Бағалау критерийі
|
№
тапсыр
ма
|
Дескриптор
|
Балл
|
|
|
Білім алушы
|
|
|
Мақаланың жанрлық ерекшеліктерін ажыратады
|
1
|
Мақаланың үш жанрлық ерекшелігін анықтайды:
1-ерекшелік;
2-ерекшелік;
3-ерекшелік;
|
1
1
1
|
|
|
|
|
|
|
Мәтін желісі бойынша аннотация жазады
|
2
|
Мақала желісін негізге алады;
Мақаланың ерекшелігін көрсетеді;
Мақаланың жаңашылдығын көрсетеді;
Клишелерді қолданады;
Сөз санын сақтайды.
|
1
1
1
1
1
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Барлығы
|
8
|
|
|
«Ғарышты игеру жетістіктері. Синтаксис» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты
ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні ___________________________________________
Бағалау критерийі
|
Оқу жетістігі деңгейі
|
|
Төмен
|
|
Орта
|
|
|
|
|
|
Жоғары
|
|
|
|
|
Мақаланың жанрлық ерекшеліктерін ажыратады
|
Мақаланың үш жанрлық ерекшелігін анықтауда қиналады
|
Мақаланың үш жанрлық ерекшелігін анықтауда қателеседі
|
Мақаланың үш жанрлық ерекшелігін анықтайды
|
|
|
|
Мәтін желісі бойынша аннотация жазады
|
Мақала желісі бойынша клишелерді қолданып, сөз санына сәйкес жанрлық ереркшеліктер ескерілген аннотация жазуда қиналады
|
Мақала желісі бойынша клишелерді қолданып, сөз санына сәйкес жанрлық ереркшеліктер ескерілген аннотация жазуда қателеседі
|
Мақала желісі бойынша клишелерді қолданып, сөз санына сәйкес жанрлық ереркшеліктер ескерілген аннотация жазады
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар
Бөлім «Биоалуантүрлілік. Қызыл кітапқа енген жануарлар мен өсімдіктер. Синтаксис»
Оқу мақсаты
|
8.1.5.1 перифраз түрінде берілген сұрақтар арқылы мәтіннен қажетті ақпаратты таба білу, көтерілген мәселе бойынша ой тұжырымдау
|
Бағалау критерийі
|
Білім алушы
Сұрақтарға мәтін ақпараты бойынша жауап береді
Көтерілген мәселе бойынша ой қорытады
|
Ойлау дағдыларының деңгейі
|
Қолдану
|
Орындау уақыты
|
15-20 минут
|
Тапсырма
1. Мәтінді мұқият тыңдаңыз және сұрақтарға жауап беріңіз.
Cұрақтар:
«Биоалуандылық» деген ұғымды қалай түсінесіз?
Түрлердің әртүрлілігінің табиғат үшін маңызы қандай?
Биоалуандылықтың қысқаруы тіршілікке қалай әсер етеді?
Адамдар не себепті биалуантүрлілік үшін жауапты?
Биоалуандылық деген не?
Жер бетінде бір-біріне ұқсамайтын тіршілік иелері өте көп. Ғаламшарымызда 10 миллионнан астам түр тіршілік етеді. Тірі ағзалардың әркелкілігі «биоалуандылық» деп аталады. Ол әралуан түрлердің саны мен түр ішіндегі айырмашылықтарды қамтиды.
Биоалуандылық экожүйелердің саулығы үшін өте маңызды. Биоалуандылық: әралуан түрлердің саны, түрлер арасындағы айырмашылық. Тұрақты экожүйелер үшін маңызды әрбір түрдің ерекше рөлі бар, сондай-ақ, түрлердің әралуандығы өзгерістен қорғануға көмектеседі. Бірақ жаһандық биоалуандылық үлкен қарқынмен азаюда.
Жаһандық биоалуандылық қысқаруда. 2100 жылға қарай шамамен 50-75%-ға қысқарады. Бұл біздің тіршілігімізге қатты әсер етеді.
Қор
Біріншіден, барлық тағамдарымыз, көптеген дәрілер мен материалдар тірі ағзалардан алынады. Биоалуандылықтың қысқаруынан болашақ қорларымызға қауіп төнеді.
Тұрақты экожүйелер
Екіншіден, бір биологиялық түрдің жойылуы өзге бір түрдің жойылуына әкеледі. Әралуан түрлер өсімдіктерді тозаңдау, суды тазалау, топырақты қалпына келтіру, жерді эррозиядан қорғау және атмосфераны тазарту қызметтерін атқарады. Биоалуандылықтың қысқаруы экожүйе мен бүкіл қоршаған ортаға қауіп төндіреді.
Құрметті профессор Уилсон Э.О., Гарвард университеті – «Бізге әрбір түр қажет. Бізге түрлердің шексіз әралуандылығы қажет. Біз үшін әрбір түр маңызды, себебі олардың азаюы аймақтың тұрақтылығын бұзады».
Барлық тірі ағзалар өзара тығыз байланысқандықтан, биоалуандылықтың азаюы бүкіл экожүйені бұзуы мүмкін. Сондықтан өзіміз тірі қалу үшін биоалуандылықты сақтауымыз керек. Көп адамның ойынша, адамдар Жердегі биоалуандылықты қорғауға моральді тұрғыда жауапты.
2. «Бізге әрбір түр қажет. Бізге түрлердің шексіз әралуандылығы қажет. Біз үшін әрбір түр маңызды, себебі олардың азаюы аймақтың тұрақтылығын бұзады» (Уилсон Э.О.) деген пікірге қаншалықты келісесіз? Өз көзқарасыңызды білдіріңіз.
Менің ойымша...
Себебі...
Оған дәлелім...
Қорытындылай келе...
|
Бағалау критерийі
|
№
тапсырма
|
Дескриптор
|
Балл
|
|
|
|
Білім алушы
|
|
Сұрақтарға мәтін ақпараты бойынша жауап береді
|
1
|
Сұрақтарға жауап береді:
1-сұрақ;
2-сұрақ;
3-сұрақ;
4-сұрақ;
|
1
1
1
1
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Көтерілген мәселе бойынша ой қорытады
|
2
|
Сұраққа қатысты өз пікірін білдіреді;
Пікірінің себебін түсіндіреді;
Дәлел келтіреді;
Ой қорытады.
|
1
1
1
1
|
|
|
|
|
Барлығы
|
|
|
|
|
8
|
|
«Биоалуантүрлілік. Қызыл кітапқа енген жануарлар мен өсімдіктер. Синтаксис» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне
қатысты ата-аналарға арналған ақпарат (рубрика)
Білім алушының аты-жөні ___________________________________________
Бағалау критерийі
|
|
|
|
|
Оқу жетістігі деңгейі
|
|
|
|
Төмен
|
|
|
|
Орта
|
|
|
Жоғары
|
Сұрақтарға мәтін ақпараты бойынша жауап береді Көтерілген мәселе бойынша ой қорытады
|
Мәтін бойынша сұрақтарға жауап беруде және көтерілген мәселе бойынша ой қорытуда қиналады
|
Мәтін бойынша сұрақтарға жауап беруде және көтерілген мәселе бойынша ой қорытуда қателеседі
|
Мәтін бойынша сұрақтарға жауап беруде және көтерілген мәселе бойынша ой қорытады
|
Бөлім «Қоршаған орта және энергия ресурстары. Синтаксис», «Жасөспірім және заң. Синтаксис»
Оқу мақсаты
|
8.2.4.1 тақырыбы ұқсас ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндердің тақырыбын, түрлерін (әңгімелеу, сипаттау, талқылау), құрылымын салыстыра талдау
8.3.1.1 тақырып бойынша материал жинақтап, тезистік жоспар құру
|
Бағалау критерийі
|
Білім алушы
|
Ойлау дағдыларының деңгейі
|
Жоғары ойлау дағдылары
|
Орындау уақыты
|
15-20 минут
|
Тапсырма
1. Мәтіндерді мұқият оқыңыз. Мәтіндердің стилін, тақырыбын, құрылымын салыстырыңыз және қандай сипатта жазылғандығын (әңгімелеу, сипаттау, талқылау) анықтаңыз.
А мәтіні
Біз қазбалы отындарға тәуелдіміз. Көмір, мұнай және табиғи газ әлемдік энергияның шамамен 90%-ын құрайды. Ғаламдық қазбалы отынның қолданылуы: көмір – 28%; мұнай – 40%; табиғи газ – 20%. Олар әртүрлі күйде болғанымен, барлық үш отын түрі тарихи кезеңге дейінгі өсімдіктер мен жануарлар қалдықтарынан тұратын көмірсутектер.
Бүгінде біз қолданатын отындардың көбі алғашқы динозаврларға дейін миллиондаған жылдар бұрын өмір сүрген тірі организмдерден қалыптасқан. Бірақ бұл қалдықтар қалайша қуатты энергетикалық ресурстарды түзе алады? Өсімдіктер күн энергиясын сіңіріп, оны «фотосинтез» деп аталатын биологиялық процесс арқылы пайдалануға жарамды энергияға айналдырады. Өсімдіктер мен жануарлар өлгеннен кейін, оларды микроорганизмдер шірітіп, ыдыратады. Осы процесс арқылы ежелгі органикалық заттар өзіндегі химиялық энергиясымен бірге қабаттар астында көміледі. Уақыт өте қысым мен жылу материалды қысып, құрамынан су сияқты заттарды шығарып, концентрацияланған көміртегін қалдырады және бүгінде біз білетін қатты, сұйық немесе газ түріндегі қазбалы отындарды қалыптастырады.
Ә мәтіні
Энергетикалық ресурстарға барлық механикалық, химиялық және физикалық энергия көздерін жатқызуға болады.
Жер қойнауындағы отын қоры болып көмір, мұнай, газ және уран рудалары саналады. Көмірдің дүниежүзілік қоры 9-11 трлн. Тонна (шартты оның түрінде), оның ішінде 50% (6 трлн.т.) ТМД елдерінің жерінде шоғырланған. Жылына орта есеппен пайдалануға жерден алынатын мөлшер 4,2млрд. тонна.
Сарқылатын отын энергетикалық ресурстардың зерттеуден өткен дүниежүзілік қоры төменгі кестеден келтіріген.
Кейбір елдердегі барланған кен орындарындағы көмірдің мөлшері, млрд. тонна: АҚШ- 430, Германияда-100, Австралияда-50, Англияда-29, Канада-50, ТМД елдері- 290, оның ішінде Қазақстанда- 51, (40% кокс алатын өте сапалы көмір). Орта есеппен жылына Қазақстанда 80 млн. Тоннаның үстінде көмір алынады, оның ішінде 40 % ашық әдіспен.
А мәтіні
|
Ә мәтіні
|
Тақырыбы
|
|
|
Қандай стильде жазылған?
|
|
|
Мәтіндердің құрылымы (кіріспе, негізгі, қорытынды) толық сақталған ба?
|
|
|
Мәтіндер қандай сипатта (әңгімелеу, сипаттау, талқылау) жазылған?
|
|
|
2. Сізге «Қазақстанның қазба байлықтары» тақырыбында реферат жазуға тапсырылды. Рефератта қандай мәселелер қозғалуы қажеттігі туралы ойланып, кем дегенде төрт пункттен тұратын тезистік жоспар құрыңыз.
«Жарнама» тақырыбына арналған тезистік жоспар үлгісі
Жарнаманың анықтамасы, артықшылықтары мен кемшіліктері (клиенттерді тарту, сатылымды арттыру жолдары т.б.).
Жарнама тиімділігінің көрсеткіштері: көрсетілім саны, ақысы, есептеу формуласы, бағасын анықтау.
Жарнаманы тиімді етудің шарттары.
Оқырмандар үшін жарнама қажет пе (10-15 сұрақ, тест алу т.б.).
|
Достарыңызбен бөлісу: |
