдиҹә өзү евләнмәк тәклифи илә Мәһәммәдә (с) мүраҹиәт етди. Пејғәмбәрин (с) диҝәр бир бујруғуна ҝөрә әммар Јасәрлә Сәфа вә Мәрва арасындан кечәркән Хәдиҹә вә баҹысы Һалә илә растлашырлар. Һалә әммара јанашыб, «Мәһәммәд Хәдиҹә илә евләнмәк истәмирми»-дејә сорушур. Әммар бу барәдә Пејғәмбәрдән (с) сорушанда о, бујурду: «Бу суалын ҹавабы сабаһа галсын». Дејилән ҝүн һәзрәт (с) өз әмиси Әбу Талиб илә Хәдиҹәјә елчилијә ҝедир. Бу мәрасимдә Әбу Талиб белә дејир: «Һәмд олсун Аллаһа ки, бизи Ибраһим нәслиндән гәрар вериб вә һәрәми бизим үчүн әмн едиб (тапшырыб) вә бизи ҹәмијјәтә рәһбәр тә’јин едиб. Мәним гардашым оғлу Мәһәммәдин дүнја малындан сәрвәти аз олса да, камал вә әхлаг бахымындан кимсә онунла мүгајисә едилә билмәз. О, Хәдиҹә илә евләнмәк истәјир. Әлбәттә ки, Хәдиҹәнин дә бу ишә мејли олса. Онун меһријјәсинин бир гәдәрини өз малымдан верирәм». Елчилик вә әгд мәрасими бу шәкилдә кечди. ХәДИҸәҸаһилијјәт дөврүндә Таһирә адланан Хәдиҹә Мәккәнин танынмыш вә диндар гадынларындан иди. Әбу Ҹәһл, әбу Сүфјан, Үгбә ибни әбу Мәит, Сәлт ибни әбу Јәһаб кими адмалар она елчилијә ҝәлмиш, амма Хәдиҹә онларда евләнмә үчүн зәрури кејфијјәтләри ҝөрмәдији үчүн разылыг вермәмишди. («Бәһар» 16-ҹы ҹилд). (Амма Мәһәммәд-әминдән елчилији разылыгла гәбул етди). Хәдиҹә шәрафәтли бир аиләдән иди вә Пејғәмбәрин дөрдүнҹү бабасы Гәсада онунла бағланырды. Хәдиҹә илаһи гадынлардан иди вә онун һаггында рәвајәтдә нәгл олунмушдур: «Аллаһ дөрд гадыны сечмишдир: Мәрјәм, Асја, Хәдиҹә вә Фатимә» («Бәһар» 15-ҹи ҹилд). Пејғәмбәрин өзүндән вә һәзрәт әлидән сонра Хәдиҹә мүсәлманлығы гәбул етмиш илк шәхсдир. Әлидән (ә) белә нәгл олунуб: «Илк ислам олмуш евдә ҹәми үч нәфәр варды: Пејғәмбәр (с), Хәдиҹә, үчүнҹү исә мән». Һәзрәт Пејғәмбәрдән (с) бу ханым һаггында белә нәгл олунуб: «Хәдиҹә кимиси һарада тапылар. О, мәним рисаләтими елә бир вахт тәсдиг етди ки, халг бу бөјүк фәзиләтлә дүшмәнчилик едирди». Бу фәзиләтдә биринҹи олмаг бәшәријјәт үчүн фәхрдир. Пејғәмбәрлә (с) Хәдиҹә тәгрибән ијирми беш ил бир јердә олмушлар. Һәзрәтин (с) әксәр өвладлары бу бөјүк гадындан олмушдур. Хәдиҹә бе’сәтин онунҹу или Мәккәдә 65 јашында вәфат етмишдир вә Мәккәдә «Ҹәннтүл-мә’лаи» гәбристанлығында дәфн олунмушдур. Онун гәбри бу ҝүн дә зијарәт едилир. ДИҜәР ИЗДИВАҸЛАРНә гәдәр ки, Хәдиҹә сағ иди һәзрәт Пејғәмбәр (с) башга гадынла евләнмәмишди. Хәдиҹәнин вәфатындан сонра Пејғәмбәр (с) он дәфәдән чох евләнмишдир. Имам Садигдән (ә) нәгл олунмушдур ки, һәзрәт (с) он беш гадынла евләнмиш, онлардан икиси илә јахынлығы олмамышдыр. («Вәсаил» 14-ҹү ҹилд). 1-Судә Зәм’ә гызы Пејғәмбәрин Хәдиҹәдән сонра евләндији илк гадын иди. О, һиҹрәтдән сонра Өмәрин хилафәтинин ахырларында вә ја 54-ҹү илдә вәфат етмишдир. 2-Әбу Бәкрин гызы Ајишә Судәдән сонра Мәккәдә алты јашында Пејғәмбәрә (с) әгд олунмушдур. Јалныз һиҹрәтдән сонра Пејғәмбәрин (с) евинә көчмүшдүр. Пејғәмбәрин евләндији гадынлар арасында јалныз Ајишә бакирә олмушдур. О, Һиҹрәтин 57-ҹи, ја да 58-ҹи илиндә вәфат етмишдир. 3-Һәфсә Өмәр гызы, әри Хүнејс Үһүд дөјүшүндә јараланыб өләндән сонра Һиҹрәтин үчүнҹү или Пејғәмбәрә әрә ҝедир. Ја 28, ја 41, ја да 45-ҹи илдә вәфат етмишдир. 4-«Үммүл-мәсакин», Хәзимә ибни Һарис гызы Зејнәб – Үһүд дөјүшүндә шәһид олмуш Әбдүллаһын ибни Ҹәһшин арвады. Пејғәмбәр (с) Һәфсәдән сонра онунла евләнди. Ики-үч ај сонра вәфат етди. 5-«Үммү-һәбибә» кими танынмыш Рәмлә әбу Сүфјан гызы. Һәбәш сәфәриндә әри мәсиһилији гәбул етдијиндән Нәҹҹашинин васитәси илә Пејғәмбәрә әгд олунуб вә Һиҹри 44-ҹү илдә вәфат едиб. 6-Әри Әбу Сәләмә Үһүд дөјүшүндә јараланыб шәһид олмуш «Үммү-сәләмә» әбу Үмәјјә гызы. О, Пејғәмбәрин бүтүн гадынларындан сонра 59-62-ҹи илләр арасында вәфат едиб. 7- Пејғәмбәрин (с) тәклифи илә Зејдә әгд олунмуш Ҹәһш гызы Зејнәб. Зејд ону бошадыгдан сонра илаһи вәһјә ҝөрә Пејғәмбәрә әрә ҝетмишдир. О, Һиҹри 20-ҹи илдә вәфат етди. О, даим диҝәр гадынлар јанында өјүнәрәк дејирди ки, сизи аталарыныз һәзрәтә әрә вериб, мән исә илаһи вәһјлә ҝәлмишәм. 8-Ҹәвријә Һарис гызы, Һиҹри 5-ҹи илдә Бәни-мүстәләг дөјүшүндә әсир дүшдү вә әсҝәрләрдән биринә гәнимәт верилди. О, өз саһиби илә исрәт кәсди ки, гијмәтини өдәјәҹәји тәгдирдә азад едилсин. Сонра Пејғәмбәр (с) бу гијмәтин өдәнмәси үчүн мүраҹиәт етди. Һәзрәт (с) һәмин мәбләғи өдәјиб, онунла евләнди. Бу евләнмә чохлу әсирләрин азад олунмасына сәбәб олуд. 9-«Үммү-шәрик» кими танынмыш Узилә Ҹабир ибни Һәким гызы. О, өзүнү меһријјәсиз олараг Пејғәмбәрә (с) бағышлады. 10-Сәфијјә Һәјј ибни Хәттаб гызы, Һарун пејғәмбәрин (с) ????? нәвәләриндән иди вә Хејбәр дөјүшүндә әсир дүшмүшдү. Һәзрәт (с) азад етдикдән сонра онунла евләнди. О, Һиҹрәтин 50-ҹи илиндә вәфат етди. 11-Мәјмунә Һарис ибни Һәзн гызы једдинҹи илдә Үмрәтүл-гәза сәфәриндә Пејғәмбәрлә (с) издиваҹ етди вә 51-ҹи (63-66) илдә вәфат етди. 12-Гибти падшаһы Мәгвәгис тәрәфиндән Пејғәмбәрә (с) һәдијјә едилмиш Маријә. Бә’зи гадынлар јалныз һәзрәтә әгд олмуш вә ја онун кәнизи олмушлар. Амма бу евләнмәләр һәјата кечмишдир вә онларын ады тарихдә гејд едилиб. Хәдиҹәдән башга һәзрәтин әксәр гадынлары Мәдинәдә Бәги гәбристанлығында дәфн едилмишләр. Онларын гәбри һал-һазырда да таныныр вә зијарәт едилир.
жүктеу/скачать 0.7 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|