жігіттер  мен  жас  қыздар

Кейде керісінше құрылған түрлері де болады, яғни есімдік оңашаланады, 

бірақ  бұл  сирек  қолданылады.  Мысалы:  Балалары,  біз,  тірі  тұрғанда,  апам 

кедейшілікті ойлайтын кісі емес еді (С.Мұқанов). 

§115.  Оңашаланған  айқындауыш  мүше  өзінің  алдындағы  айқындайтын 

сөзімен  септік,  тәуелдік  жалғаулары  жағынан  қиыспай  тұрса,  яғни 

айқындалушы  сөз  атау  тұлғада  келсе,  араларына  сызықша  қойылады  да, 

айқындауыштан  кейін  ссызықша  қойылады:  Күлкінің  иесі  –  қызды  біз  енді 

жақсылап көрдік (С.Ерубаев). Осы сөйлемдегі айқындауыш пен айқындалушы 

сөздер бірдей тұлғада (екеуі де табыс септікте) берілсе, тыныс белгісі басқаша 

қойылады: Күлкінің иесін, қызды, біз енді жақсылап көрдік. 

§117.  Айқындалатын  сөзімен  морфологиялық  тұлға  жағынан  қиыспай 

(бірдей  болмай)  тұрса,  не  екеуі  де  атау  тұлғада  келсе,  жалқы  есімнен  болған 

айқындауыштан  кейін  сызықша  қойылады:  Менің  інім  Марат  биыл  мектеп 

бітіреді. Оның бұл тұрған қалпын ағасы Балтабектің әйелі Айбаладан басқа 

ешкім көрген жоқ (С.Мұқанов). Шойын кеуделі, аю жоталы...қара кісі Игілік би 

паң  да,  тәкаппар  да  емес  (Ғ.Мүсірепов).  Бұл  сөйлемдердегі  Марат,  Балтабай, 

Игілік би, Айбала деген жалқы есімдер өздерінен бұрынғы інім, ағасы, қара кісі, 

әйелі деген сөздерді дәлдеп атап айтып, айқындап тұр. 

§118. Бірыңғай мүшелерден кейін сөйлем аяқталмаса, бірыңғай мүшенің 

ең соңғысынан кейін сызықша қойылады: Үш-ақ нәрсе – адамның қасиеті: 

жүктеу/скачать 0.88 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: