Ақпараттық жүйенің негізгі элементтерін жобалау



Дата22.06.2023
өлшемі48.5 Kb.
#475306
Ақпараттық жүйенің негізгі элементтерін жобалау



Ақпараттық жүйенің негізгі элементтерін жобалау


  1. Классификациялау жүйесі

  2. Кодтау жүйесі

Классификация – бұл объектілер жиынының ұқсастықтары мен айырмашылықтары бойынша ішкі жиындарға бөлу. Классификация объектісі – бұл классификацияланатын жиынның элементі. Классификация белгісі – бұл классификация жүргізілетін объектінің қасиеті және сипаттамасы. Классификатор – бұл кодтық біріктірулер мен олардың классификациялық топтамалары бойынша кодталатын объектілер атауларының жүйеленген жиынтығы. Классификация жүйесі дегеніміз объектілер жиынын ішкі жиындарға бөлу ережелері.

Классификация жүйесі


Иерархиялы Фасеттік


Классификациялаудың иерархиялық жүйесі деп классификациялық топтастырулар арасындағы иерархиялық қатынасты орнататын классификацияны айтады. Топтаманың төменгі сатысындағы объект жоғары тұрған орынға бағынады және қайталанбайды. Классификациялаудың фасеттік жүйесінде объектілер жиынын тәуелсіз ішкі жиындарға бөлу орындалады.
Кодтау дегеніміз объектілерге кодтық белгілеу үрдісі. Қайта кодтау дегеніміз бұрын кодталған объектіге жаңа кодтық белгі беру үрдісі. Кодтау жүйесі – объектілерге код беру ережелерінің жиынтығы.
Кодтау жүйесі

Реттік Сериялы реттік Тізбектік Параллельдік


Реттік, сериялы реттік, тізбектік кодтау жүйелері иерархиялы классификациялау жүйелеріне жатады. Ал параллельдік кодтау жүйесі фасеттік классификациялау жүйесіне жатады.


Кодтаудың реттік жүйесі өте қарапайым. Жүйедегі объектілер кему және өсу ретімен кодталады. Кодтаудың сериялы реттік жүйесі объектілерге резервтік кодтап беру арқылы жүргізіледі. Бұл номенклатураның классификациясының бұзылуынан сақтайды. Тізбектік кодтау жүйесінде төменгі тұрған элемент жоғарыда тұрған элементке бағынады. Кодтаудың параллельдік жүйесі бірнеше тәуелсіз белгілерді сипаттайтын номенклатураларды белгілеу кезінде қолданылады.

Классификациялаудың параллельдік жүйесіне мысал келтірейік:








Қойма 1

Қойма 2

Дәптер

11

21

Қалам

12

22

Қарындаш

13

31

Сызғыш

14

41

Сурет дәптері

15

51

Өшіргіш

16

61

Түрлі қарындаш

17

71

Иерархиялы классификациялау жүйесіне мысал келтірейік.

ЖОО

  1. ҚазҰТУ

  2. ҚазҰУ

  3. АТУ

  4. Факультет

  1. Хим.фак.

  2. Физ.фак.

  3. Мех.- мат.

Мамандық

  1. ИСБ

  2. Информатика

Студенттер

  1. Серік А.

  2. Андабеков Д.

  3. Утениязов Қ.

...........................
14. Едигенова Д.

  1. Шайзаданова Қ.

...........................
11. Мусреева И.

Кодтау жүйесі



Реттік



Сериялы реттік



Тізбектік



1
2
3

14
15


25


01
02 R=5
03 01:19

14
20 R=6


20:36
30

23101
23102
23103

23114
23201




23211


Достарыңызбен бөлісу:




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет