1. НБТ қойылатын талаптар
Пленкалар жаншылмаған, сызылған ізсіз, жарылмаған болады.
Пленканы тұрақтандыруды бастапқы жоспарларды дайындауға қойылатын талаптарға сәйкес жүргізеді.
Әр НБТ бір жақты сызба қабаты бар қалыңдығы 70-100 мкм тұнық пленкаға сызады.
НТБ тек сол түспен басылатын сызбаның элементтерін қамтамасыз етуі қажет.
Жіңішке сызық элементтері, жазулар мен бір түсті бояулар сәулесіз және үзіктерсіз қара тушпен жақсылап жағылады.
Жақсы оптикалық қалыңдыққа қол жеткізу үшін бір түсті элементтер қара тушпен үш рет жағылады.
Жіңішке сызықты элементтер сызығының қалыңдығы кемінде 0,15 мм болады.
НТБ барлық өлшемдерінде бастапқы материалдардан жан-жақтары бойынша 0,15 мм, ал көлденеңі бойынша 0,20 мм аспайтын ауытқулары болады.
НБТ дайындауды жарық түсетін үстелдің үстіне бір НТБ екіншісінің үстіне қою арқылы бақылайды. Кескіндердің өзара ауытқулары 0,2 мм аспайды.
Графикалық құжаттарды жазулармен және масштабтан тыс шартты белгілермен рәсімдеу деколдармен жүргізіледі. Бояу қосылған деколдер қолдану үшін 1 жыл көлемінде, бояусыз – 5 жыл көлемінде жарамды.
2. Сызбаларды полимерлік сызба пленкаларында сақтауға
қойылатын талаптар
Сызбалардың полимерлік пленкалары сақталатын бөлмелерде ауаның салыстырмалы ылғалдылығы 16 - 20 °С температурасында 50 -80 % шамасында болады. Планшеттік жүйедегі лавсанға салынған бастапқы сызбаларды картон конверттерде сақтау ұсынылады. Конверттерді шкафқа тік қалпында, бөлек секцияларға салады.
Пластикада дайындалған жиынтық жоспарларды рулондарда сақтауға болады.
Офсеттік баспаға арналған бөлек тұпнұсқалар картонды конверттерде сақталады, барлық бояулардың тұпнұсқалары бар бір конверт жиынтықты құрайды. Егер сызба баспа үшін бірнеше бөлікке бөлінсе, онда оны бірнеше конвертте сақтайды. Конверттерде сақтау басып шығару кезінде жұмысты жеңілдетеді.
__________________
Қатты пайдалы қазбаларды өндіру кезінде маркшейдерлік жұмыстарды
жүргізу бойынша
әдістемелік ұсынымға
45 - қосымша
Ашық тау-кен жұмыстары өлшемдерін
есепке алу кітабы
Ұйым ____________________________________
Кен басқармасы __________________________________
Карьер ___________________________
Учаске _________________________________________
200 __ ж. __________ айындағы тау-кен жұмыстарының өлшемдері
Қабат
|
Блок
|
Кемер (аракемер)
|
Экскаватордың нөмірі
|
Атылыстық ұңғымаларды бұрғылау
|
Көлемдік салмағы, т/м3
|
Ойып алынған
тау-кен массасы
|
Берілген тау-кен массасы
|
Ойып алынған тау-кен массасының қалдықтары
|
Ескерту
|
|
|
|
|
Бұрғыланды , м
|
Жарылмай қалды, м
|
Кендер
|
Жыныстар
|
Кендер
|
жыныстар, м3
|
Маркшейдерлік өлшемдердің деректері бойынша
|
кен
|
жыныстар, м3
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
м3
|
т
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
кен
|
жыныстар, м3
|
м3
|
т
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
м3
|
т
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
16
|
17
|
18
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Учаскелік маркшейдер _________________
Учаскелік геолог ______________________
Қатты пайдалы қазбаларды өндіру кезінде маркшейдерлік жұмыстарды
жүргізу бойынша
әдістемелік ұсынымға
46 - қосымша
Жер асты тау-кен жұмыстары өлшемдерінің кітабы
Ұйым ____________________________________
Кен басқармасы __________________________________
Карьер ___________________________
Учаске _________________________________________
200__ж. ____________ айындағы тау-кен жұмыстарының өлшемдері
Қабат
|
Блок
|
Өңдеу жүйесі
|
Кен шоғыры
|
Кен орнының атауы
|
Кен орнының
параметрлері
|
Ойып алу қуаттылығы,
м
|
Өңделді,
п.м.
|
Бекітілді,
п.м.
|
Ойып алынған тау-кен массасы, м3
|
Көлем-дік салма-ғы
|
Ойып алынған тау-кен массасы, т
|
Ақаулы
|
Төлеуге қабылданды
|
Ойып алынған тау-кен массасы
|
|
|
|
|
|
ені,
м
|
биіктігі,
м
|
қима,м
|
|
жоспар бойын-ша
|
нақты
|
металмен
|
ағашпен
|
бетонмен
|
барлығы
|
сонымен қатар
|
кен
|
жыныс
|
барлығы
|
сонымен қатар
|
кен орнының а.м.
|
атылыстық ұңғыманың а.м.
|
бекітпе а..м.
|
тау-кен массасының, м3
|
кен орнының, п.м.
|
тау-кен массасының, м3
|
кен
|
жыныс, м3
|
|
|
|
|
|
жобалық
|
нақты
|
жобалық
|
нақты
|
жобалық
|
нақты
|
жобалық
|
нақты
|
өндңіру
|
атылыстық ұңғыма
|
өндіру
|
атылыстық ұңғыма
|
|
|
|
|
кен
|
жыныс
|
|
|
|
кен
|
жыныс
|
|
|
|
|
|
|
м3
|
т
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
16
|
17
|
18
|
19
|
20
|
21
|
22
|
23
|
24
|
25
|
26
|
27
|
28
|
29
|
30
|
31
|
32
|
33
|
34
|
35
|
36
|
37
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Учаскелік маркшейдер ___________________
Учаскелік геолог ______________________
Қатты пайдалы қазбаларды өндіру кезінде маркшейдерлік жұмыстарды
жүргізу бойынша
әдістемелік ұсынымға
47 - қосымша
Ақаулы жүргізілген тау кен жұмыстарын есепке алу кітабы
Ұйым ___________________________________________
Кен басқармасы __________________________________
Карьер ___________________________________________
Учаске _________________________________________
200 ._____________ айында
ақаулы жүргізілген тау-кен жұмыстары
Жұмысты қабылдауға қатысқандар:
учаскелік маркшейдер __________________
учаске бастығы _______________________
учаскелік геолог _______________________
нормалаушы ___________________________
Қабат
|
Блок
|
Кен шоғыры
|
Кен орнының атауы
|
Ақаудың түрі
|
Ақаулы жүргізілген жұмыстардың көлемі
|
Ақаудың себебі мен кінәлілер
|
Ақауды түзету бойынша кеннің (карьердің, кен орнының) бас инженерінің шешімі
|
Ақаулықты түзету туралы мәлімет
|
Ақауды түзету жұмыстарын төлеуге қабылдау туралы аға маркшейдердің белгісі
|
|
|
|
|
|
п.м.
|
м3
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Күні
|
Жұмыс көлемі
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
п.м.
|
м3
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Аға маркшейдер ______________
Қатты пайдалы қазбаларды өндіру кезінде маркшейдерлік жұмыстарды
жүргізу бойынша
әдістемелік ұсынымға
48 - қосымша
Тау-кен жұмыстары өлшемдерінің
егістік кітабы
Ұйым ________________________________
Кен басқармасы _____________________________
Карьер _____________________________________
Учаске ____________________________________
Тау-кен жұмыстар өлшеу
« » _______ 200 __ ж.
___________________
Қатты пайдалы қазбаларды өндіру кезінде маркшейдерлік жұмыстарды
жүргізу бойынша
әдістемелік ұсынымға
49 - қосымша
Толтыру жұмыстары мен толтырылмаған қуыстардың көлемін
есепке алу кітабы
Ұйым ____________________________________
Кен басқармасы __________________________________
Карьер ____________________________________________
Учаске _________________________________________
200 __ ж. _____________ айындағы
толтыру жұмыстары мен толтырылмаған қуыстардың көлемі
Қабат
|
Блок
|
Кен шығыры
|
Кен орнының атауы
|
Қалған кезеңнің басындағы қуыстардың қалдығы, м3
|
Қуыстардың түзілуі , м3
|
Толтырылған қуыстар, м3
|
Акті бойынша есептен шығарыл-ған қуыстар, м3
|
Есеп беру кезеңінің аяғындағы қуыстардың қалдығы , м3
|
|
|
|
|
|
|
бар-
лығы
|
сонымен қатар
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
бетонмен
|
Гидро қоспамен
|
шлакпен
|
жыныстармен
|
|
бар-лығы
|
сонымен қатар толтыры-латыны
|
|
|
|
|
бар-лығы
|
сонымен қатар
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
Аға маркшейдер ________________________
Учаскелік маркшейдер ______________________
Қатты пайдалы қазбаларды өндіру кезінде маркшейдерлік жұмыстарды
жүргізу бойынша
әдістемелік ұсынымға
50 - қосымша
Жарамсыздық түрі мен оның категориясын анықтау мысалдары
1. Тау-кен өту жолдарының жұмыстары
1. Тау-кен жұмыстарының өту жолдарын жобасыз салу тау-кен қадағалау (шеберінің, учаске бастығының) кінәсі бойынша болған толық жарамсыздық болып есептеледі. Дер кезінде жобамен рәсімделмеген өндірістік қажеттілікке байланысты салынған тау-кен орындарының өту жолдарын тау-кен қадағалаудың кінәсі бойынша жартылай жарамсыздық деп есептеледі. Тау-кен орындары жоба бекітілгенге дейін қабылданбайды.
2. Жобалыққа сәйкес келмейтін тау-кен орындарының өту жолдары немесе оның бағыты бойынша бөлігі толық жарамсыздық ретінде бағаланады. Рұқсат етілген ашу алаңының артуы нәтижесінде тау-кен орындары жобалық бағыттан ауытқыған кезде материалдық шығындар кінәлілерден тәркіленеді.
3. Тау-кен орындарының кейбір учаскелері:
1) пикеттік нүктелер арасындағы рельстік жолдың 20 метрлік учаскесінің нақты еңісі жобалықтан рұқсат етіліп бекітілгеннен артық көлемге ауытқыса;
2) егер тау-кен орнының кері еңістері болған жағдайда жарамсыз болып табылады.
Көрсетілген тау-кен орындарының жарамсыздығы жартылай болып есептеледі және одан әрі өту жолын салуды тоқтатып түзетуге жатады.
4. Тау-кен орындарының бекітілусіз жүргізілетін, өту жолдары қарастырылмаған, сондай-ақ кен орындарының қабырғалары мен тегістейтін сауыт (тегістеу жолдары дұрыс орында болған кезде) арасында саңылаулар және жер қыртысында кемшіліктер болғанда кен орындарының учаскелері жарамсыз деп есептеледі және жартылай жарамсыздық деп бағаланады.
5. Дәлдігінде жобалық (паспорттық) көлемдерге сәйкес келмейтін кен орындарының учаскелері жартылай жарамсыз болып бағаланады.
6. Жобалық қима көлемінен асатын тау-кен орындарының өту жолдарын салу кезінде рұқсат етілген шектен артық алынған тау-кен массасы жобалыққа қабылданбайды және төленбейді.
7. Толық жарамсыздыққа ауыстыруды қажет ететін және түзетуге мүмкін болмайтын бекітпелер жатады. Мысалы, ағаш бекітпе габариті бойынша орнатылмаған және оның геометриялық элементтері бекіту паспортына сәйкес келмейді; бетондық бекітпе кезінде сапасыз бетондық ерітінді қолданылған (бетон үгітіледі); штангалық бекітпе кезінде штангаларды айыру сапасыз жүргізілген, соның нәтижесінде олар түсіп қалады.
Жартылай жарамсыздыққа ауыстыруды немесе оның бөлек элементтерін түзетуді қажет ететін бекітпелер жатады.
8. Жобада қарастырылғанға қарағанда кен жардан айтарлықтай арта қалдырылып жүргізілген кен орындарында бекітілмеген учаскелердің кен орындары құлаған кезде толығымен және оларды бекіту мүмкін болған кезде жартылай жарамсыз болып есептеледі.
9. Шығарылатын, кен жардан рұқсат етілген көлемнен артық бекітуден артта қалып жүргізілген жұмыс учаскесі жарамсыз деп танылады және жартылай жарамсыздыққа жатады. Шығарылатын кен орындарының жолдарын бекітудің рұқсат етілген артта қалуы бекітпе паспортымен жыныстардың екі жақты қабырғаларының тұрақтылығына және еңбек қауіпсіздігінің шарттарына байланысты анықталады.
10. Кен орнының өту жолдары жартылай жарамсыздықпен орындалған болып ордың кен жардан (15 м) артта қалуы қолданыстағы ең жоғары рұқсат етілген нормативтен асса танылады. Кен орны жарамсыз деп танылып, оның өту жолдары жарамсыздық түзетілгенге дейін тоқтатылады. Паспорттық параметрлерден қалып отырып, жүргізілген орлар (жеткіліксіз тереңдік, жобалықпен салыстырғанда қима төмендетілген, кескіні сақталмаған) дұрыс жүргізілмеген болып есептеледі.
11. Тұрақты рельстік жолдарды салу жұмыстары рұқсат етілген нормадан артық артта қалдырылып жүргізілсе, кен орны жарамсыз деп танылады, ал оның өту жолдарын салу тоқтатылады.
Арнайы бригада тұрақты жолдарды салу кезінде сол жолдың кен жардан артта қалу өту жолын салатын бригадаға қатысты болмайды және бұл туралы өлшемдер кітабында тиісті белгі жасалынады.
12. Бұрғылау-жару жұмыстарының паспортында қарастырылған жұмыстар дұрыс жүргізілмеуіне, дер кезінде немесе сапасыз бекітілгеннің нәтижесінде орын алған кен орындарының қабырғаларынан және төбелерінен түскен тау массаларынан тазарту, жыныстар мен кендерді жинау, тасымалдау, бекіту, шой таспен толтыру жұмыстары орындаушының кесірінен болған жағдайда төленбейді. Егер құлау жұмыстары орындаушының кесірінен емес, ал күтпеген тау-геологиялық немесе гидрогеологиялық жағдайлардың нәтижесінде орын алса, жыныстарды және кендерді тазалау, тасымалдау, бекіту, шой таспен толтыру жұмыстары төленеді.
Жарамсыздықты, оның категориясы мен кінәлі тұлғаларын анықтау кезінде құлаудың себептеріне тексеру жүргізген комиссияның материалдары пайдаланылады.
2. Тазалау жұмыстары
13. Тазалау жұмыстарын жүргізу кезінде аса назар ашық камера қоймалары түбінің конструкциясын қабылдауға бөлінеді. Қоймада, камерада бірінші қабатты түбін қабылдағанға дейін терең ұңғымалармен қию түзілгенге дейін ойып алуға рұқсат етілмейді.
Жобалық параметрлерге дейін жүргізілмеген түптердің учаскелері, ойып алу көлемі (шұңқыр азайтылған, шұңқыр еңістерінің бұрыштары сақталмаған, негізгі жандары ашылмаған) жарамсыз (жартылай жарамсыз) болып есептеледі.
Комиссия қабылдамаған жерлердегі кеннің бірінші қабатын ойып алу жұмыстары жарамсыз болып есептеледі.
Егер жердің параметрін жобалық көлемге жеткізу мүмкін болса кеннің бірінші қабатын ойып алудың мерзімінен бұрын жүргізілетін жұмыстарын жүргізу жартылай жарамсыздыққа жатады.
14. Кен орындарын ойып өту кезіндегі ойып алу, тасымалдау, бекіту, шой таспен толтыру және камера аралары мен басқа да қада белгілердің азаюына әкелетін жоспардан тыс жұмыстар толығымен жарамсыз болып танылады.
15. Қоймада қабатты ойып алу бойынша жүргізілетін жұмыстар бағытының өту жолдары бағыттан артық артта қалуы жартылай жарамсыздыққа жатады.
16. Қоймалау жүйесі кезінде негізгі қабаттағы тегіс емес жерлердегі ойып алынбаған кеннің жоғалуын тудыратын жұмыс қауіпсіздік ережелерін сақтай отырып, жоба бойынша өңдеу мүмкін болған кезде жартылай жарамсыз және осы шарттар болмаған кезде толық жарамсыз болып саналады.
17. Ашық өңделген кеңістікте өңдеудің жүйесі кезінде қосалқы немесе негізгі қабаттағы сыйған жыныстардың артық көлемдерін ойып алу бойынша жүргізілетін жұмыстар толығымен жарамсыз деп танылады. Айтарлықтай көлемдерде кәсіпорынға келтірілген зиян анықталады және кінәлі тұлғалардан материалдық залал тіркелінеді.
18. Өңделген кеңістікті көлденең қабаттармен өңдеу жүйесі кезінде нәтижесінде ойып алынған кеннің жойылуына әкелетін дұрыс жүргізілмеген тау-кен жұмыстары мынадай жағдайларда жарамсыз болып табылады:
1) толтыру орнына ойып алынатын тау массасының тазаланған кеңістігін (сұрыптаусыз) толтыру;
2) настилдің қанағатсыз сапасы кезінде немесе онсыз ойып алу;
3) сұрыпталмаған ойып алынған тау массасын оны өңдеу аяқталған кезде соңғы қабатта қалдыру.
Сандық тұрғыдағы жарамсыздық маркшейдерлік өлшем жасау мен ойып алынған және толтыру ретінде пайдаланылған немесе соңғы қабатта қалдырылған тау массасын көлемді есептеу жолымен анықталады.
Жұмысты жүргізу үшін тау массасын кенге және жынысқа сұрыптау мүмкіндігі болған кезде жұмыстар жартылай жарамсыз деп саналады.
Тау массасын жұмыс жүргізудің қауіпті жағдайларына (рұқсат етілмеген аршу жұмыстары жүргізілгенде, биіктікте) немесе қандайда бір басқа технологиялық себептерге байланысты сұрыптау мүмкін болмаған жағдайда жүргізілген жұмыстар толығымен жарамсыз деп танылады.
19. Жыныстар мен кендерді тазалау, тасымалдау, бекіту, шойын таспен толтыру, бекітпемен өңдеу жұмыстары жүйесін дер кезінде немесе сапасыз бекітудің салдарында, өңделген кеңістікті толтыруды өндіру жүйесі артта қалған немесе ашық тазаланған кеңістікті өңдеу жүйесі кезіндегі бұрғылау-жару жұмыстарының паспорттық көрсеткіштерін бұзған кезде тау массасының құлау салдарын жоюға байланысты жұмыстар толық жарамсыздыққа жатады және орындаушының кінәсі бойынша құлаған жұмыстар төленбейді.
____________________
Қатты пайдалы қазбаларды өндіру
кезінде маркшейдерлік жұмыстарды
жүргізу бойынша
әдістемелік ұсынымға
51 - қосымша
Кен (жыныстар) өндірудің көлемдерін
есепке алу журналы
Ұйым ________________________________________
Кеніш (карьер, шахта) ___________________________
Учаске _________________________________________
Күні _____________ Орындаушы ____________
Қабат
|
Блок
|
Кен шоғыры
|
Кен орнының атауы
|
Бейненің нөмірі
|
Тік қималардың нөмірлері немесе көлденеңдердің биіктіктері
|
Планиметрия бойынша
есептер
|
Есептердің әртүрлілігі
|
Қима ауданы
S, м2
|
Көлденең және тік қималар арасындағы қашықтық,
м
|
Шектес қималар
алаңдарының
жарты соммасы
|
Көлем
√, м3
|
Ескертулер мен
нұсқалар
|
|
|
|
|
|
|
Бастапқы
|
Соңғы
|
|
|
|
|
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Қатты пайдалы қазбаларды өндіру
кезінде маркшейдерлік жұмыстарды
жүргізу бойынша
әдістемелік ұсынымға
52 - қосымша
Сыртқы рельстердің қисық сызықты учаскелердегі
тұрақты рельстердің ішкі рельстерінен
рұқсат етілген биіктеуі
Қисықтық радиусы, м
|
Сыртқы рельстің ішкі ден рұқсат етілген биіктеуі, мм
|
|
Рельс табандарының ені 600 мм болған кезде
|
Рельс табандарының ені 900 мм болған кезде
|
|
Поездардың жобалық қозғалысының жылдамдығы, м/с
|
|
1,5
|
2
|
2,5
|
1,5
|
2
|
2,5
|
5
|
25
|
45
|
-
|
-
|
-
|
-
|
10
|
15
|
25
|
-
|
20
|
35
|
-
|
15
|
10
|
15
|
25
|
15
|
25
|
35
|
20
|
5
|
10
|
20
|
10
|
20
|
30
|
25
|
5
|
10
|
15
|
10
|
15
|
25
|
Ескерту: Қисық сызықты учаскелік жолды өткеннен кейін рельстер деңгейіндегі айырмашылық рельстің тік сызықты жолдарда 0,003 еңіспен біртіндеп төмендеуі арқылы қамтамасыз етіледі.
|
___________________
Қатты пайдалы қазбаларды өндіру
кезінде маркшейдерлік жұмыстарды
жүргізу бойынша
әдістемелік ұсынымға
53 - қосымша
Қисық сызықты жолдардағы
тұрақты рельстік жолдар енінің рұқсат етілген артуы
(оның нақты көлемінен)
Қисықтық радиусы, м
|
Тұрақты рельстік жолдар енінің рұқсат етілген артуы, мм
|
|
Жылжымалы құрамның орнықты базасы
|
|
400 мм дейін
|
500 мм
|
600 мм
|
800 мм
|
900 мм
|
1100 мм
|
8
|
10
|
10
|
10
|
15
|
15
|
-
|
10
|
5
|
10
|
10
|
10
|
15
|
20
|
12
|
5
|
10
|
10
|
10
|
15
|
15
|
14
|
5
|
5
|
10
|
10
|
10
|
15
|
16
|
2
|
5
|
5
|
10
|
10
|
10
|
20
|
-
|
-
|
-
|
5
|
10
|
10
|
25
|
-
|
-
|
-
|
5
|
10
|
10
|
30
|
-
|
-
|
-
|
5
|
5
|
10
|
40
|
-
|
-
|
-
|
-
|
5
|
5
|
Достарыңызбен бөлісу: |