Қазақстан республикасында сот билігін дамыту және жетілдіру
СОТ БИЛІГІНІҢ ҚЫЗМЕТІН РЕТТЕЙТІН ЗАҢНАМАНЫ ЖЕТІЛДІРУДІҢ НЕГІЗГІ БАҒЫТТАРЫ
жүктеу/скачать 85.36 Kb.
|
| 3.2 СОТ БИЛІГІНІҢ ҚЫЗМЕТІН РЕТТЕЙТІН ЗАҢНАМАНЫ ЖЕТІЛДІРУДІҢ НЕГІЗГІ БАҒЫТТАРЫ
Қазақстан Республикасы Президентінің 2002 жылғы 10 сәуірдегі № 205 Жарлығымен МАҚҰЛДАНҒАН Казахстан Республикасының заңнамасын жетілдіру тұжырымдамасымен республиканың іс жүргізу заңнамасын одан әрі жүйелеу бағыттары айқындалды. Бүгінгі таңда Беларуссияның азаматтық іс жүргізу және қылмыстық іс жүргізу заңнамасын соттардың шешімдері мен үкімдеріне шағымданудың апелляциялық тәртібін енгізу арқылы жетілдіру қажеттілігі қарастырылуда. Апелляция алғаш рет Францияда 1808 жылғы қылмыстық іс жүргізу кодексімен енгізілді, содан кейін басқа мемлекеттердің заңнамасымен қабылданды. Ресейде апелляция 1864 жылғы сот реформасы арқылы енгізілді және сот ісін жүргізуде 1917 жылға дейін қолданылды. Кеңестік қылмыстық процесте бірінші сатыдағы соттың заңды күшіне енбеген үкімдері мен басқа да қаулыларын кассациялық тәртіппен қайта қарау арқылы сот тексеруінің бірыңғай тәжірибесі қолданылды. Бірінші сатыдағы сот қаулыларының заңдылығын тексерудің апелляциялық нысандарынан бас тарту КСРО сот жүйесінің жаңа жүйесіне негізделген. Қазіргі уақытта ТМД елдерінің көпшілігінде апелляциялық сот ісі енгізілді, оның ішінде Ресейде әлемдік соттардың шешімдеріне қатысты. 1999 жылдың 1 шілдесінен бастап күшіне енген Казахстан Республикасының Азаматтық кодексі істерді кассациялық қарау кезінде апелляцияның кейбір элементтерін қолдану мүмкіндігін қарастырады. Соңғы уақытта кассациялық сатыдағы соттар жаңа тәсілдерді кеңінен қолдана бастады және істердің 30% - ына дейін бірінші сатыдағы сотқа жаңа қарауға қайтарылмай, апелляция элементтерін қолдана отырып шешуге кірісті. Казахстан Республикасында апелляциялық сот ісін жүргізуді енгізу туралы мәселе Казахстан Республикасы судьяларының екінші съезінде талқылау кезінде негізгі мәселелердің бірі болды. Сот шешімдеріне шағымданудың апелляциялық тәртібін енгізу қажеттілігі туралы айта отырып, Казахстан Республикасындағы сот-құқықтық реформаның маңызды міндеттерінің бірі іс жүргізу заңнамасын жетілдіру, яғни ұлттық сот ісін жүргізуді әлемдік және еуропалық стандарттар деңгейінде құқықтық реттеуді қамтамасыз ету екенін есте ұстаған жөн. Осыған байланысты сот шешімдері мен үкімдеріне шағым жасаудың түбегейлі жаңа ұйымдық-құқықтық тәртібін екінші - апелляциялық сатыға енгізу көзделеді. Бұл процессуалдық өзгерістер жіберілген сот қателерін жедел түзетуге, процеске қатысушылардың құқықтары мен заңды мүдделерін іске асыру тетігін одан әрі жетілдіруге, сайып келгенде, сот төрелігінің сапасы мен үнемділігін арттыруға бағытталған. Құқық теориясында апелляция деп істі қайта қарау, яғни апелляциялық сатыдағы соттың істі мәні бойынша қарауы және іс бойынша жаңа шешім (қаулы) немесе үкім шығару мақсатында сот актісіне неғұрлым жоғары сот сатысына шағым жасау түсініледі. Осылайша, апелляциялық шағым беру-бұл бірінші сатыдағы соттың заңды күшіне енбеген қаулысына шағымдану әдісі, онда шығарылған шешіммен келіспейтін Тарап осы Шешімді қайта қарау үшін істі жоғары тұрған сот сатысына жібереді. Бұл ретте апелляцияға әр істе бір рет қана жол берілуі мүмкін [19, 163-бет]. Осыған сүйене отырып, апелляциялық сатының негізгі мақсаты айқындалады, ол бірінші сатыдағы сот жіберген қателер мен кемшіліктерді заңды күшіне енбеген, өзі шығарған шешімнің заңдылығы мен негізділігін тексеру арқылы жоюдан тұрады. Бұл ретте істің заңды да, нақты тараптары да бірінші сатыдағы сот сияқты көлемде тексеріледі. Әдетте, апелляциялық сот істі бірінші сатыдағы сотқа қайтармай жаңа шешім шығаруға міндетті. Апелляциялық сот апелляциялық шағымның, прокурордың апелляциялық наразылығының дәлелдері шегінде және бірінші сатыдағы сотта мәлімделген талаптар шегінде ғана бірінші сатыдағы соттың азаматтық істі қарауы мен шешуінің дұрыстығын тексеруді жүзеге асырады. Апелляциялық сот жаңа фактілерді анықтай алады, жаңа дәлелдемелерді, сондай-ақ істің нәтижесіне заңды түрде мүдделі тұлғалардың пікірінше, бірінші сатыдағы сот Казахстан Республикасының Азаматтық іс жүргізу кодексінде белгіленген тәртіпті бұза отырып зерттеген дәлелдемелерді зерттей алады. Азаматтық процесте шағымданушы деп аталатын талапкер де, жауапкер де болуы мүмкін, яғни іс бойынша бірінші сатыдағы соттың шешімімен келіспеуі салдарынан апелляциялық шағым берген адам. Олардан басқа, үшінші тараптар (даудың мәніне тәуелсіз талаптарды мәлімдейтін және мұндай талаптарды мәлімдемейтін), тараптар мен үшінші тұлғалардың өкілдері мен құқықтық мұрагерлері апелляциялық шағымдану құқығына ие болады.қылмыстық процесте айыпталушыға, оның қорғаушысына, заңды өкіліне, сондай-ақ жеке айыптаушыға, жәбірленушіге немесе оның өкіліне осындай құқық беріледі. Азаматтық талапкер, азаматтық жауапкер және олардың өкілдері үкімге азаматтық талап қою бөлігінде апелляциялық тәртіппен шағым жасауға құқылы. Сот шешімдеріне шағымданудың апелляциялық тәртібін енгізумен кассациялық іс жүргізу алынып тасталады деп болжануда. Сондықтан, жалпы соттардың қолданыстағы үш буынды сот жүйесі аясында апелляциялық сатыдағы соттар облыстық және Минск қалалық соттарының, сондай-ақ Казахстан Республикасының Жоғарғы Сотының қылмыстық және азаматтық істер жөніндегі тиісті сот алқалары болады. Мәселен, азаматтық істер бойынша: Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының азаматтық істер жөніндегі сот алқасы - облыстық, Минск қалалық соттарының шешімдері мен ұйғарымдарына қатысты; облыстық, Минск қалалық соттарының азаматтық істер жөніндегі сот алқалары - аудандық (қалалық) соттардың шешімдері мен ұйғарымдарына қатысты. Қазіргі уақытта Беларуссияда қолданыстағы заңнаманы түбегейлі жаңарту процесі жүріп жатыр. Экономикалық процесте апелляциялық өндіріс қазіргі уақытта практикалық айналымға енгізілгенін атап өткен жөн. Азаматтық және қылмыстық іс қалды. 90-жылдардың ортасынан бастап КСРО-да, содан кейін посткеңестік кеңістікте қылмыстық сот ісін жүргізуге алқабилер сотын енгізу туралы ғылыми құқықтық әдебиеттерде пікірталас болып, жалғасуда. Ресей Федерациясында алқабилер соты өз қызметін 1993 жылдан бастап жүзеге асырып келеді. Кейбір авторлар алқабилер сотының енгізілуіне оң көзқараспен қарайды. И.Л. Петрухиннің пікірінше, алқабилер сотының тиімділігі мен танымалдылығы, сөзсіз, құқықтық сана деңгейіне, халықтың құқықтық мәдениетіне және қоғамның демократиялық негіздерінің даму деңгейіне байланысты. Қазылар алқасы сотқа өздері тұратын қоғамның рухын әкеледі. Сонымен қатар, алқабилер соты азаматтардың құқықтарын құрметтеуге және сот төрелігіне деген сенімге тәрбиелейді. Алқабилер сотының басты артықшылығы - бұл сот қателіктерінің санын азайтады, судьяның алқабилердің үкіміне әсерін жоққа шығарады және азаматтарды негізсіз соттаудан қорғайды [61, 6-бет]. Алайда алқабилер сотына қатысты көптеген шағымдар бар. Атап айтқанда, бірқатар зерттеушілердің пікірінше, адамның субъективті құқығы оның не үшін айыпталғанын біліп қана қоймайды, сонымен бірге оның айыптауы дәлелденген, оның соттылығы негізделген, алқабилер сотының құрылысы мен технологиясына логикалық және заңды түрде сәйкес келмейді [39, 128-бет]. Сонымен бірге, менің ойымша, Казахстан Республикасында алқабилер сотын енгізу адам мен азаматтың конституциялық құқықтарын сот арқылы қорғауды нығайтуға мүмкіндік береді. Осыған байланысты мен А.Ф. Конидің "әділеттілікті әділеттіліктен алшақтату мүмкін емес, ал соңғысы Заңның жазалаушы анықтамаларының дәлелденген әрекетіне бір дұрыс қолданудан тұрады. Сот қайраткері өзінің іс-әрекетіне өзінің ақыл-ойын, еңбегі мен күшін қолдануға шақырылған адамдарға қатысты барлық іс-әрекетімен моральдық заңды жүзеге асыруға ұмтылуы керек" [39, 129 б.]. Адамның және азаматтың конституциялық құқықтарын қорғауды жақсарту мақсатында, Менің ойымша, жалпы сот ісін жүргізуден оқшауланған әкімшілік соттардың біртұтас жүйесін құру қажет. Сот билігінің даму перспективалары туралы мәселені қорытындылай келе, тағы бір прозалық мәселеге тоқталмауға болмайды. Бұл сотқа жүгіну бағасы туралы. Бұл баға соттың қызметі шығындалатын және өтініш берушіге төлеуге тура келетін ақшамен де (бұл бірдей сома емес) және қажетті нәтижеге қол жеткізу үшін жұмсалған уақытпен де көрсетіледі. Сот билігінің өзі өте қымбат. Оның лауазымды тұлғаларының біліктілігі көбінесе бүкіл мемлекеттік аппаратта ең жоғары болып табылады, ал оның Тәуелсіздігінің кепілдіктеріне түрлі нысандарда (ақшалай сыйақы, зейнеткерлік, күзет және т.б.) жүргізілетін осы біліктілік пен кәсіби тәуекелдің өте жоғары төлемі жатады [42, 615 Б.]. Осыдан, әрине, өтініш беруші осы шығындарды өтеуге аванс беруі немесе кепілдік беруі керек емес. Әйтпесе, сот төрелігі құқығының Конституциялық қағидасы, соттың қол жетімділігі ауада болады: сот тек байлар үшін қол жетімді болады. Мұндай жағдайда демократия туралы айту мүмкін емес еді. Екінші жағынан, қандай да бір материалдық жауапкершіліктен босатылған сот төрелігіне қол жеткізу соттардың ауыртпалыққа бейім жеке тұлғалардың абсурдтық шағымдарымен шамадан тыс жүктелуіне әкелуі мүмкін. Сондықтан, әдетте сотқа жүгіну мемлекеттік баж төлеуді талап етеді, ол негізінен мүмкін болуы керек, содан кейін жеңілген тарап Төлеген сот шығындарына жатады. Баждар сот билігінің өзін-өзі қамтамасыз етуді мақсат ете алмаса да, салық төлеушілердің оны ұстау ауыртпалығын азайтады. Көптеген зерттеушілер сотқа жүгіну және онда іс жүргізу тым қымбатқа түсетінін айтады[42, 615 Б.]. Жанжалдарды шешудің сот тәртібі көп уақытты қажет ететіні де маңызды, өйткені сот процедурасы қиын болмауы мүмкін. Американдық "уақыт - ақша" мақал-мәтелі белгілі, бірақ өмірде уақыт көбінесе ақшаға қарағанда қымбат. Жанжалдың сот талқылауы жалғасқан кезде, ол барлық мағынасын жоғалтуы мүмкін, ал сот шешімі ешкімге қажет болмауы мүмкін. Сот төрелігінің мұндай жоғары бағасы қақтығысты тезірек және материалдық тұрғыдан аз ауыртпалықпен шешуге мүдделі субъектілерді оны шешудің басқа тәсілдеріне - өзара келісімдерге, төрелікке, әкімшілік шешімдерге және т.б. жүгінуге шақыруы керек. Қорытынды Тарих үйреткендей, әлемнің бірде-бір елі ешқашан жойқын және нәтижесіз саяси шайқастар жойылғанға дейін өркендеу жолына түсе алмады, қоғам түсінгенге дейін көшбасшылардың, күштер мен қозғалыстардың амбициясының ақылға қонымды шеңберіне оралмады: алауыздық, өз үйіндегі құмыраларды ұру оны бақытты да, бай да етпейді. Менің ойымша, Казахстан халқы қоғамда азаматтардың қауіпсіздігі мен әл-ауқатын Заңның билігі мен күшімен, мемлекеттік және қоғамдық өмірдің барлық жолымен қамтамасыз ету үшін бастықтың қыңырлығына емес, барлығына тең заң шығаруға мүдделі. Міне, осы тірек заң үстемдігінің түпкілікті бекітілуінің негізгі кепілі ретінде әрекет етеді. Алдыңғы жылдардағы Идеология мен практика таза мемлекеттік мүдделерді білдіретін құқықтық жүйені құрды, онда жеке адамның құқықтары мен бостандықтарына немқұрайлы қарау байқалды. Ендігі біздің мақсатымыз өзгеше: экономикада-нарықтық қатынастарға, меншікті мемлекет иелігінен алуға, еркін кәсіпкерлікке жол ашу; мемлекеттік - құқықтық салада-азаматтық қоғамды, демократиялық құқықтық мемлекетті, жаңа өркениетті құқықтық жүйені қалыптастыру. Онда басты орын адамға, оның құқықтарына, бостандықтарына, заңды мүдделеріне беріледі, бұл Казахстан Республикасының Конституциясында тікелей қарастырылған. Сот билігі кез-келген адамзат қоғамының негізгі сипаттамасы болып табылады. Бұл қоғамдық ұйымның қажетті элементі, онсыз қоғамның өміршеңдігі мен жұмыс істеуі мүмкін емес. Ол адамдар, қоғамдық және мемлекеттік-құқықтық институттар арасындағы қарым-қатынасты реттеуге арналған. Биліктің сот саласы мен оның органдарының маңыздылығы құқықтық мемлекетте бұл мемлекеттіліктің бүкіл құрылымының беріктігін қамтамасыз ететін, оның саяси, әлеуметтік, экономикалық салаларда тұрақты дамуына жағдай жасайтын нақты тірек екендігімен анықталады. Бүгінгі таңда "сот билігі" термині заңды лексикаға мықтап енген. Алайда, осы санаттағы кейбір зерттеушілер дұрыс атап өткендей, сот билігін жалпы анықтау мәселесі соңына дейін шешілмеген күйінде қалып отыр [49, 56-бет]. Менің ойымша, "сот билігі" ұғымын екі көзқарас тұрғысынан анықтауға болады: сот төрелігін жүзеге асыруда судьяларға тиесілі билік ретінде немесе билікті бөлу механизмінің элементі ретінде. Бірінші жағдайда сот билігі-бұл соттарға мемлекеттік органдар ретінде тиесілі, қоғамда туындайтын құқықтық сипаттағы қақтығыстарды сот төрелігін арнайы процедуралық тамақтандыру және міндетті шешімдер қабылдау арқылы заң негізінде шешуге айрықша өкілеттік. Билікті бөлу тұжырымдамасына сүйене отырып, сот билігі - бұл "тексерулер мен тепе-теңдіктер" жүйесі негізінде құрылған және сот төрелігін жүзеге асыру үшін ерекше өкілеттіктер берілген мемлекеттік органдар (соттар) жүйесі ұсынатын мемлекеттік биліктің тәуелсіз және тәуелсіз тармағы. Барлық уақытта сот төрелігін жүзеге асыру мемлекеттік егемендіктің маңызды атрибуты болып саналды. Сот шешімдері мемлекеттің жоғарғы билігі атынан шығарылуы кездейсоқ емес: ол сот төрелігін жүзеге асыруда абсолютті монополияға ие. Бұл мемлекет белгілеген сот органдарынан басқа ешқандай мекеме сот шешімінің күші бар және орындалуға жататын үкімдер мен қаулылар шығаруға құқылы емес дегенді білдіреді. Қазіргі демократиялық мемлекеттерде сот төрелігі заң шығарушы және атқарушы билікке тәуелсіз жұмыс істейді және Конституцияда және арнайы заңдарда қатаң белгіленген құзыретке ие. Сот төрелігін жүзеге асыру азаматтық-құқықтық қатынастардағы бұзылған құқықты да, бұзылған тепе-теңдікті қалпына келтіру арқылы заңдардың дұрыс қолданылуын қамтамасыз етудің жалпы формасынан тұрады. Әлемдік өркениеттің даму тарихы Азаматтардың құқықтарын, бостандықтары мен мүдделерін қамтамасыз етудің барлық мүмкін болатын құқықтық әдістері мен құралдарының ішіндегі ең жетілдірілгені оларды қорғаудың сот тәртібі болып табылады деп сендіреді [49, 56-бет]. Бұл сот мемлекеттік механизм жүйесіндегі жағдайына, биліктің басқа тармақтарынан тәуелсіздігіне байланысты азаматтардың құқықтары мен бостандықтарына кез-келген қол сұғушылыққа қарсы тұрудың нақты мүмкіндігі бар орган. Барлық түрдегі соттар үнемі екі маңызды және бірін-бірі толықтыратын міндеттерді шешеді: адам құқығын қорғау және құқықты қалпына келтіру. Басқа құқық қолдану мекемелері оларды толық көлемде орындай алмайды, өйткені соттардың шешімдері түпкілікті сот сатыларында расталғаннан кейін барлық мемлекеттік органдар мен лауазымды адамдар үшін міндетті күшке ие болады, ал қажет болған жағдайда мәжбүрлеп қамтамасыз етіледі. Батыс академиялық және саяси топтарындағы шексіз даулар заң шығарушы және атқарушы биліктің оңтайлы арақатынасына, сондай-ақ сот үштігіндегі орны мен рөліне қатысты мәселелер төңірегінде жүреді. Кейбір жағдайларда биліктің бөліну жүйесінде сот олардың қалыптасқан тепе-теңдігінің кепілі болуы керек дегенге баса назар аударылады. Басқа жағдайларда, билікті бөлу жүйесіндегі сот төрешінің бір түрі, заң шығарушы және атқарушы билік арасында делдал ретінде әрекет ететін институт ретінде қарастырылады. Сонымен, үшінші жағдайларда сот әртүрлі билік тармақтары арасында әсер ету үшін тоқтамайтын күрес барысында "үнемі өсіп келе жатқан мемлекеттік құрылымды билікті бөлудің Конституциялық талаптарына бейімдеу, олардың әрқайсысы өзінің ерекше функцияларын орындауы керек" деген шешімдерімен шақырылған институт ретінде ұсынылады [39, 67-бет]. Соттың міндеті, жалпы алғанда, биліктің бөлінуіне қатысты нақты, "нақты" істерді қарау ғана емес, сонымен бірге биліктің бөліну теориясына әсер ететін мәселелерді қарастыру болып табылады. Сотқа, атап айтқанда, "биліктің бір конституциялық тармағының екіншісіне басып кіру дәрежесін анықтау және бұл араласу мемлекеттік билікті жүзеге асыратын органдардың бірлескен қызметіне қаншалықты кедергі келтіретінін анықтау"міндеті жүктеледі. Жоғарыда айтылғандардан басқа, сот жүйесінің басқа мемлекеттік органдар жүйесіндегі орны мен рөлі мәселелерін шешудің басқа түсіндірмелері мен тәсілдері бар. Сонымен қатар, олар қарастырылып отырған мәселелердің маңыздылығын, күрделілігін және сонымен бірге күрделілігін көрсетеді. Жұмыстың соңында жұмыс Тақырыбы Қазіргі уақытта өте өзекті екенін атап өткім келеді, өйткені біздің қоғамның құқықтық негіздеріндегі маңызды өзгерістерге қарамастан: Конституцияны, жаңа Азаматтық, Қылмыстық және қылмыстық іс жүргізу кодекстерін қабылдау, көптеген жаңа нормативтік-құқықтық актілер және т.б. сот билігі және оны реттейтін құжаттар әлі де жетілмеген. Іс жүргізу сипатындағы проблемалық мәселелер көбінесе алдын ала анықталған және өткен Кеңес дәуіріне ұқсас болып қалады: соттардың жүктелуі, іс жүргізу мерзімдерін бұзу, азаматтық сот ісін жүргізуге қатысушылардың жеткіліксіз қорғалуы, қатысушылардың іс жүргізу және материалдық құқықтарының бұзылуы, судьяларға және олардың шешімдеріне сенімсіздік [35, 100-б.]. Сот органдары жұмысының "сапасын" арттыру үшін үлкен жұмыс жүргізу қажет, ол үшін судьялардың нақты тәуелсіздігін, сот төрелігін жүзеге асыратын органдар үшін материалдық-техникалық базаны қамтамасыз ету қажет, ең бастысы - Казахстан Республикасының Конституциясы негіз болатын Нормативтік құқықтық базаны бүгінгі талаптарға сәйкес келтіру қажет.сот жүйесінің негізгі принциптерін берді, бірақ сот органдарының жұмысының барлық аспектілерін реттей алмайды. Бұл үшін жаңа кодекстер мен қазіргі уақытта сот төрелігін жүзеге асыруды реттейтін көптеген нормативтік актілер қажет. Осылайша, тиісті қаржыландыру, соттарда қазіргі заманғы техниканың жеткілікті болуы, қазіргі заманғы ақпараттық технологияларды пайдалану соттардың қызметін едәуір жеңілдетеді, істерді қарауды жеделдетеді және сот қызметін тиімдірек етуге ықпал етеді [59, 52-бет]. Сонымен қатар, менің ойымша, Казахстан Республикасының заңнамасына Конституциялық Соттың азаматтардан, сондай-ақ Казахстан Республикасының Бас прокурорынан ұсыныстар беру мүмкіндігімен толықтыру үшін нормативтік актілердің конституциялығын тексеру туралы істер бойынша іс жүргізу құқығын реттейтін өзгерістер енгізу қажет. Қазақстан Республикасы үшін қазіргі жағдайда сот билігі аса маңызды. Бірақ бұл оның өмір сүруімен ғана емес, сонымен бірге біздің қоғамның нақты өмірінде жарамдылығы мен қолданылуымен де маңызды. Казахстан Республикасындағы сот органдарының қызметінің негізгі мақсаты-мемлекет пен қоғамдағы әділеттілік пен заңдылықты жан-жақты қолдау және нығайту. Сот реформасының тұжырымдамасы соттың тағайындалуын жеке адамның құқықтары мен бостандықтарының, әділеттіліктің, заңдылықтың, демократияның, азаматтық бейбітшілік пен келісімнің кепілі ретінде қарастырады. Казахстан Республикасының Конституциялық Соты, жалпы юрисдикция соттары және экономикалық соттар-бұл жалпы сот жүйесінің бір-бірінен мүлдем тәуелсіз үш бөлігі. Олардың барлығының конституциялық құрылысты, саяси және экономикалық жүйелерді қорғау, заңдылық пен құқықтық тәртіпті қамтамасыз ету, азаматтардың құқықтары мен мүдделерін қорғау жөніндегі ортақ міндеттері бар. Сот жүйесінің бірлігіне Конституциялық заңмен сот жүйесін құру, барлық соттардың белгіленген өндіріс ережелерін сақтауы, барлық соттардың Қазақстан Республикасының Конституциясы мен басқа да заңдарды қолдануы, Казахстан Республикасының бүкіл аумағында күшіне енген сот шешімдерін орындау міндеттілігін мойындау, судьялардың мәртебесінің біртұтастығын бекіту, сот органдарын қаржыландыру арқылы қол жеткізіледі.республикалық бюджет есебінен. Мемлекеттік биліктің (оның белгілі бір бөлігінің) тасымалдаушылары бола отырып, соттар мемлекетте, мемлекеттік органдар жүйесінде маңызды орын алады. Соттың құқықтық жағдайын зерттеу сот билігінің эксклюзивтілігін, толықтығын, тәуелсіздігін атап өтуге мүмкіндік береді, бұл оның беделі мен ерекше маңыздылығын қамтамасыз етеді. Казахстан Республикасындағы соттар мемлекет атынан оның мүдделері, қоғам мен жеке адамның мүдделері үшін әрекет етеді. Олар өз қызметін заң негізінде және оған қатаң сәйкес жүзеге асырады. Соттардың нақты міндеттері бар және мемлекет, қоғам және жеке азаматтар үшін өте маңызды функцияларды орындайды, олар үшін олар мемлекеттік билік өкілеттіктеріне ие. Басқа мемлекеттік органдармен ортақ белгілерге ие бола отырып, олар тәуелсіз, тәуелсіз және маңызды мемлекеттік органдар ретінде соттар туралы айтуға мүмкіндік беретін ерекше белгілерге ие. Зерттеу нәтижелері білім беру мақсатында, сот жүйесінің табиғаты мен тұжырымдамасын зерттеуде, сондай-ақ Казахстан Республикасының сот жүйесін жетілдіру мәселелері бойынша қолданыстағы заңнамаға өзгерістер енгізетін жаңа нормативтік құқықтық актілерді әзірлеу және қабылдау кезінде әдістемелік құрал ретінде қолданыла алады. жүктеу/скачать 85.36 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|