Теориялық әлеуметтану (П.Сорокиннің ойынша), адамның өзара әрекеттесу құбылыстарын мән тұрғысынан зерттейді. Ол әлеуметтік шындық туралы білімді қалыптастыруға, әлеуметтік даму процестерін сипаттауға, түсіндіруге және түсінуге, әлеуметтанудың тұжырымдамалық аппаратын жасауға және т. б. байланысты ғылыми-теориялық мәселелерді шешеді. М. Вебер эмпирикалық әлеуметтанудың бағаларын бере алатын және анықтай алатын міндеттерін дәл анықтады: а)практикаға қажетті құралдар; в) мүмкін болатын әртүрлі бағалаулар арасындағы бәсекелестік және олардың практикалық салдары. Әлеуметтанудың қызметі Сурет .4
Гносеологиялық (теоретикалық-танымдық)
Пропагандалық
Ұйымдастырушылық
Болжамдық
Басқарушылық
Апараттық
Әлеуметтанудың қызметтері
Әлеуметтану әдістері
синтез
анализ
индукция
дедукция
Жүйелі тәсіл
әлеуметтік эксперимент
социометрия
тестілеу
сауалнама
құжаттарды талдау
бақылау
спецификалық
Жалпы ғылыми
Әлеуметтанудың әдістері
Әлеуметтанудың функциялары - Ұйымдастырушылық функция. Бұл әртүрлі топтарды ұйымдастырудан тұрады: өндірісте, саяси салада, әскери бөлімдерде, демалыста.
- Болжамдық функция. Болашақты болжауға мүмкіндік береді. Бұл әсіресе алыс болашаққа әсер ететін жауапты шешімдер қабылдайтын ұзақ мерзімді жоспарларды жасайтындар мен бекітетіндер үшін өте маңызды.
- Насихаттау функциясы. Бұл қоғамдық мұраттарды, құндылықтарды қалыптастыруға, қоғам кейіпкерлерінің бейнелерін, белгілі бір қоғамдық қатынастарды құруға мүмкіндік береді. Бұл функция әсіресе білім беруде, саясатта, бұқаралық ақпарат құралдарының қызметінде, әскери салада белсенді көрінеді.
Әлеуметтанудың қызметтері - Функция термині латын тілінен аударғанда "орындау"дегенді білдіреді. Әлеуметтануда бұл термин жүйе элементінің рөлін, мақсатын, нақты қызметін білдіреді. Бұл функциялардың болуы әлеуметтанудың қоғам үшін маңыздылығын, пайдалылығын көрсетеді.
- Эпистемологиялық (теориялық-танымдық) функция. Жаңа әлеуметтанулық білім алуға, теорияларды, тұжырымдамаларды, қоғамға жалпы көзқарасты, оның әлеуметтік байланыстарын құруға және нақтылауға мүмкіндік береді.
- Ақпараттық функция. Мамандарға ғана емес, жұртшылыққа да әлеуметтанулық білім алуға мүмкіндік береді.
- Басқару функциясы. Бұл әлеуметтанушылар қоғамды тікелей басқарады дегенді білдірмейді. Олардың міндеті-Әлеуметтік басқару үшін ұсыныстар беру, әлеуметтік құбылыстарды түсіндіру, олардың себептері мен мүмкін шешімдерін табу.
Достарыңызбен бөлісу: |