79
Бактериялық менингиттің патогенезі (6-сызба нұсқа)
Ену жолдары:
тері, мұрын-жұтқыншақ, жоғарғы тыныс жолдары мен АІЖ-ның сілемейлі қабаты
Жергілікті қабынбалық үдерістің дамуы. Бактериемия
Ми қабықтары қабынуының дамуы
сірнелі, сірнелі-іріңді немесе іріңді
Ми қарыншаларының тамырлық өрімдерінің қоздырғыштармен,
антигендермен, токсиндермен, иммундық
кешендермен, қабынбалық
экссудатпен
тітіркенуі
Ми-жұлын сарысуы өнімдерінің көбеюі
Бассүйекішілік қысымның жоғарылауы
Гипертензиялық-гидроцефалиялық синдромның дамуы
(бастың қатты ауыруы, тоқтаусыз құсу, менингеалдық симптомдар)
Ликворлық кеңістіктің ұлғаюы және ми тіндерінің қысылуы
Мидың ісінуі
Жағымды салдары
Қабынбалық
экссудаттың
сорылуы
Экссудатта жасушалардың
ыдырауы
Ликвор өнімдері мен
бассүйекішілік қысымның
қалпына келуі
Жағымсыз салдары
Фиброздың
дамуымен
іріңнің
ұйымдастырылуы
→
гидроцефалия
дамуымен ликвор ағымының бұзылуы
Дислокация, мидың сыналануы
Ұзақ
уақыттық
неврологиялық
бұзылыстар
Өлім
Бактериялар
Бактериялардың колонизациясы мен сілемейлі қабықтың
инвазиясы
Ми қылтамырларындағы эндотелийдің зақымдануы→
ГЭТ-дың өткізгіштігінің жоғарылауы және
бактериялардың
субарахноидальдық кеңістікке енуі
80
Менингококтық менингиттің жалпы сипаттамасы
Менингиттердің жиі кездесетін түрі: барлық жас тобының ішінде 1–2-
ші орынды алады. Менингококтық инфекция тек адамдарда ғана кездеседі.
Барлық науқастардың 70%-ын 5 жасқа дейінгі балалар құрайды.
Балалардың өмірінің алғашқы айларында менингококтық менингит өте
сирек дамиды. Өйткені, олар анасының плацентасы арқылы антиденелерді
қабылдап отырады.
Инфекцияның негізгі көзі – ауыруды тасушы адамдар (3–30%
ауырудан
сауыққандар)
мен
науқастар
саналады.
Инфекцияны
жұқтырудың негізгі көзінің 70%-ын
ауруды тасушылар, 25%-ын
менингококтық назофарингитпен ауыратын науқастар, 5%-ын жайлып
кеткен түрімен ауыратын науқастар құрайды.
Аурудың қоздырғышы Вексельбаум менингококкы –
Neisseria
meningitidis (Nm) грамтеріс диплококк, қимылсыз, шыбыртқысы (жгутик)
болмайды, споралар түзбейді, көбінесе ми қабықтары мен терге төзімді, аз
деңгейде синовиялық және сірнелі қабықтар мен бүйрек үсті безіне төзімді
болады. Қоздырғыш ауа-тамшы арқылы беріледі.
Nm жөтелгенде,
түшкіргенде,
сөйлегенде
сілемей
тамылары
арқылы
беріледі.
Инфекцияның алғашқы ену жолы – мұрын-жұтқыншақ. Қабынбалық
үдеріс назофарингиттің дамуымен, яғни әдеттегідей
мұрын бітелуімен
және тамағының ауырсынуымен көрінеді. Назофарингиттің даму ұзақтығы
2–7 күнді құрайды. Қоздырғыш мұрын-жұтқыншақтан қан (гематогендік)
және лимфа (лимфогендік) арқылы таралады. Қоздырғыш қанда қанша
уақыт болуына байланысты ауырудың клиникалық түрі (менингит,
менингококцемия немесе олардың қосылуы) қалыптасады.
Достарыңызбен бөлісу: 
