ќазаќ тілі мен єдебиеті


ХҮ-ХҮІІ ғ. поэзиясындағы негізгі тақырыптар



бет5/9
Дата05.12.2022
өлшемі38.52 Kb.
#466505
1   2   3   4   5   6   7   8   9
әдеби тіл тест

ХҮ-ХҮІІ ғ. поэзиясындағы негізгі тақырыптар
A)& дидактикалық, әлеуметтік хал-ахуал, ел қорғау, жаугершілік
B) қоғамдық реформалар
C) жаңаша соғысу үлгілері
D) оқу-ағарту ісі
E) ғылым мен білім
*****
ХҮ-ХҮІІ ғ. ауызша төл әдеби тілді сипаттайтын негізгі үлгілер
A)& жыраулар поэзиясының тілі, дау-билікке байланысты шешендік сөздер
B) жұмбақтар
C) шешендік сөздер

D) нақыл сөздер


E) мақал-мәтелдер
*****
ХҮ-ХҮІІ ғ. дидактикалық толғаулар көбіне қай жырауларға тән
A) Қазтуған, Доспамбет
B)& Асанқайғы, Шалкиіз
C) Марқасқа, Жиембет
D) аталғандардың бәріне
E) жырауларға тән емес
*****
Ортақ мотивті, вариантты туындыларға поэзиялық үлгілердің қай түрі жатады
A)& шешендік-дидактикалық өлең толғаулар
B) портрет өлеңдер
C) тұрмыстық өлеңдер
D) аталғандардың бәрі жатады
E) жоқтау өлеңдер
*****
Асанқайғының “Бұ заманда не ғаріп?”, “Еділ бол да Жайық бол” өлеңдерінің жанры
A) арнау өлеңдер
B)& дидактикалық өлеңдер
C) портрет өлеңдер
D) аталғандарға жатады
E) айтыс өлеңдер
*****
Қазтуғанның “Бұдырайған екі шекелі”, Доспамбеттің “Айнала бұлақ басы тең” өлеңдерінің жанры
A) арнау өлеңдер
B) дидактикалық өлеңдер
C)& портрет өлеңдер
D) аталғандарға жатады
E) толғау өлеңдер
*****
Осы кезеңде “қарындас”, “ауыр”, “байтақ” сөздерінің қай мағыналары әдеби нормада тұрақты қолданылған
A)& “қарындас” сөзінің – туысқан, рулас, “ауыр” сөзінің – күшті, көп, “байтақ” сөзінің – ел-жұрт мағыналары
B) бұл сөздердің халықтық тілдегі мағыналары
C) кеңейген сөз мағыналары
D) тарылған сөз мағыналары
E) көмескі болған сөз мағыналары
*****
Жыраулар поэзиясында тұйық етістік тұлғасының көрінісі
A) - у тұлғасы
B)& -мақ тұлғасы
C) екеуі де
D) -ға тұлғасы
E) қолданылмаған
*****
Шешендік поэзияға тән сөз қолданыс тәсілдері
A) риторикалық сұраулар;
B) жеке сөздерді я тұлғаларды қайталау;
C)& параллелизмдер, қаратпалар;
D) аталғандардың бғрі де;
E) архаизмдердің қолданылуы.
*****
–лық жұрнағы арқылы көбінесе қандай сөздер жасалған
A) нақты заттық мәнді сөздер
B)& дерексіз ұғымдарды білдіретін сөздер
C) сындық мәнді сөздер
D) сандық мәнді сөздер
E) қимылды білдіретін сөздер
*****
Стильдік мақсатта ықшамдап қолдану жалғаулардың қай түрінде жиі кездеседі
A) ілік, табыс, барыс септіктерінде
B) тәуелдік жалғауларында
C)& аталғандардың бәрінде
D) табыс септігінде
E) барыс септігінде
*****
“Жами ат-тауарих” шығармасы бұл:
A)& шежіре
B) поэзиялық шығарма
C) прозалық шығарма
D) аударма шығарма
E) толғау
*****
“Жами ат-тауарихтың” лексикасына тән ерекшеліктер:
A)& лексикасының негізі қыпшақтық, сөздердің қыпшақ-оғыз, қыпшақ-парсы т.б. түрінде жарыспалы қолданылуы
B) жалпыхалықтық
C) бірнеше вариантта қолданылуы
D) сөздердің тура мағынада қолданылуы
E) сөздердің ауыспалы мағынада қолданылуы
*****
“Жами ат-тауарихтың” грамматикалық сипаты
A) қыпшақтық
B) шағатайлық
C)& екеуі де
D) түркілік
E) ноғайлық
*****
ХҮІІІ ғ. қазақ әдеби тілін сипаттайтын негізгі үлгілер
A)& авторы белгілі поэзия үлгілері, ресми құжаттар
B) шежірелер
C) газет-журналдар
D) ғылыми әдебиеттер
E) публицистикалық шығармалар
*****
ХҮІІІ ғ. поэзиясындағы ең негізгі тақырыптар
A)& тәуелсіздікті қорғаумен байланысты ел бірлігі
B) жаппай сауаттандыру
C) ғылым
D) әйел теңсіздігі
E) оқу-ағарту мәселесі
*****
ХҮІІІ ғасырдың ХҮ-ХҮІІ ғ. әдеби тілмен жалғастығы қай жанрлардан айқын көрінеді
A) драмалық шығармалардан
B)& поэзия жанрларында, шешендік сөздер саласында
C) айтыс өнерінен
D) проза жанрында
E) ертегі жанрында
*****
“Бұқар – жыраулар мектебі тілін жинақтаушы” ретінде танылуының себебі
A) жырау шығармашылығының тарихи-әлеуметтік мәнділігіне байланысты
B)& өзіне дейінгі қазақ поэзиясы тілін әрі қарай жалғастырушы және “өзіне дейінгі екі-үш жүз жылдық әдеби тілдік дәстүрді түгендеуші” болғандықтан (Р.Сыздықова)
C) дидактикалық және азаматтық поэзияның жыршысы болғандықтан
D) қазақ поэзиясының негізін салғандықтан
E) поэзия мектебінің негізін салғандықтан
*****
ХҮІІІ ғ. қазақтың ауызша поэзиясын дамытқан мектептер
A)& жыраулар мектебі, ақындар мектебі
B) Асан қайғы мен Бұқар жырау мектебі
C) ортағасырлық ақындар мектебі
D) жазушылар мектебі
E) шешендер мектебі
*****
Жыраулар мектебінің өкілдерін атаңыз
A)& Қазтуған, Доспамбет, Шалкиіз, Жиембет, Марғасқа, Ақтамберді, Үмбетей, Бұқар
B) Тәтіқара, Көтеш, Шал, Жанақ
C) Жиренше шешен, Асанқайғы
D) Біржан, Асанқайғы
E) Төле би, Қазыбек би, Әйтеке би
*****
Жыраулар бұл:
A) айтыскер ақын
B) ел басқарушылар
C)& ел қорғаған, ел бірлігін сақтаған хандар мен батырларды мадақтап уағыздаушылар
D) саясаткерлер
E) жыр жазушылар
*****
ХҮІІІ ғ. ақындар шығармаларының негізгі тақырыбы
A) ел басқарған хандарды даттау
B)& күнделікті тіршілік, өзін қоршаған әлеумет өмірі, табиғат, жаугершілік
C) өнер-білім
D) жоңғарлардың тұрмыс-тіршілігі
E) тіл және әдебиет мәселелері
*****
ХҮІІІ ғ. поэзиясының лексикалық құрамы
A)& қазақтың төл сөздері
B) араб, парсы кірме сөздері
C) екеуі де
D) түркі сөздері
E) орыс сөздері
*****
Ауыз әдебиетінен ХҮІІІ ғ. дейін актив қолданылып келген лексикалық топтар
A)& жаугершілік лексика
B) тұрмыстық қарапайым лексика
C) сауда-саттық, егіншілік, кәсіби лексика


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет