Қазақстан республикасы білім жғне ѓылым



Pdf көрінісі
бет9/30
Дата04.05.2024
өлшемі2.33 Mb.
#500500
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   30
Картография

Қолдану тəсілі бойынша географиялық карталар қабырғалық, үстелдік,
бүктемелі, сандық болады.
Басылып шыққан жылы бойынша
Геграфиялық картаның басылып шыққан жылы картада көрсетіледі.
Мазмұны 
бойынша 
карталар 
екі 
үлкен 
топқа бөлінеді.
жалпыгеографиялық жəне тақырыптық болып бөлінеді. Жалпыгеографиялық
карталар жергілікті жердің табиғи жəне əлеметті- экономикалық элементтердің
жан жақты негізгі сиаттамаларын бейнелейді. Жалпыгеографиялық карталар
жалпы шолу үшін, танысу жəне аумақта сипаттау үшін арналған. Ұсақ
масштабты жалпыгеографиялық карталар шолу карталары деп аталады.
Жалпыгеографиялық картаның ішкі мазмұн элементтеріне : геодезиялық
пункттер, гидрография, рельеф, елді мекен пункттері, жол торабтары, шекара,
жасыл жабынды, əлеуметті экономикалық жəне топырақ элементтері кіреді.
Картаның əр бір мазмұн элементі əр түрлі белгілеу түрлерімен көрсетіле
алады-алаңдық, сызықтық, масштабтан тыс шартты белгілермен, сандық жəне
сапалық сипаттамаларымен, қосымша жазу таңбаларымен, картаның
көрнектелігі үшін элементтердін əр түстілігімен.
Тақырыптық (арнайы) карталар деп бір немесе екі табиғи жəне
əлеуметті геегрфиялық элементтер толық мазмұнымен жəне айқындылығымен
(подробно) сонымен қатар олардың байланыстарын көрсететін географиялық
карталарды атайды. Тақырыптық картаның басында оның тақырыбы
көрсетіледі. Тақырыптық карта қандай да бір нақты теманы ашады.
Тақырыптық 
карталар 
физико-географиялық, əлеуметті –
экономикалық жəне техникалық болып бөлінеді.
Физико-географиялық карталарға:
1. жалпы физико-географиялық;
2. геологиялық
3. жер бетінің рельеф карталары
4. атмосфералық құбылыс;
5. гидросфералық;
6. топрақтық;
7. ботаникалық;
8. геофизикалық;
9. зоогеографиялық
əлеуметті – экономикалық карталар
1. халықтық (халықты орналастыру, халық құрамы, миграция т.б)
2. экономикалық
3. мəдениет
4. денсаулық сақтау
5. саяси əкімшілік
6. тарихи


16
Техникалық
1. жер асты комуникация
2. инженерлі құрылыс
3. жобалау карталары
4. мелиорация
6. орманорналастыру
7. жергеорналастыру
Негізгі əдебиет:
1. [8-9. 13-16]
2. [108.112]
Қосымша əдебиет:
1. [4-15]
2. Жалпыгеографиялық, тақырыптық жəне топографиялық карталар.
Бақылау сұрақтары.
1. Карта масштабы деген не?
2. Картада масшабтын қандай түрлері көрсетіледі?
3. Географиялық карталар қандай ішкі мазмұн элементтерден тұрады?
4. Карталар қандай негізгі белгілер бойынша классификацияланады ?
5. Карталар мазмұны бойынша неше топқа бөлінеді?


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   30




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет