Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі т. М. Мендебаев, Е. С. Асқаров
жүктеу/скачать 3.11 Mb. Pdf көрінісі
|
|
1.6. Халықаралық стандарттау Жалпы стандарттау бойынша бірінші халықаралық ҧйым – Стандарттау бойынша ҧлттық ҧйымдардың халықаралық ассоциациясы 1926 жылы қҧрылған болатын, бірақ 1939 жылы соғыс басталғаннан кейін қайта тарап кетті. Қазіргі таңдағы Стандарттау жӛніндегі халықаралық ҧйым ИСО (ISO) 1946 жылы 25 мемлекеттің қатысуымен қҧрылған. ИСО қызметінің аумағы электроника мен электротехникадан басқа стандарттаудың барлық салаларына қатысты. Бҧл салаларда стандарттаумен Халықаралық электротехникалық комиссия (МЭК) айналысады. Кейбір жҧмыстар ИСО мен МЭК-тің бірге қатысуымен жҥргізіледі. ИСО-ның қызметі: әлемде халықаралық тауармен және қызметпен алмасуды қамтамасыз ету мақсатымен қызмет тҥрлері мен стандарттаудың дамуына ҥлес қосу, сонымен қатар ғылыми-техникалық, экономикалық, интелектуалдық салаларда әріптестік қатынастарды дамыту. Қазіргі уақытта ИСО-ның қҧрамында 160 ел бар, ол ҧйымға Қазақстан Республикасы да кіреді. Ҧйым қҧрамында 200-ден аса комитет бар. Штаб – пәтері Женевада (Швейцария) орналасқан. ИСО-ның жоғарғы басшылық органы Бас ассамблея ҥш жылда бір рет ӛтеді. Тікелей басшылықты ИСО Кеңесі жҥргізеді. Негізгі координациялық жҧмысты жеті: СТАКО – стандарттаудың ғылыми қағидаларын зерттеуші комитет, ПЛАКО – техникалық бюро, КАСКО – сәйкестікті бақылау комитеті, ИНФКО – ғылыми-техникалық ақпараттар 20 туралы комитет, ДЕВКО – дамушы елдерге кӛмек кӛрсету жӛніндегі комитет, КОПОЛКО – тҧтынушылардың қызығушылықтарын қорғау туралы комитет, РЕМКО – стандартты ҥлгілер туралы комитет атқарады. Халықаралық стандарттарды жасау бойынша тікелей жҧмыстарды жҧмысшы топтарды бӛле алатын техникалық комитеттер мен комитет бӛлімдері жҥргізуде. 1996 жылдың деректері бойынша ИСО шеңберіндегі стандарттарды 2832 жҧмысшы тобы жасайды. ИСО-ның негізгі тілдері ағылшын, француз және орыс тілі. ИСО 12000-нан астам стандарт дайындап шығарды, қазіргі таңда жыл сайын 1000-1100 аралығында стандарттарды дайындайды және қайта қарап шығады. ИСО 500-ден астам халықаралық ҧйымдармен іскерлікті қатар жҥргізеді, оның ішінде БҦҦ-ның мамандандырылған барлық агенттіктері де бар. Ең тығыз байланыстар Стандарттау бойынша Еуропалық комитетпен (СЕН) жҥргізіледі. ИСО-ның басқа ірі серіктестіктерінің бірі – Халықаралық электротехникалық комиссия (МЭК). Жалпы алғанда бҧл 3 ҧйым халықаралық деңгейдегі стандарттау бойынша барлық қызметтерді қамтиды. Сонғы кездері елдердің интеграциясына байланысты ИСО қызметінің мәні мен аясы кӛлемді тҥрде кеңеюде. ИСО стандарттары міндетті стандарттарға жатпайды. Кез келген мемлекет оларды қолдануға немесе қолданбауға қҧқығы бар. Қазақстанда ИСО стандарттарының жартысына жуығы қолданылады. Тек стандарттардың 20 пайызы арнайы ӛнімдерге талаптарды қамтиды. Стандарттардың негізгі бӛлігі қауіпсіздіктің, ӛзараауыстырымдылықтың, техникалық сыйымдылықтың, ӛнімді сынау әдістерінің сҧрақтарына және жалпы әдістемелік сҧрақтарға қатысты. жүктеу/скачать 3.11 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|